4/C Maddesi Kapsamında Çalıştırılan Personele Mahkeme Kararına İstinaden 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek-9 uncu Maddesine Göre Yapılacak Ek
4/C Maddesi Kapsamında Çalıştırılan Personele Mahkeme
Kararına İstinaden 375 Sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin Ek-9 uncu Maddesine Göre Yapılacak Ek
Ödemelerden Gelir Vergisi Kesintisi Yapılıp Yapılmayacağı
Sayı:
B.07.1.GİB.4.31.15.01-010[120-61-63-94-103-104-2015]-26
Tarih:
09/05/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
HATAY VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
ÇOK İVEDİ
Sayı : 35672403-010[120-61-63-94-103-104-2015]-26 09/05/2016
Konu : 4/C Maddesi Kapsamında Çalıştırılan
Personele Mahkeme Kararına
İstinaden 375 Sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin Ek-9 uncu
Maddesine Göre Yapılacak Ek
Ödemelerden Gelir Vergisi Kesintisi
Yapılıp Yapılm
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ve eklerinin tetkikinden; Defterdarlığınız Personel Müdürlüğü
emrinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/C maddesi kapsamında geçici personel
statüsünde istihdam edilen personele mahkeme kararına istinaden 375 sayılı Kanun Hükmündeki
Kararnamenin Ek-9 uncu maddesine göre yapılacak ek ödemelerden gelir vergisi kesintisi yapılıp
yapılmayacağı konusunda görüş talebinde bulunduğunuz anlaşılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü ve müteakip maddelerinde ücretlere ve ücret sayılan
ödemelere ilişkin istisnalara yer verilmiş olup, 61 inci maddesinde ise; "Ücret, işverene tabi ve
belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve
para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 02.11.2011 tarih ve mükerrer 2810 Sayılı Resmi Gazete' de yayımlanarak yürürlüğe
giren 666 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 nci maddesi ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde
Kararnameye eklenen ek 9 uncu maddesinde;"Aylıklarını 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ile
2914 Sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa göre almakta olan personele, 399 Sayılı Kanun
Hükmünde Kararnameye ekli (II) sayılı cetvele dahil pozisyonlarda istihdam edilen sözleşmeli
personele, subay, sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay, adayları ile uzman jandarma ve uzmanerbaşlara, mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemeler dahil almakta oldukları toplam
ödeme tutan dikkate alınmak suretiyle aynı veya benzer kadro ve görevlerde bulunan personel
arasındaki ücret dengesini sağlamak amacıyla, en yüksek Devlet Memuru aylığına (ek gösterge
dahil), ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kadro ve görev unvanlarına karşılık gelen oranların
uygulanması suretiyle hesaplanan tutarda ek ödeme yapılır.
Ek ödemeye hak kazanılmasında ve bu ödemenin yapılmasında aylıklara ilişkin hükümler uygulanır.
Bu maddeye göre yapılacak ek ödeme damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve
ilgili mevzuatı uyarınca ödenmekte olan zam, tazminat, döner sermaye ödemesi, ikramiye, ücret ve
her ne ad adı altında olursa olsun yapılan benzeri ödemelerin hesabında dikkate alınmaz." hükmüne
yer verilmiştir.
Öte yandan, 657 sayılı Kanunun "İstihdam şekilleri" başlıklı 4 üncü maddesinde kamu hizmetlerinin;
memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürüleceği hüküm altına alınmış
ve anılan maddenin (C) fıkrasında geçici personele ilişkin;
"C) Geçici personel
Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye
Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen görevlerde ve belirtilen
ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir.
Özelleştirme uygulamaları sebebiyle iş akitleri kamu veya özel sektör işverenince feshedilen ve
24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanun kapsamında diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakil hakkı
bulunmayan personel de bu fıkra kapsamında yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanıncaya
kadar istihdam edilebilir. Bu kapsamda istihdam edileceklerin sayısı, öğrenim durumlarına göre
çalışma şartları ve bunlara ödenecek ücretler ile diğer hususlar Devlet Personel Başkanlığı ve
Maliye Bakanlığının görüşleri üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir." hükmüne yer almaktadır.
