2017/276 K. 2017/314 T. 5.7.2017

VDDK., E. 2017/276 K. 2017/314 T. 5.7.2017

T.C. Danıştay Başkanlığı - Vergi Dava Daireleri Kurulu
Esas No.: 2017/276
Karar No.: 2017/314
Karar tarihi: 05.07.2017

İstemin_Özeti : Davacı adına, defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmemesi nedeniyle 2003 yılının Şubat ilâ Aralık dönemleri için re'sen salınan üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerinin kaldırılması istemiyle dava açılmıştır.

İstanbul 1. Vergi Mahkemesi 29.9.2009 gün ve E:2008/1427, 2009/2425 sayılı kararıyla; Mahkemelerince, ara kararla, bilirkişi incelemesi yaptırılmak üzere davacıdan istenen anılan döneme ait yasal defter ve belgelerin ibraz edilmediği, ibraz edilen belgelerin ise banka şubelerinden alınan çıktılar olduğu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 ve 34'üncü maddeleri uyarınca fatura ve benzeri vesikalarda yer alan katma değer vergisinin defterlere kaydedilip edilmediğinin tespiti mümkün bulunmadığından, salınan katma değer vergisinde hukuki isabetsizlik görülmediği, vergi farkı, davacının katma değer vergisi beyannamesinde bildirdiği indirimlerinin kabul edilememesi suretiyle tespit edildiğinden ve harici bir araştırma yapılmadığından, üç kat vergi ziyaı cezası kesilemeyeceği gerekçesiyle, bir kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi yönünden davayı reddetmiş, ceza fazlasını kaldırmıştır.

Tarafların temyiz istemlerini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesi, 7.11.2013 gün ve E:2010/4871, K:2013/9554 sayılı kararıyla; davalı idarenin temyiz iddialarının, kararın, verginin bir katını aşan vergi ziyaı cezasının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasını sağlayacak nitelikte görülmediği, katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, indirim konusu yapılacak verginin fatura veya benzeri belgeler üzerinde ayrıca gösterilmesi ve söz konusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş olması gerektiği, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda re'sen araştırma ilkesi benimsendiği ve aynı Kanunun 31'inci maddesinin atıfta bulunduğu Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 275'inci maddesinde, hakimin özel bilgi ve uzmanlık isteyen bir konuda bilirkişi incelemesi yaptırmaya yetkili olduğunun kurala bağlandığı, olayda, defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi nedeniyle re'sen takdire gidilmesi yerinde olmakla birlikte, re'sen araştırma ilkesi gereğince, dava ve temyiz dilekçelerinde, incelenmek üzere hazır olduğu, istenmesi halinde ibraz edilebileceği belirtilen bilgisayarda tutulan yasal defterlerin çıktısı ile alış belgelerinin asıllarının istenilmesi, ibraz edilecek olan bu kayıt ve belgelerden vergi dairesi de haberdar edilmek suretiyle söz konusu belgelerin gerçekten alınan emtiaya ait olup olmadığının araştırılması ve ödenecek verginin tespiti için gerekirse bilirkişi incelemesi de yaptırılmak suretiyle ortaya çıkacak sonuca göre yeniden karar verilmek üzere kararın, davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasını bozmuş, davalı idarenin temyiz ve karar düzeltme istemlerini reddetmiştir.

İstanbul 1. Vergi Mahkemesi, 30.11.2016 gün ve E:2016/2104, K:2016/2447 sayılı kararıyla; aynı hukuksal nedenler ve gerekçeyle ilk kararının bozulan hüküm fıkrasında ısrar etmiştir.

Davacı tarafından; Danıştay Dokuzuncu Dairesinin kararı doğrultusunda cezalı tarhiyatın kaldırılması gerektiği ileri sürülerek, ısrar kararının bozulması istenmiştir.

Savunmanın_Özeti :Savunma verilmemiştir.

Danıştay Tetkik Hakimi : K1

Düşüncesi :Temyiz istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan İstanbul 1. Vergi Mahkemesinin 30.11.2016 gün ve E:2016/2104, K:2016/2447sayılı ısrar kararı, aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.

Bu nedenlerle, temyiz isteminin reddine, 5.7.2017gününde oyçokluğuyla karar verildi.

