6306 sayılı kanun kapsamında yıkılıp yeniden inşa edilecek binanın kiralanması işleminde damga vergisi ve tapu harcı

6306 sayılı kanun kapsamında yıkılıp yeniden inşa edilecek
binanın kiralanması işleminde damga vergisi ve tapu harcı
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.18.01-155[1-2014/277]-128188
Tarih: 
29/08/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
 
 
Sayı : 97895701-155[1-2014/277]-128188                                                                                            
                                         29/08/2016
Konu : 6306 sayılı kanun kapsamında yıkılıp
yeniden inşa edilecek binanın kiralanması
işleminde damga vergisi ve tapu harcı
 
 
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, … … adına kayıtlı bulunan ve
üzerinde 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli yapı olduğuna dair şerh bulunan gayrimenkulün
şirketiniz tarafından yıkılıp yeniden inşa edileceği; inşa edilecek binadan adı geçen şirketin hisse ya
da ücret almak yerine 20 yıllık kullanma, kiralama veya başkanlarına alt kiralama yapabilme hakkı
veren inşaat (kira) sözleşmesi imzalandığı belirtilerek, söz konusu sözleşmeden damga vergisi ve
sözleşmenin tapuya şerh işleminden harç aranılıp aranılmayacağı ile yıkım ve moloz nakline ilişkin
taşeron sözleşmesinin damga vergisine tabi olup olmadığı hususunda görüş talep edildiği
anlaşılmıştır.
 
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı
kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisi mükellefinin kâğıtları
imzalayanlar olduğu; Kanuna ekli (1) sayılı tablonun, "I-A/2 fıkrasında kira mukavelenamelerinin
(mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden) nispi oranda damga vergisine tabi olduğu hükme
bağlanmıştır.
 
492 sayılı Kanunun 57 nci maddesinde, tapu ve kadastro işlemlerinden bu Kanuna bağlı (4) sayılı
tarifede yazılı olanların, tapu ve kadastro harçlarına tabi olduğu; 58 inci maddesinde, tapu ve
kadastro harçlarını ödemekle yükümlü olan kişiler açıklanmış, maddenin (f) bendinde ise, maddede
sayılan işlemler dışında kalan işlemlerde lehine işlem yapılmış olanların harçları ödemekle mükellef
olduğu belirtilmiştir. 
Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin I-10 uncu maddesinde, adi veya hasılat kira mukavelelerinin tapu
siciline şerhinde mukavele müddetine göre hesaplanacak kira toplamı ve mukavele mevcut değilse
veya mukavelede müddet belirtilmemişse bir yıllık kira bedeli üzerinden nispi oranda harç alınacağı
belirtilmiştir.
 
Aynı Kanunun 123 üncü maddesinin ilk fıkrasında ise, özel kanunlarla harçtan muaf tutulan
kişilerle, istisna edilen işlemlerden harç alınmayacağı hükme bağlanmıştır.
 
Diğer taraftan, 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanunun, 1 inci
maddesinde, bu Kanunun amacının; afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki riskli
yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve standartlarına uygun, sağlıklı ve
güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve
esasların belirlenmesi olduğu; 3 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında, riskli yapıların tespitinin,
Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde masrafları
kendilerine ait olmak üzere, öncelikle yapı malikleri veya kanuni temsilcileri tarafından, Bakanlıkça
lisanslandırılan kurum ve kuruluşlara yaptırılacağı ve sonucun Bakanlığa veya İdareye bildirileceği;
2 nci fıkrasında, riskli yapıların, tapu kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilmek üzere, tespit
tarihinden itibaren en geç on iş günü içinde Bakanlık veya İdare tarafından ilgili tapu müdürlüğüne
bildirileceği, tapu kütüğüne işlenen belirtmeler hakkında, ilgili tapu müdürlüğünce ayni ve şahsi
hak sahiplerine bilgi verileceği; 7 nci maddesinin 9 uncu fıkrasında, bu Kanun uyarınca yapılacak
olan işlem, sözleşme, devir ve tesciller ile uygulamaların, noter harcı, tapu harcı, belediyelerce
alınan harçlar, damga vergisi, veraset ve intikal vergisi, döner sermaye ücreti ve diğer ücretlerden;
kullandırılan krediler sebebiyle lehe alınacak paraların ise banka ve sigorta muameleleri
vergisinden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.
 
Şirketiniz ile … … arasında imzalanan "Kira Kontratı" başlıklı sözleşmenin incelenmesinden, söz
konusu sözleşmenin … … adına kayıtlı bulunan ve üzerinde 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli
yapı olduğuna dair şerh bulunan gayrimenkulün şirketiniz tarafından bedelsiz olarak yıkılıp yeniden
inşa edilmesine ilişkin hükümler içermesinin yanı sıra sözleşmede, şirketinizin inşa edeceği
gayrimenkulü 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren 20 yıllığına, ilk yıl için aylık 26.000 TL, yıllık 312.000
TL bedel karşılığında kiralayacağına ilişkin belirlemelerin de yer aldığı anlaşılmıştır.
 
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, "Kira Kontratı" başlıklı sözleşmenin münhasıran riskli
yapının yıkılıp yeniden inşasına ilişkin olarak düzenlenmediği dikkate alındığında, söz konusu
sözleşmenin damga vergisi ve harçtan müstesna tutulması mümkün bulunmayıp, kira bedelinin
(stopaj dahil) sözleşmede belirtilen kira süresi ile çarpılmak suretiyle belirlenen tutar üzerinden;
492 sayılı Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin I-10 uncu maddesine göre harca, 488 sayılı Kanuna ekli
(1) sayılı tablonun I/A-2 fıkrası uyarınca damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
 
Ayrıca, 6306 sayılı Kanunla, Kanun kapsamında yer alan hak sahibi maliklerle yapılacak işlemlere
yönelik istisna öngörülmekte olup, hak sahiplerinin taraf olmadığı işlemler ve kağıtlara istisna
uygulanmasının Kanun kapsamında değerlendirilmesi mümkün değildir.
 
Buna göre, 6306 sayılı Kanun kapsamında riskli yapı olduğuna dair şerh bulunan gayrimenkulünyıkımı ve molozların taşınmasına ilişkin üçüncü kişilerle şirketiniz arasında düzenlenen taşeron
sözleşmesinin damga vergisinden müstesna tutulması mümkün bulunmamaktadır.
 
Bilgi edinilmesini rica ederim.