Anılan fıkranın birinci paragrafı uyarınca Türkiye İstatistik Kurumu ve Yüksek Seçim Kurulunda
istihdam edilecek geçici personelin çalışma usul ve esasları ile bunlara yapılacak ödemeler her yıl
Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan esaslarda belirlenmektedir. 657 sayılı Kanunun 4
üncü maddesinin (C) fıkrasının ikinci paragrafı kapsamında istihdam edilen geçici personelin
çalışma usul ve esasları ile bunlara yapılacak ödemeler ise 29/12/2014 tarihli ve 2014/7140 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan "Özelleştirme uygulamaları Sonucunda İş
Sözleşmeleri Sona Eren İşçilerin Kamu Kurum ve Kuruluşlarında geçici Personel Statüsünde
İstihdam Edilmelerine İlişkin Esaslar"da belirlenmiştir. 1/1/2015 tarihinden itibaren uygulanmakta
olan 2014/7140 sayılı Kararın "Ücretler" başlıklı 7 nci maddesinde;
"MADDE 7-(l) Bu Karara göre istihdam edilecek geçici personele, tahsil dereceleri dikkate alınmak
suretiyle aşağıdaki brüt aylık ücretler ödenir.
a) Yükseköğrenim mezunlarına 25.808 gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile çarpımındanelde edilecek tutar.
b) Lise ve dengi okul mezunlarına 23.833 gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile
çarpımından elde edilecek tutar.
c) İlköğretim (ilkokul mezunu veya okur-yazar dahil) mezunlarına 21.833 gösterge rakamının
memur maaş katsayısı ile çarpımından elde edilecek tutar.
(2) Geçici personelden, bu Kararda belirtilen görevleri yapmak üzere, görevli oldukları memuriyet
mahalli dışında görev yapacaklara 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine
göre harcırah ödenir.
(3) Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde fiilen görev yapan geçici personel, ceza infaz kurumları
ve tutukevlerinin asli personeli gibi iaşe edilir.
(4) Geçici personel, 19/11/1986 tarihli ve 86/11220 sayılı Kararname ile yürürlüğe konulan "Devlet
Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliği" hükümlerinden aynı usul ve esaslar çerçevesinde
faydalandırılır.
(5) Geçici personele, 657 sayılı Kanunun 203 üncü maddesinin üçüncü fikrası hükümleri hariç
olmak üzere aynı usul ve esaslar çerçevesinde eş için 2.533 ve her bir çocuk için 297 gösterge
rakamı üzerinden aile yardımı ödeneği verilir.
(6) Geçici personelden normal çalışma saatleri dışında fiilen çalışanlara, bu çalışmaları karşılığında
ayda 50 saati geçmemek üzere yılı merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen fazla çalışma saat
ücreti tutarında fazla çalışma ücreti ödenir.
(7) Geçici personele, bu Esaslar ve ilgili yıla ilişkin toplu sözleşmelerde yapılması öngörülen avni ve
nakdi ödemeler dışında herhangi bir ad altında ödeme yapılmaz ve sözleşmelere bu yolda hüküm
konulamaz,
(8) Bu ödemeler, sosyal güvenlik mevzuatına göre kişiden yapılacak kesintiler ile gelir ve
damga vergisi dışında herhangi bir kesintiye tabi tutulmaz. "
hükmü bulunmaktadır. Anılan hükümde ve 14/8/2013 tarihli ve 28735 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara
İlişkin 2014 ve 2015 Yıllarını Kapsayan 2 nci Dönem Toplu Sözleşmede geçici personele ek ödeme
yapılmasına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığından, 2015 yılı ve daha önceki yıllarda 657sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (C) fıkrası kapsamında çalışan geçici personele ek ödeme
yapılmasına yetki veren herhangi bir mevzuat bulunmamaktadır.
Ancak, 23/08/2015 tarihli ve 29454 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline
ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara ilişkin 2016 ve 2017 yıllarını kapsayan 3 üncü
Dönem Toplu Sözleşmesinin 24 üncü maddesinde;
"Ayın veya haftanın bazı günleri ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışanlar ile parça
başı ücret vermek suretiyle istihdam edilenler hariç olmak üzere 657 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin (C) fıkrası hükmüne istinaden yürürlüğe konulan Bakanlar Kurulu kararları kapsamında
Yüksek Seçim Kurulu ve Türkiye İstatistik Kurumunda istihdam edilen geçici personel ile
29/12/2014 tarihli ve 2014/7140 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca kamu kurum ve
kuruluşlarında istihdam edilen geçici personele, 1.800 gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla
çarpımı sonucu bulunacak tutarda ek ödeme verilir... "
hükmüne yer verilmiştir. Bu kapsamda, anılan personele 2016 yılından itibaren 3 üncü Dönem
Toplu Sözleşmesindeki söz konusu hüküm çerçevesinde ek ödeme verilmeye başlanmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre, 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (C) fıkrası kapsamında
geçici personele ödenen ek ödemeyle ilgili olarak kendi kanuni dayanağında herhangi bir istisna
hükmü bulunmadığından ve Gelir Vergisi Kanununun 23 ve müteakip maddelerinde yapılan
ödemeye ilişkin herhangi bir istisna hükmü yer almadığından, söz konusu personele ödenen ek
ödemelerin Gelir Vergisi Kanununun 61, 63, 94 ve 103 üncü maddeleri gereğince vergiye tabi
tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.