6306 sayılı Kanun Kapsamında riskli taşınmazlar ile diğer taşınmazların tevhid edilmesi sonrasında inşa edilen binalara ilişkin harç istisnası.
6306 sayılı Kanun Kapsamında riskli taşınmazlar ile diğer
taşınmazların tevhid edilmesi sonrasında inşa edilen
binalara ilişkin harç istisnası.
Sayı:
85373914-140[63.01-103]-52286
Tarih:
22/04/2022
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Manisa Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü
Sayı : E-85373914-140[63.01-103]-52286
Konu : 6306 sayılı Kanun Kapsamında riskli
taşınmazlar ile diğer taşınmazların tevhid
edilmesi sonrasında inşa edilen binalara
ilişkin harç istisnası.
22.04.2022
İlgide kayıtlı özelge talep formlarınız ve eklerinin incelenmesinden, ... numaralı parsellerde yer alan
yapıların 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında
riskli yapı olarak belirlendiği, söz konusu taşınmazların dönüşüm kapsamına girmesi sonrasında …
ada … numaralı parsellerle tevhid edilerek … numaralı parsel olduğu, daha sonra … numaralı
parselin ifraz edilerek … ve … numaralı parseller olduğundan bahisle söz konusu … ve …
parsellerde inşa edilen yeni yapılara ilişkin olarak alınacak yapı kullanma izin belgesi ile cins
değişikliği işlemlerinde harç istisnası uygulanıp uygulanmayacağı hususunda Başkanlığımız
görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.
6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun 1 inci maddesinde, bu
Kanunun amacının afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli yapıların bulunduğu arsa
ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini
teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasların belirlenmesi olduğu;
7153 sayılı Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 24 üncü
maddesi ile değişik 7 nci maddesinde,
" ...
(9) Bu Kanun uyarınca yapılacak olan ve Bakanlık, TOKİ, İller Bankası Anonim Şirketi, İdare ve
dönüşüme konu yapıların inşası işini yüklenen müteahhit ile malik ve en az bir yıldır kiracı veya
sınırlı ayni hak sahibi olarak riskli yapıyı kullanan gerçek kişiler veya özel hukuk tüzel kişilerinden
birinin taraf olduğu;
...
b) Bu Kanun kapsamındaki bir yapıdan dolayı, bu Kanun kapsamındaki parsellerde veya alanlarda
veya söz konusu parsel ve alanların dışındaki parsellerde yeni bir yapı yapılması ya da mevcut bir
yapının satın alınması veya ipotek tesis edilmesi işlemleri,
...
ile bu bentlerde belirtilen yapıların dönüşümüne ilişkin olarak Kanun uyarınca yapılacak diğer
işlemler noter harcı, tapu harcı, belediyelerce alınan ücret ve harçlardan, veraset ve intikal vergisi,
döner sermaye ücreti ve diğer ücretlerden, bu işlemler nedeniyle düzenlenecek kâğıtlar, resmî
dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler sebebiyle düzenlenen kâğıtlar da dahil olmak
üzere damga vergisinden, bu Kanun kapsamındaki yapıların maliklerine ve malik olmasalar bile bu
yapılarda kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak en az bir yıldır ikamet ettiği veya bunlarda işyeri
bulunduğu tespit edilenlere bu amaçlarla kullandırılan krediler dolayısıyla lehe alınacak paralar,
banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisnadır. Bu Kanun kapsamındaki iş, işlem ve
uygulamalar, Bakanlık, TOKİ, İller Bankası Anonim Şirketi ve İdarenin, sermayesinin yarısından
fazlasına sahip oldukları şirketleri tarafından yürütülüyor ise, bu şirketlerce yapılan iş, işlem ve
uygulamalarda da bu fıkrada belirtilen vergi, harç ve ücret muafiyetleri uygulanır.
(10) Riskli alanlarda, rezerv yapı alanlarında ve riskli yapıların bulunduğu parsellerde, gerçek
kişilerce ve özel hukuk tüzel kişilerince uygulamada bulunulması halinde, fonksiyon değişikliğine
bakılmaksızın, mevcut inşaat alanının bir buçuk katına kadar olan yeni inşaat alanı için
belediyelerce harç ve ücret alınmaz." hükümleri yer almaktadır.
