201uıh9jı
Kesinti yoluyla ödenen verginin kısmi bölünme sonrası
kurulan şirketin vergi borcuna mahsubu
Sayı:
62030549-125-603568
Tarih:
25/07/2019
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir Ve Kurumlar Vergileri Grup Müdüdrlüğü
Sayı :62030549-125[15-2017/359]-E.603568 25.07.2019
Konu :Kesinti yoluyla ödenen verginin kısmi
bölünme sonrası kurulan şirketin
vergi borcuna mahsubu
İlgi :
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; … tarihinde … vergi kimlik numaralı mükellefi … A.Ş.'nin yine
aynı vergi dairesinin … vergi kimlik numaralı mükellefi … A.Ş. ile devir yoluyla birleştiği,
… tarihinde … A.Ş.'nin 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü
fıkrasının (b) bendi kapsamında kısmi bölünme suretiyle … A.Ş. ünvanlı yeni bir şirket kurulduğu,
… tarihinde de … A.Ş.'nin isim değişikliği ile … A.Ş. ünvanını aldığı belirtilerek,
… A.Ş. tarafından kısmi bölünmeye konu faaliyetin Kurumlar Vergisi Kanunu ve ilgili Tebliğ
kapsamında işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif
kalemlerin tümünün … A.Ş.'den devralındığı,
… A.Ş.'ye devredilen bu faaliyet kolu ile ilgili olarak … A.Ş. ve devir alınan … A.Ş.'nin yasal
defterlerinde kayıtlı bulunan banka mevduat hesaplarına 2015 ve 2016 yıllarında işletilen faiz
gelirleri nedeniyle ilgili bankalar tarafından kurumlar vergisi tevkifatı yapıldığı,
Söz konusu tevkifat tutarlarının … A.Ş. ve … Gayrimenkul Geliştirme A.Ş.'nin 2015 ve 2016 hesap
dönemlerine ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerinde "Mahsup Edilecek Vergiler" bölümünün "Yıl
İçinde Kesinti Yoluyla Ödenen Vergiler" satırında gösterilmek suretiyle beyan edildiği, ilgili
dönemlerde zarar olması nedeniyle hesaplanan kurumlar vergisi bulunmadığından mahsup
edilemeyen bu tevkifat tutarlarının "İadesi Gereken Kurumlar Vergisi" satırında gösterilmek
suretiyle beyan edildiği,
Devir tarihi olan … tarihine kadar yukarıda bahsedilen … A.Ş.'nin iadesi gereken kurumlar vergisi
tutarından … TL'lik kısmın, 252 sayılı Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği çerçevesinde … A.Ş.'nin
borçlarına mahsuben iade edildiği,
Ancak, … tarihinde gerçekleşen kısmi bölünme sonrası … A.Ş.'de iade kaynağı ile ilgili herhangi bir
faaliyet kalmadığı, devralınan faaliyet kolunun firmanız …Yatırım Ortaklığı A.Ş.'de devam ettiği,
dolayısıyla faaliyet kolu aktif ve pasif kalemlerinin tümü ile yeni kurulan firmanıza devredildiğinden,
bahsedilen iadeye konu Kurumlar Vergisinin kalan bakiyesinin de bu devir içinde kaldığından
bahisle,
… A.Ş. ve … Gayrimenkul Geliştirme A.Ş.'nin 2015 ve 2016 yıllarından kalan … TL. iadesi gereken
kurumlar vergisinin firmanız adına kullanılabilmesi ve bu iade alacağının firmanız borçlarına
mahsubunun yapılıp yapılamayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 34 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca, beyannamede
gösterilen kazançlardan, Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasına ve 30 uncu maddesinin
birinci ve ikinci fıkralarına göre kaynağında kesilmiş olan vergilerin beyanname üzerinden
hesaplanan kurumlar vergisinden mahsup edileceği, mahsup edilecek vergilerin beyanname
üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden fazla olması halinde, bu durumun vergi dairesince
mükellefe yazı ile bildirileceği, aradaki farkın mükellefin söz konusu yazıyı tebellüğ tarihinden
itibaren bir yıl içinde başvurması halinde kendilerine red ve iade edileceği belirtilmiştir.
