2021/215 K. 2023/98 T. 15.2.2023
VDDK., E. 2021/215 K. 2023/98 T. 15.2.2023
T.C. Danıştay Başkanlığı - Vergi Dava Daireleri Kurulu
Esas No.: 2021/215
Karar No.: 2023/98
Karar tarihi: 15.02.2023
T.C.
D A N I Ş T A Y
VERGİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2021/215
Karar No : 2023/98
TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … İnşaat Taahhüt Petrol Madencilik Gıda Nakliyat İç ve Dış Ticaret Anonim Şirketi
VEKİLİ : Av. …
KARŞI TARAF (DAVALI) : … Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …
İSTEMİN KONUSU :… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Ankara Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığı tarafından ihale edilen … ihale kayıt numaralı ''Ankara İli Mücavir Alan Sınırları Dahilinde Yol Alt Yapısı, B.S.K. Asfalt Kaplama ve Sanat Yapıları Yapım İşi" uhdesine kalan davacı tarafından, 2012 ve 2013 yıllarının muhtelif tarihlerinde düzenlenen hak edişlere yönelik kağıtlar dolayısıyla ödenen damga vergisinin iadesi amacıyla yapılan düzeltme başvurusunun reddi üzerine yapılan şikayet başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali ve ödenen verginin ödeme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte iadesi istemiyle dava açılmıştır.
… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararı:
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'na, 5035 sayılı Kanun'la eklenen ek 2. maddede, döviz kazandırıcı faaliyetlere ilişkin işlemlerle ilgili olarak düzenlenen kâğıtların damga vergisinden müstesna olduğu, bu maddenin uygulanması bakımından döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından birlikte tespit edileceği hükmüne yer verilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 122. maddesinde, mükelleflerin, vergi muamelelerindeki hataların düzeltilmesini vergi dairesinden yazı ile isteyebilecekleri, 124. maddesinde de vergi mahkemelerinde dava açma süresi geçtikten sonra yaptıkları düzeltme talepleri reddolunanların şikayet yolu ile Maliye Bakanlığına müracaat edebilecekleri kurala bağlanmıştır. Vergi dairelerinden düzeltilmesi istenebilecek vergi hatasının tanımı ise aynı Kanun'un 116. maddesinde, vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak yapıldıktan sonra, hesap ve vergilendirme hatalarının neler olduğu Kanun'un 117 ve 118. maddelerinde sayılmıştır.
Sözü edilen yasal düzenlemelere göre idareden düzeltilmesi talep edilebilecek vergi hataları, kendisinden düzeltme isteminde bulunulan idari makamın veya uyuşmazlık halinde yargı yerinin, 213 sayılı Kanun'un 3. maddesinde öngörülen yorum tekniklerine başvurmadan ilk bakışta anlayabileceği açıklıktaki hesap ve vergilendirme yanlışlıklarıdır.
Uyuşmazlığın çözümü, davacının uhdesinde kalan işin döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında olup olmadığının belirlenmesine bağlıdır. Bu ise 488 sayılı Kanun'un 5035 sayılı Kanun'la eklenen ek 2. maddesi ile anılan maddenin verdiği yetkiye dayanılarak yayımlanan 1 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ hükümlerinin yorumlanmasını gerektirmektedir.
Bu nedenle uyuşmazlığa ilişkin iddialar hukuki tartışmaya meydan bırakmayacak şekilde açık bir vergi hatası kapsamında olmayıp hukuki bir ihtilaf niteliğinde olduğundan dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Vergi Mahkemesi bu gerekçeyle davayı reddetmiştir.
Davacının temyiz istemini inceleyen Danıştay Dokuzuncu Dairesinin 16/12/2019 tarih ve E:2016/21612, K:2019/7024 sayılı kararı:
488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'na 5035 sayılı Kanun'la eklenen ek 2. maddenin beşinci fıkrasında, Maliye Bakanlığı ile Dış Ticaret Müsteşarlığına döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğunun belirlenmesi ile sınırlı yetki verilmiştir. Maddede, istisnadan yararlandırma bakımından bir takım kayıt ve koşulların da öngörülebileceği yolunda herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
488 sayılı Kanun'un ek 2. maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak 27/02/2004 tarih ve 25386 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 1 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ ve 05/12/2008 tarih ve 27075 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ'de döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu belirtilmiş olup bir işin döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında olup olmadığına ilişkin değerlendirmenin bu Tebliğ'lerde yer alan hükümler esas alınarak yapılması gerekmektedir.
Ayrıca, söz konusu Tebliğ'ler ile yalnızca döviz kazandırıcı faaliyet türleri belirlenmekle kalınmamış, döviz kazandırıcı faaliyetler nedeniyle vergi istisnasının, ilgili kuruluşlarca bu konuda düzenlenmiş bulunan vergi, resim ve harç istisnası belgesinin ibrazı üzerine uygulanacağı, söz konusu belgenin alınmasından önce veya belgenin geçerlilik süresinin dolmasından sonra belgeye bağlanan iş ile ilgili olarak yapılan işlemlere damga vergisi istisnasının uygulanmayacağı ve yatırımın Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca yayımlanan cari yıl yatırım programında yer alan kamu yatırımlarından olması gerektiği yolunda düzenleme de yapılmıştır. Bu düzenleme Kanun'la verilen yetki aşılarak yapıldığından hukuka aykırıdır.
