5366 Sayılı Kanun Kapsamında Düzenlenen İhale Kararı ve Sözleşme ile Hak Ediş Ödemelerinde Vergilendirme hk.
5366 Sayılı Kanun Kapsamında Düzenlenen İhale Kararı ve
Sözleşme ile Hak Ediş Ödemelerinde Vergilendirme hk.
Sayı:
38418978-125[15-14/3]-319156
Tarih:
07/09/2017
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 38418978-125[15-14/3]-319156 07.09.2017
Konu : 5366 Sayılı Kanun Kapsamında
Düzenlenen İhale Kararı ve Sözleşme
ile Hak Ediş Ödemelerinde
Vergilendirme
İlgide kayıtlı özelge talep formundan, … Tic. A.Ş. ile Büyükşehir Belediyenize bağlı … Dairesi
Başkanlığı arasında "Hacı Bayram Camii, Hisarpark Caddesi ve Kale Çevresi Kentsel Tasarım
Projeleri Yapım İşi"ne ilişkin düzenlenen ihale kararı ile sözleşmenin, 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve
Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında
Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında damga vergisinden istisna olup olmadığı ile söz konusu iş için
yapılan hak ediş ödemeleri üzerinden vergi kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususlarında
Başkanlığımızdan görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde, Gelir
Vergisi Kanununda belirtilen esaslara göre birden fazla takvim yılına yaygın inşaat ve onarım işleri
ile uğraşan kurumlara bu işleri ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri üzerinden kurumlar vergisi
kesintisi yapılacağı hüküm altına alınmış olup söz konusu kesinti oranı 2009/19594 sayılı Bakanlar
Kurulu Kararı ile %3 olarak belirlenmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesinde; "Birden fazla takvim yılına sirayet eden
inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kar veya zarar işin bittiği yıl kati
olarak tespit edilir ve tamamı o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterilir."
hükmüne yer verilmiştir.
Bu madde hükmüne göre, bir işin yıllara sirayet eden inşaat ve onarma işi kapsamında
değerlendirilmesi için; faaliyet konusunun inşaat ve onarım işi olması, inşaat ve onarım işinin
birden fazla takvim yılına sirayet etmesi, inşaat ve onarım işinin resmi veya özel taahhütlere bağlı
olarak yapılması gerekmektedir.
Diğer taraftan, 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması
ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde, Kanunun amacının, büyükşehir
belediyeleri, büyükşehir belediyeleri sınırları içindeki ilçe ve ilk kademe belediyeleri, il, ilçe
belediyeleri ve nüfusu 50.000'in üzerindeki belediyelerce ve bu belediyelerin yetki alanı dışında il
özel idarelerince, yıpranan ve özelliğini kaybetmeye yüz tutmuş; kültür ve tabiat varlıklarını koruma
kurullarınca sit alanı olarak tescil ve ilan edilen bölgeler ile bu bölgelere ait koruma alanlarının,
bölgenin gelişimine uygun olarak yeniden inşa ve restore edilerek, bu bölgelerde konut, ticaret,
kültür, turizm ve sosyal donatı alanları oluşturulması, tabiî afet risklerine karşı tedbirler alınması,
tarihi ve kültürel taşınmaz varlıkların yenilenerek korunması ve yaşatılarak kullanılması olduğu; 3
üncü maddesinin birinci fıkrasında, yenileme alanları olarak belirlenen bölgelerde il özel idaresi vebelediye tarafından hazırlanan veya hazırlatılan yenileme projeleri ve uygulamalarının ilgili il özel
idareleri ve belediyeler eliyle yapılacağı veya kamu kurum ve kuruluşları veya gerçek ve özel hukuk
tüzel kişilerine yaptırılarak uygulanacağı, aynı maddenin altıncı fıkrasında ise yenileme
alanlarındaki uygulamaların her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden muaf olduğu hükümlerine
yer verilmiştir.
İlgide kayıtlı özelge talep formunun ekinde yer alan sözleşmenin tetkikinden, … Dairesi Başkanlığı
ile .... Tic. A.Ş. arasında "Hacı Bayram Camii, Hisarpark Caddesi ve Kale Çevresi Kentsel Tasarım
Projeleri Yapım İşi"ne ait sözleşmenin 07/05/2012 tarihinde imzalandığı ve söz konusu sözleşmenin
9 uncu maddesiyle yer tesliminin sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 5 (beş) gün içinde
yapılarak işe başlanacağı ve işin yer teslim tarihinden itibaren 550 (beş yüz elli) gün içinde
tamamlanarak geçici kabule hazır hale getirileceği anlaşılmaktadır.
Buna göre, 5366 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin altıncı fıkrasında yer alan "Yenileme
alanlarındaki uygulamalar her türlü vergi, resim, harç ve ücretlerden muaftır." ibaresinde geçen
"uygulamalar" ifadesinin kurum kazancı ile ilişkilendirilmesi mümkün olmadığı gibi sözü edilen
hükümde doğrudan doğruya kurumlar vergisi mükelleflerine yönelik bir muaflık da
tanınmamaktadır.
Bu nedenle, kurumlar vergisi mükelleflerinin 5366 sayılı Kanun kapsamında olan projelerin
yürütülmesinden elde ettikleri kazançları kurumlar vergisine tabi olup Gelir Vergisi Kanununun 42
nci maddesi gereğince yıllara sari inşaat ve onarma işi olarak değerlendirilen "Hacı Bayram Camii,
Hisarpark Caddesi ve Kale Çevresi Kentsel Tasarım Projeleri Yapım İşi" için … Tic. A.Ş.'ye yapılacak
hak ediş ödemeleri üzerinden %3 oranında vergisi kesintisi yapılması gerekmektedir.
DAMGA VERGİSİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı
kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları
imza edenler olduğu, resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini
kişilerin ödeyeceği; 8 inci maddesinde ise bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel
bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel
kişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi daire sayılmayacağı hükme bağlanmıştır.
Mezkur Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I-Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında,
belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin; “II. Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün 2 nci
fıkrasında, ihale kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz
kurumların her türlü ihale kararlarının; yine söz konusu tablonun “IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar”
başlıklı bölümünün 1/a fıkrasında, resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin
ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli
parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına,
kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini
temin eden kağıtların nispi damga vergisine tabi tutulacağı belirtilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, Büyükşehir Belediyenize bağlı … Dairesi Başkanlığı ile
… Tic. A.Ş. arasında "Hacı Bayram Camii, Hisarpark Caddesi ve Kale Çevresi Kentsel Tasarım
Projeleri Yapım İşi"nin 5366 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yapıldığının tesviki kaydıyla söz
konusu işe yönelik olarak düzenlenen ihale kararı ve sözleşmenin damga vergisinden, sözleşmenin
noterde tasdiki halinde ise noter harcından istisna edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, söz konusu işe ilişkin olarak Belediye Başkanlığınız tarafından adı geçen şirkete
yapılacak hak ediş ödemeleri için düzenlenecek kağıtların, 5366 sayılı Kanun kapsamında
değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.