Konuya ilişkin yayımlanan 252 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin,
"1.3.1. Mahsup Yoluyla İade" başlıklı bölümünde "Tevkif yoluyla kesilen vergilerin yıllık
beyannamedeki mahsuplar sonunda kalan kısmının diğer vergi borçlarına mahsup talebi tutarına
bakılmaksızın, inceleme raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir.
...
Mükellefler dilerlerse ortağı bulundukları adi ortaklık veya kollektif şirketlerin müteselsilen
sorumlu oldukları vergi borçlarına da mahsuben iade talebinde bulunabilirler. Bu taleplerin yerine
getirilebilmesi için iade alacaklısı mükellefin vergi borcunun bulunmaması ve mahsup dilekçesinde
adi ortaklık ve kollektif şirketin hangi dönem borçları için mahsup talep edildiğinin belirtilmesi
gerekir…"
açıklamalarına yer verilmiştir.
Öte yandan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b)
bendinde; "Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi niteliğindeki
bir yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî temsilcisinin bilânçosunda yer alan taşınmazlar
ile en az iki tam yıl süreyle elde tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları üretim veya hizmet
işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden aynî sermaye olarak mevcut veya yeni
kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmî
bölünme hükmündedir. Ancak, üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü
korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün devredilmesi
zorunludur. Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık edinilen devralan şirket hisseleri,
devreden şirkette kalabileceği gibi doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilir. Taşınmaz ve
iştirak hisselerinin bu bent kapsamında devrinde, devralan şirketin hisselerinin devreden şirketin
ortaklarına verilmesi halinde, devredilen taşınmaz ve iştirak hisselerine ilişkin borçların da devri
zorunludur.
…
Bu maddeye göre yapılacak bölünmelerde aktifi ve pasifi düzenleyici hesaplar ilgili olduğu aktif
veya pasif hesapla birlikte devrolunur." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun "Devir, bölünme ve hisse değişimi hallerinde vergilendirme" başlıklı 20 nci
maddesinin üçüncü fıkrasında ise; "Bu Kanunun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) ve (c)
bentlerinde belirtilen işlemlerden doğan kârlar hesaplanmaz ve vergilendirilmez. 19 uncu maddenin
üçüncü fıkrasının (b) bendine göre gerçekleştirilen kısmî bölünme işlemlerinde, bölünen kurumun
bölünme tarihine kadar tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarından bölünen kurumun varlıklarını
devralan kurumlar, devraldıkları varlıkların emsal bedeli ile sınırlı olarak müteselsilen sorumlu
olurlar." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "19.2.2.1. Üretim ve hizmet
işletmelerinin ayni sermaye olarak konulması" başlıklı bölümünde: "Üretim veya hizmet
işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve
pasif kalemlerin tümünün devredilmesi zorunludur. Kısmi bölünme sonucu hem bölünen işletmenin
hem de bölünme sonucunda varlıkları devralan işletmenin faaliyetine devam etmesi esastır. Bu
kapsamda, söz konusu işletmelerin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak şekilde faaliyetin devamı
için gerekli taşınmaz, her türlü tesis, makine ve teçhizat, alet, edevat, taşıtlar, gayrimaddi haklar ile
hammadde, mamul, yarı mamul mallar gibi aktif kıymetler ile ilgili pasif kıymetlerin tümünün
devredilmesi zorunludur…" açıklamalarına yer verilmiştir.
Aynı Tebliğin "19.2.2.1.3. Üretim ve hizmet işletmelerinin belli bir kısmının kısmi bölünmeye konu
edilmesi" başlıklı bölümünde ise; "…Tek bir üretim veya hizmet işletmesi bulunan kurumun,
taşınmazlar ve iştirak hisselerini kısmi bölünmeye konu etmesi mümkün olup anılan işletmeyi ise
kısmi bölünme kapsamında devretmesi mümkün değildir..." açıklaması yer almıştır.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; … A.Ş. ve … A.Ş. ile devir yoluyla birleşen … Gayrimenkul
Geliştirme A.Ş.'nin 2015 ve 2016 yıllarından kalan iadesi gereken kurumlar vergisinin .A.Ş.'nin
kısmi bölünmesi sonucu kurulan firmanız ..Yatırım Ortaklığı A.Ş.(ünvan değişikliği öncesi
Gayrimenkul A.Ş.)'ye devri söz konusu olmadığından talebinizin yerine getirilmesi mümkün
bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.