X - KARŞI OY

Defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi nedeniyle re'sen salınan vergi ziyaı cezalı katma değer vergilerine ilişkin verilen ısrar kararı temyiz edilmiştir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 30'uncu maddesinde re'sen vergi tarhı tanımlanmış, maddenin 2'nci fıkrasının 3'üncü bendinde, bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsi veya bir kısmının tutulmaması veya tasdik ettirilmemiş olması veya vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlara herhangi bir sebeple ibraz edilmemesi re'sen takdir nedeni olarak sayılmıştır. Kanunun 139'uncu maddesinde vergi incelemelerinin esas itibarıyla incelemeye tabi olanın işyerinde yapılacağı; maddede sayılan hallerin varlığı durumunda incelemenin dairede yapılabileceği; dairede yapılması halinde ise incelemeye tabi olanın lüzumlu defter ve vesikalarını daireye getirmesinin kendinden yazılı olarak isteneceği, istenen defter veya vesikaları belli edilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenlerin bunları ibraz etmemiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.

213 sayılı Kanunun 93 ilâ 109’uncu maddelerinde; tebliğ esasları, tebliğin muhatapları, posta ve ilan yoluyla tebliğler ile memur eliyle tebliğ ve tebliğ yerine geçen işlemler düzenlenmiş, tebligatın nerede, nasıl ve kimlere yapılacağı belirlenmiştir.

Kanunun 93’üncü maddesinde, tahakkuk fişinden gayri vergilendirme ile ilgili olup hüküm ifade eden bilumum vesikalar ve yazıların, adresleri bilinen gerçek ve tüzel kişilere posta vasıtasiyle ilmühaberli taahhütlü olarak tebliğ edileceği, şu kadar ki ilgilinin kabul etmesi şartıyla tebliğin daire veya komisyonda yapılmasının mümkün olduğu kurala bağlanmıştır.

“Tebliğ yapılacak kimseler” başlıklı 94’üncü maddenin birinci fıkrasında, tebliğin, mükelleflere, bunların kanuni temsilcilerine, umumi vekillerine veya vergi cezası kesilenlere yapılacağı; ikinci fıkrasında, tüzel kişilere yapılacak tebliğin, bunların başkan, müdür veya kanuni temsilcilerine; tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde idare edenlere veya temsilcilerine yapılacağı, tüzel kişilerin müteaddit müdür veya temsilcisi varsa tebliğin bunlardan birine yapılmasının yeterli olacağı, 2365 sayılı Kanunun 18’inci maddesiyle eklenen üçüncü fıkrasında ise kendisine tebligat yapılacak kimsenin bulunmaması halinde tebliğin, ikametgah adresinde bulunanlardan veya iş yerlerindeki memur ya da müstahdemlerden birine yapılacağı düzenlemesine yer verilmiştir.

Tebliğ, hukuki bir işlemden ilgili kimsenin haber almasını sağlamak için, yetkili makamın kanuni şekilde yazı veya ilan ile yapacağı belgelendirme işlemi olup amaç, işlemin muhatabı açısından yasal haklarını kullanabilmesine imkan tanımak; işlemi tesis eden idare açısından da hakkında işlem tesis edilen kişilerin hukuki sorumluluklarının yerine getirilip getirilmediğini tespit etmektir. Bu nedenle, 94'üncü maddenin birinci ve ikinci fıkralarında, sadece işlemin muhatabı olanlar ve/veya bunlar adına hukuki tasarrufta bulunabilecek kişiler, adlarına tebligat yapılacaklar kapsamında sayılmış; bu kişilerin bulunmaması halinde tebliğin kimlere yapılacağı, 2365 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrada belirlenmiştir.

Değinilen düzenlemeler uyarınca, hukuksal sonuç doğuracak işlemlerin; öncelikle işlemin muhatabı olan gerçek veya tüzel kişi adına tesis edilmesi gerektiği açıktır. Sonrasında bu işlemlerin, 94'üncü maddede sayılan kişilere tebliğinin sağlanması; bu şekilde tebligat yapılmasının mümkün olmaması halinde ise ilanen tebliğ yoluna gidilmesi gerekmektedir.

Davaya konu yapılan vergilendirmenin dayanağı olan defter ve belgelerin ibrazına ilişkin 10.8.2006 tarihli yazı, şirketin kanuni temsilcisi olduğu anlaşılan K2 adına düzenlenmiş, adı geçen kişinin ikametgah adresinde 10.8.2006 tarihinde bizzat kendisine tebliğ edilmiştir.

Bu durumda, davacı şirket adına düzenlenmediği gibi şirketle ilgisi bulunmayan bir adrese tebligata çıkarılan defter ve belgelerin ibraz edilmesine ilişkin yazının gereğinin yerine getirilmediğinden; dolayısıyla re'sen takdir nedeninin varlığından söz edilemeyeceğinden, temyiz isteminin kabulü ile defter ve belge ibraz yazısının usulüne uygun düzenlenerek tebliğ edildiğininin kabulü suretiyle verilen kararın bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.