BELEDİYE GELİRLERİ KANUNU YÖNÜNDEN:
2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80 inci maddesinde, "İmar mevzuatı gereğince aşağıda
belirtilen harçlar belediyece tahsil olunur.
...
f) Yapı kullanma izni verilmesi işleri "Yapı Kullanma İzni Harcına" tabidir." hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, 15/12/2012 tarihli ve 28498 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 6306 sayılı Kanunun
Uygulama Yönetmeliğinin 16 ncı maddesinde;
"...
(9) Kanun kapsamındaki vergi, harç ve ücret muafiyetleri, uygulama alanındaki mevcut yapıların
imar mevzuatına uygun olup olmadığına bakılmaksızın, Kanunun 7 nci maddesinin dokuzuncu ve
onuncu fıkraları ile bu maddenin on ila on ikinci fıkralarında belirtilen şartlar dahilinde uygulanır.
(10) Riskli alanlarda, rezerv yapı alanlarında ve riskli yapıların bulunduğu parsellerde, gerçek
kişilerce ve özel hukuk tüzel kişilerince uygulamada bulunulması halinde, fonksiyon değişikliğine
bakılmaksızın mevcut inşaat alanının bir buçuk katına kadar olan yeni inşaat alanı için
belediyelerce harç ve ücret alınmaz. Yeni inşaat konut ve işyerinden oluşuyor ise, muaf olunan
inşaat alanı, yeni inşa edilen binadaki konut ve işyerinin bina içindeki metrekare cinsinden oranları
çerçevesinde uygulanır.
...
(12) Kanunun 7 nci maddesinin dokuzuncu ve onuncu fıkralarında belirtilen şartlar dahilinde
alınmaması gereken harç, vergi ve ücretler şunlardır:
...
c) 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 79 uncu, mükerrer 79 uncu, 80 inci
ve ek 1 inci maddeleri uyarınca belediyelerce alınan harçlar." açıklaması yapılmıştır.
Buna göre, … numaralı parsellerde bulunan riskli yapıların mevcut inşaat alanlarının bir buçuk
katına kadar olan yeni inşaat alanları için yapı kullanma izni harcı alınmaması, ancak söz konusu
yapı alanlarında bir buçuk katı aşan artış olması durumunda yeni inşaat alanlarının aşan kısımları
için belediyelerce harç farklarının aranılması gerekmektedir.
HARÇLAR KANUNU YÖNÜNDEN:
492 sayılı Harçlar Kanununun 57 nci maddesinde, tapu ve kadastro işlemlerinden bu Kanuna bağlı
(4) sayılı tarifede yazılı olanların tapu ve kadastro harçlarına tabi olduğu; Kanuna bağlı (4) sayılı
tarifenin I/13-a fıkrasında, arsa ve arazi üzerine inşa olunacak bina vesair tesislerin tescilinde (Her
bir bağımsız bölüm vesair tesis için) maktu harç alınacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 123 üncü maddesinde ise özel kanunlarla harçtan muaf tutulan kişilerle, istisna
edilen işlemlerden harç alınmayacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, riskli yapıların bulunduğu … numaralı parsellerin, riskli yapı bulunmayan … numaralı
parsellerle tevhid edilmesi sonrasında oluşan … parselin ifraz edilmesi ile meydana gelen … ve …
parsellerde inşa edilen yeni yapılara ilişkin olarak tapuda yapılacak cins değişikliği işlemlerinde;
söz konusu yeni yapılarda bulunan bağımsız bölümlerden; hak sahibi malik ve işi yüklenen
müteahhitlere ait olup 6306 sayılı Kanun gereğince riskli yapı belirtmesi bulunan … numaralı
parsellere isabet edenlerden tapu harcı aranılmaması gerekmekle birlikte, riskli yapı şerhi
bulunmayan … numaralı parsellere isabet edenlerden Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin
I/13-a fıkrasına göre tapu harcı tahsil edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.