507 ve 5590 sayılı Kanunlara göre kuru lan odalardan faal olduklarına dair belge getiren mükelle ere vergi dairesince bel ge basım izni verilmesinin gerektiği hk.
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelirler Genel Müdürlüğü
TARİH :20.12.1996
SAYI :B.07.0.GEL.0.29/2924-232-2055/61017
KONU :507 ve 5590 sayılı Kanunlara göre kuru
lan odalardan faal olduklarına dair belge
getiren mükelle ere vergi dairesince bel
ge basım izni verilmesinin gerektiği hk.
..................... VALİLİĞİ
(Defterdarlık: Usul Gelir Müdürlüğüne)
İLGİ: ..................... gün ve ..................... sayılı yazınız.
İlgide kayıtlı yazınız ve ekleri incelenmiş ve gerekli açıklamalar aşağıda yapılmıştır.
Bilindiği üzere, 243 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ'nin (F) bölümünde, Defterdarlıklarla anlaşması olan
matbaalar da belge bastırmak veya notere belge tasdik ettirmek isteyen mükelle erin, bundan böyle her bir hesap
dõneminde ilk defa belge basım veya tasdiki için izin yazısı almak üzere vergi dairelerine verecekleri dilekçelerinin ekine,
bağlı oldukları oda veya mesleki teşekkülden alacakları müracaat tarihi itibariyle faal olduklarını belgeleyen bir yazıyı da
eklemek zorunda oldukları belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 507 sayılı Esnaf ve Küçük Sanatkarlar Kanununun kapsamını belirten 2 nci maddesinde, "ister gezici olsun,
ister bir dükkanda veya bir sokağın belli yerinde sabit bulunsunlar, ticareti sermayesi ile birlikte vücut çalışmalarına
dayanan ve geliri o yer gelenek ve teamülüne nazaran tacir niteliğini kazanmasını icabettirmiyecek miktarda sınırlı olan
ve bu bakımdan ticaret sicili ve dolayısıyla ticaret ve sanayi odasına kayıtları gerekmeyen, aynı niteliği (Sermaye unsuru
olsun olmasın) sahipolmakla beraber, ayrıca çalıştığı sanat, meslek ve hizmet kolunda bilgi, görgü ve ihtisasını
değerlendiren hizmet, meslek ve küçük sanat sahipleriyle bunların yanlarında çalışanlar ve geçimini sınırlı olarak
kamyonculuk, otomobilcilik ve şofõrlükle temin eden kimselerin birinci maddede belirtilen amaçlarla kuracakları
dernekler (Kanundaki dernek deyimi 9.5.1991 gün ve 3741 sayılı Kanunun 10 uncu maddesiyle "Oda" olarak
değiştirilmiştir.) bu kanun hükümlerine tabidir." hükmü yer almaktadır.
Yine Kanunun 5 inci maddesinde mükelle erin esnaf ve sanatkarlar siciline kayıt olmalarından sonra faaliyetleriyle ilgili
oda veya mesleki teşekküle kayıtlarının zorunlu olduğu, esnaf ve küçük sanatkarlar odasına kayıtlı olanların ticaret,
sanayi veya deniz ticaret odalarına kaydedilemeyeceği, ticaret sanayi veya deniz ticaret odalarına kayıtlı bulunanların ise
esnaf ve küçük sanatkarlar odasına kaydedilemeyecekleri hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 5590 sayılı Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve
Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Kanunun 5 inci maddesinde bu Kanuna göre
kurulan odaların görevleri belirlenmiş ve 27 nci maddede ise bu odalarca düzenlenecek veya onaylanacak belgeler ile
verilecek hizmetler bentler halinde sayılmış olup, en son bentte de, ticari ve sınai mahiyette diğer her türlü belge ve
bilgiler ile hizmetlerin onaylanıp verilebileceği belirtilmiştir.
Bu kanunun "Kayıt mecburiyetinde olanlar" başlıklı 9 uncu maddesinde ise, "Ticaret siciline kayıtlı tacir ve bu Kanuna
göre sanayici sıfatını haiz tüm gerçek ve tüzel kişilerle şubeleri ve fabrikaları, bulundukları yerin bu Kanun gereğince
mensup olacakları odalarına veya ajanlıklarına kaydolunmaya mecburdurlar......." hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümlere göre, tacir niteliğine haiz gerçek ve tüzel kişilerin ticaret sicili, esnaf ve küçük sanatkarlar kapsamına giren
küçük çapta iş yapan ve esnaf olarak adlandırılan kişilerin ise, esnaf ve sanatkarlar siciline kayıt olmaları zorunlu
bulunmaktadır.
Dolayısıyla ticaret siciline kayıtlı olan tacirlerin, 5590 sayılı Kanunla kurulan Ticaret ve Sanayi Odaları, Ticaret Odaları,
Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret
Borsaları Birliği'ne, esnaf ve küçük sanatkarların ise, 507 sayılı Kanunla kurulan esnaf ve küçük sanatkarlar odasına kayıtlı
olmaları kanuni bir mecburiyet olduğu, birine kayıtlı olanın diğerine kayıtlı olması da mümkün olmadığı için, yukarıdaki
Kanunlarla kurulan bu odalardan herhangi birine kayıtlı bulunan mükelle erin, vergi dairesine verecekleri mesleki
faaliyet belgesinin bağlı oldukları odalardan almaları da doğal bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır.
Öte yandan, oda sicil kayıt suretlerine dayanarak belge basım izin yazısı verilmesi mümkün değildir. Zira, oda sicil kaydı
üyelerin sadece oda'ya ilk kaydını göstermekte olup, mesleki faaliyette bulunan üyenin talebinin vukuu bulduğu tarih
itibariyle faal olup olmadığını tam olarak göstermemektedir.
Bu nedenle, 507 sayılı esnaf ve küçük sanatkarlar Kanuna göre kurulan Oda'dan veya 5590 sayılı Ticaret ve Sanayi
Odaları, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları, Ticaret Borsaları ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret
Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Kanununa göre kurulan odalardan alınan ve mükelle erin faal olduğunu belirten
mesleki faaliyet belgesini getiren mükelle ere vergi dairesince belge basım izin yazısı verilmesinde bir sakınca
bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini ve gereğini rica ederim.
Bakan a.
Daire Başkanı