Bununla birlikte, dava konusu işin, davacı tarafından dosyaya sunulan belgelerden Ankara Büyükşehir Belediyesi Fen İşleri Daire Başkanlığının yatırım programında yer aldığı da açıktır.
Anılan mevzuat hükümleri ile yapılan açıklamaların birlikte değerlendirilmesi sonucunda, davacı şirketin imzaladığı sözleşme konusu işin 488 sayılı Kanun'un ek 2. maddesi uyarınca döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında bulunduğu ve açıkça damga vergisinden istisna olduğu anlaşıldığından, düzeltme-şikayet başvurusuna ilişkin iddianın, vergilendirme hatası olarak değerlendirilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Daire, bu gerekçeyle kararı bozmuş, davalının karar düzeltme istemini reddetmiştir.
… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararı:
Mahkeme, ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçeyle ısrar etmiştir.
TEMYİZ EDENİN İDDİALARI: Kamu yatırımı niteliğinde olan ve yatırım programında yer alan uyuşmazlık konusu işe ilişkin ihalenin, yerli ve yabancı isteklilerin katılımına açık olarak yapılması nedeniyle uluslararası ihale olarak kabul edilmesi gerektiği, dolayısıyla döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında bulunan işe ilişkin düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna olduğu, kanun ile getirilen istisna hükmünün tebliğ ile daraltılamayacağı belirtilerek ısrar kararının bozulması gerektiği ileri sürülmektedir.
KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Cevap verilmemiştir.
DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: 488 sayılı Kanun'un ek 2. maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak 27/02/2004 tarih ve 25386 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 1 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ, 05/12/2008 tarih ve 27075 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ ve 21/03/2012 tarih ve 28240 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ'de döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu belirtilmiş ve vergi istisnasının uygulanmasına yönelik usul ve esaslar düzenlenmiştir. Buna göre bir işin döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında olup olmadığına ilişkin değerlendirmenin bu Tebliğ'lerde yer alan hükümler esas alınarak yapılması gerekmektedir.
488 sayılı Kanun'un ek 2. maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak düzenlenen Tebliğ'de ihale kararı üzerine düzenlenen kağıtların damga vergisinden istisna olabilmesi için bir takım şartlar ve usul ve esaslar öngörülmüştür. Bu şartlardan biri de, ihale konusu işin "Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan cari yıl yatırım programında yer alması"dır.
Olayda, davacı tarafından, uhdesine kalan işin (uyuşmazlık konusu dönemde) Kalkınma Bakanlığınca yayımlanan cari yıl yatırım programında yer aldığına yönelik herhangi bir belge sunulamamıştır. Diğer taraftan, davacı, uhdesinde kalan işin Büyükşehir Belediyesinin yatırım programında yer aldığını iddia etmiş ise de anılan işin Büyükşehir Belediyesinin değil uyuşmazlık konusu dönemde yürürlükteki mevzuat gereğince Kalkınma Bakanlığınca 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun 16 ve 19. maddeleri uyarınca hazırlanan yatırım programında yer alması gerekmektedir.
Bu durumda, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, ısrar kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe ile yukarıda açıklanan nedenler karşısında, yerinde ve kararın bozulmasını sağlayacak nitelikte bulunmadığından, istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi yukarıda açıklanan ısrar kararı, aynı hukuksal nedenler ve gerekçe ile Kurulumuzca da uygun bulunmuş olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, kararın bozulmasını gerektirecek durumda görülmemiştir.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1-Davacının temyiz isteminin REDDİNE,
2-… Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı ısrar kararının ONANMASINA,
3- Davacıdan 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun ilgili hükümleri ve Kanun'a ek (3) sayılı Tarife uyarınca maktu harç alınmasına,
2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 15/02/2023 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
X -
KARŞI OY
488 sayılı Kanun'un ek 2. maddesi ile verilen yetkiye dayanılarak 27/02/2004 tarih ve 25386 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 1 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ, 05/12/2008 tarih ve 27075 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ ve 21/03/2012 tarih ve 28240 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 5 Seri No'lu Döviz Kazandırıcı Faaliyetlerde Damga Vergisi ve Harç İstisnası Uygulaması Hakkında Tebliğ'de döviz kazandırıcı faaliyetlerin neler olduğu belirtilmiş ve vergi istisnasının uygulanmasına yönelik usul ve esaslar düzenlenmiştir. Buna göre bir işin döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında olup olmadığına ilişkin değerlendirmenin bu Tebliğ'lerde yer alan hükümler esas alınarak yapılması gerekmektedir.
Olayda, ihale konusu işin 488 sayılı Kanun'un ek 2. maddesi ile verilen yetkiye dayalı olarak düzenlenen Tebliğ'lerde yer alan hükümler uyarınca döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında bulunup bulunmadığının incelenmesi, değerlendirilmesi ve araştırılması; ulaşılacak sonuca göre dava konusu işlemin hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi gerekmektedir.
Bu nedenle, temyiz isteminin kabulü ile ısrar kararının bozulması gerektiği oyuyla karara katılmıyoruz.
XX -
KARŞI OY
Temyiz isteminin kabulü ile ısrar kararının Danıştay Dokuzuncu Dairesinin kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe uyarınca bozulması gerektiği oyu ile karara katılmıyoruz.