2016/950 K. 2016/977 T. 20.10.2016

VDDK., E. 2016/950 K. 2016/977 T. 20.10.2016

T.C. Danıştay Başkanlığı - Vergi Dava Daireleri Kurulu
Esas No.: 2016/950
Karar No.: 2016/977
Karar tarihi: 20.10.2016

İstemin Özeti : Dava; Gümrük Yönetmeliğinin, 15.5.2013 tarih ve 28648 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 26'ncı maddesi ile değişik "Bazı Maddelerin Fire Oranlarına İlişkin Liste" başlıklı 11 numaralı Ekinde yer alan 2711.11.00.00.00 gümrük tarife ve istatistik pozisyonuna dahil eşyanın deniz yoluyla taşınmasında öngörülen %0,5 şeklindeki fire oranının iptali istemiyle açılmıştır.

Başkanlar Kurulunun 27.6.2014 gün ve E:2014/42, K:2014/171 sayılı kararı uyarınca davayı inceleyen Danıştay Yedinci Dairesi, 10.12.2015 gün ve E:2014/3056, K:2015/7261 sayılı kararıyla; 4458 sayılı Gümrük Kanununda, depolama veya taşıma esnasında yahut eşyanın tabiatı gereği oluşabilecek fire oranlarına ilişkin açık bir düzenlemeye yer verilmemiş, özet beyan kapsamında gümrüğe sunulan eşyanın miktarında meydana gelebilecek noksanlıkların belli bir oranı aşmaması durumunda, cezai takibata konu edilmeyeceği şeklinde düzenlemelere yer verilmiş olup, eşya miktarının belli bir yüzdesinin fire olarak kayba uğrayabileceğinin zımni olarak kabul edildiği, bu doğrultuda, 4458 sayılı Kanunun 237'nci maddesinin 1'inci fıkrasında, Kanunun 35/A ila 35/C maddelerinde yer alan hükümlere göre verilen özet beyan veya özet beyan olarak kullanılan ticari veya resmi belgelerdeki kayıtlı miktara göre noksan çıkan kapların, mahrecinden yüklenmemiş veya yanlışlıkla başka yere çıkartılmış veya kaza ve avarya sonucunda yok olmuş veya çalınmış bulunduğunun, gümrük idaresince belirlenecek süre içinde kanıtlanamadığı takdirde bu noksan kaplara ait eşyadan tarife pozisyonuna veya tarife pozisyonu tespit edilemiyor ise cinsine ve türüne göre tarifede dahil olduğu faslın en yüksek vergiye tabi pozisyonuna göre hesaplanacak gümrük vergileri kadar para cezası alınacağının hükme bağlandığı, aynı maddenin 4'üncü fıkrasında ise dökme gelen eşyada %3'ü aşmayacak şekilde eşya cinsi itibarıyla Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek oranlardaki eksiklik ve fazlalıklar için takibat yapılamayacağı, doğalgaz ürünlerinde boru hatları ile taşınarak ithal edilenler hariç bu oranın % 4’ü aşmayacak şekilde uygulanacağının hüküm altına alındığı, 4458 sayılı Kanunun 237'nci maddesinin 4'üncü fıkrasında, uyuşmazlık konusu doğalgaz cinsi eşyanın, boru hatları ile taşınanlar hariç tutularak, taşınması sırasında oluşabilecek eksikliğin üst sınırı %4 olarak belirlenmek suretiyle bu konuda Bakanlar Kuruluna düzenleme yapma yetkisi verildiği, 4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının, "Dökme eşyada eksiklik ve fazlalık oranları" başlıklı 131'inci maddesinde, anılan 237'nci maddede verilen yetkiye dayanılarak yapılan düzenlemede, eşyanın tabiatından kaynaklanan farklılıklar saklı kalmak üzere dökme gelen ve anılan Karara ekli Ek-13’teki listede yer almayan dökme eşyanın taşınmasından ortaya çıkan ve %3’ü aşmayan farklılıklar için özet beyan eksikliği veya fazlalığı takibatı yapılmayacağının hüküm altına alındığı, doğalgaz cinsi eşya için, 4458 sayılı Kanunun verdiği yetkiye uygun olarak Bakanlar Kurulu Kararı ile eşya miktarının %3'ünü aşmayan noksanlıklar için takibat yapılmayacağı düzenlenmek suretiyle, bu eşyanın taşınmasında ortaya çıkabilecek fire oranının üst sınırının belirlendiği, Anayasanın 2, 124 ve 125'inci maddelerine değinerek Normlar hiyerarşisine göre, yukarıdan aşağıya doğru "Anayasa", "Kanun", "Kanun Hükmünde Kararname", "Tüzük", "Yönetmelik" ve "diğer alt düzenleyici işlemler" şeklinde sıralanan normlardan, alt kademede yer alanın, üst kademedeki norma aykırı olması veya onun kapsamını aşan düzenlemeler içermesinin mümkün olmadığı, bu sıralamanın doğal sonucu olarak, normlar hiyerarşisinde üst kademede yer alan kurallara aykırı düzenleyici tasarrufların idare tarafından yürürlüğe konulmasının da açıklanan ilkeye aykırılık oluşturacağı, bu bakımdan, yönetmelik değişikliği ile getirilen uyuşmazlık konusu düzenlemenin, 4458 sayılı Gümrük Kanununda düzenleme yapma yetkisinin açık bir şekilde Bakanlar Kuruluna verildiği bir konuda, Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca çıkarılan Yönetmelikle yapılmış olması karşısında, yetki yönünden yukarıda sözü edilen normlar hiyerarşisine ve hukuk devleti ilkesine uygun bulunmadığı gerekçesiyle davaya konu düzenlemeyi iptal etmiştir.

Davalı idare tarafından; dava konusu düzenlemenin dayanağının 4458 sayılı Kanunun 106'ncı maddesinin 4'üncü fıkrası olduğu, Gümrük Yönetmeliğinin 11 nolu Ekinde belirlenen fire oranlarının gümrük rejim beyanının yapıldığı detaylı beyan aşamasında dikkate alındığı, bu bağlamda özet beyan eksiklik ve fazlalıkları için Ek 11'de yer alan fire oranlarının dikkate alınamayacağı, 237'nci madde ile Bakanlar Kuruluna yetki verilen konuda düzenleme yapılmasının söz konusu olmadığı, düzenlemenin iptali halinde ithalatçı ve taşıyıcı bakımından lehe durum yaratan fire oranı uygulamasının ortadan kalkacağı ileri sürülerek kararın bozulması istenmiştir.

Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerektiği savunulmuştur.

Danıştay Tetkik Hakimi : K1

Düşüncesi : 4458 sayılı Gümrük Kanununun 106'ncı maddesinin 4'üncü fıkrası uyarınca yapılan davaya konu düzenlemede yetki yönünden hukuka aykırılık bulunmadığından işin esası incelenmek üzere temyiz isteminin kabul edilerek Daire kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan Danıştay Yedinci Dairesinin 10.12.2015 gün ve E:2014/3056, K:2015/7261 sayılı kararı, aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.

Bu nedenle, temyiz isteminin reddine, 20.10.2016 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

X - KARŞI OY

Temyiz isteminin, temyize konu Daire kararının işaretli "Karşı Oy" yazısında belirtilen hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca kabulü ile işin esası incelenmek üzere Daire kararının bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.