1998 yılında satın alınan gayrimenkulün 01.01.1999 tarihinden sonra satılması halinde, maliyet bedeli olarak hangi değerin esas alınacağı hk.

Özelge: 1998 yılında satın alınan gayrimenkulün 01.01.1999
tarihinden sonra satılması halinde, maliyet bedeli olarak
tapuda, kayıtlı iktisap bedelinin endekslenmek suretiyle
artırılan değeri esas alınacak ve endekslenmiş maliyet
bedeli ile satış bedeli
Sayı:
B.07.0.GEL.0.43/4305-100/50817
Tarih:
31/12/1998
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
TARİH : 31.12.1998
SAYI : B.07.0.GEL.0.43/4305-100/50817
KONU : 1998 yılında satın alınan gayrimenkulün
01.01.1999 tarihinden sonra satılması halinde, maliyet bedeli
olarak hangi değerin esas alınacağı hk.
...................
İLGİ : 18.11.1998 tarihli dilekçeniz.
İlgi dilekçenizin incelenmesinden, 25.09.1998 tarihinde satın almış olduğunuz gayrimenkulü 01.01.1999 tarihinden sonra
satmanız halinde, maliyet bedeli olarak hangi değerin esas alınacağı hususunda bilgi istediğiniz anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 01.01.1999 tarihinde yürürlüğe girecek olan 4369 sayılı Kananla değişen
80 inci maddesinin birinci fıkrasında "Bu Kanunun 2 inci maddesinin 1-6 bentlerinde yazılı gelir unsurları ile
ilişkilendirilemeyen gelirler, kaynağı ne olursa olsun diğer kazanç ve irat olarak bu bölümde yer alan hükümlere göre
vergilendirilir." denilmiş, üçüncü fıkrasında ise "Bu madde hükmüne göre vergilendime yapabilmek için bir takvim yılı içinde
elde edilen diğer kazanç ve iratlar kapsamındaki gelirin, 103 üncü maddede yazılı tarifenin birinci ve ikinci gelir dilimleri
toplamının yarısını aşması şarttır." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 4369 sayılı Kanunla değişen 82 nci maddesinin birinci fıkrasında ise "Mal ve hakların elden çıkarılmasından elde
edilen diğer kazanç ve iratların safi tutarı, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil
edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla
yapılan ve satıcının uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hasılatın ayın ve
menfaat olarak sağlanması halinde bunların rayiç değerleri esas alınır." denilmiş, altıncı fıkrasında ise mal ve hakların elden
çıkarılmasında iktisap bedelinin, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik
Enstitüsünce belirlenen toptan eşya fiat endeksindeki artış oranında arttırılarak tespit edileceği belirtilmiştir.
Öte yandan, 4369 sayılı Kanunla Gelir Vergisi Kanununa eklenen Geçici 46. maddenin bir numaralı fıkrasının birinci
parağrafında, "31.12.2008 tarihine kadar uygulanmak üzere; iktisap şekli ne olursa olsun, beş yıldan fazla elde tutulan (veraset
yoluyla iktisap edilenlerde beş yıllık süre şartı aranmaz); konutlar ile köy kıymet beyan defterine kayıt edilmesi gereken
gayrimenkullerin elden çıkarılmasından doğan kazançlar gelir vergisinden müstesnadır. denilmiş, ikinci parağrafında ise;
"Diğer kazanç ve irat tutarının hesaplanmasında; 1998 yılı emlak vergisi beyanname verme süresinin bitmesinden önce iktisap
edilen gayrimenkullerin elden çıkarılması halinde, bunların maliyet bedeli olarak 1998 yılı genel beyan döneminde beyan
edilecek emlak vergisi değeri esas alınır." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı fıkranın son parağrafında ise, geçici 46 ncı maddeye göre maliyet bedeli kabul edilen tutarların endekslenmiş maliyet
bedeli kabul edileceği ve gayrimenkullerde iktisap tarihinden itibaren 1998 yılı emlak vergisi beyyaname verme süresi sonuna
kadar olan süre için yeniden endeksleme yapılmayacağı belirtilmiştir.
1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 27 nci maddesinde emlak vergisi beyannamelerinin süresi içinde verilmemesi halinde, bu
sürenin sonundan başlayarak iki ay bekleneceği, beyanname bu süre içinde verilirse, vergi ziyaı olmamış sayılacağı hükme
bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre; 25.09.1998 tarihinde iktisap ettiğiniz gayrimenkul için, 1998 yılı genel beyan döneminin son günü olan 30
Eylül 1998 tarihini takip eden iki aylık süre içinde beyanname vermeniz halinde vergi ziyaı olmamış sayılacaktır. Bir başka
ifade ile 30 Kasım 1998 tarihi sonuna kadar verdiğiniz emlak vergisi beyannamesi, 1998 yılı genel beyan döneminde verilmiş
kabul edilecektir.
Bu durumda, söz konusu gayrimenkulünüzü, beş yıl ve daha az süre ile elde tutarak 01.01.1999 tarihinden sonra elden
çıkarmanız halinde maliyet bedeli olarak, tapuda, kayıtlı iktisap bedelinin yukarıda sözü edilen 82 nci ve geçici 46 ncı madde
hükümleri çerçevesinde (beyanname ek sürede verilmişse, iktisap tarihinden beyannamenin verildiği aya kadar olan süre için
endeksleme yapılmayacaktır.) endekslenmek suretiyle artırılan değeri esas alınacak ve endekslenmiş maliyet bedeli ile satış
bedeli arasındaki fark, 103 üncü maddede yazılı tarifenin, elden çıkarmanın gerçekleştiği tarihte geçerli olan birinci ve ikinci
gelir dilimleri toplamının yarısını aşması halinde, aşan kısım diğer kazanç ve irat olarak vergiye tabii olacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Bakan a.
Genel Müdür Yardımcısı