775 Sayılı Kanun kapsamında belediye tarafından kooperatif birliğine tahsis edilen arsaların üye kooperatiflere devredilmesinden ne şekilde harç aranı

Özelge: 775 Sayılı Kanun kapsamında belediye tarafından
kooperatif birliğine tahsis edilen arsaların üye
kooperatiflere devredilmesinden ne şekilde harç aranılacağı
hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.18.01-003.01-2266
Tarih: 
23/07/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.18.01-003.01-2266 23/07/2012
Konu : Tapu Harcı  
 
            İlgide kayıtlı özelge talebinizde, 775 Sayılı Kanun kapsamında belediye tarafından birliğinize
tahsis edilen arsaların üye kooperatiflere devredileceği belirtilerek, tapuda yapılacak işlemlerden
harç alınıp alınmayacağı, alınacak ise hangi oranda harç alınacağı hususunda bilgi verilmesi
istenilmektedir.
            Bilindiği üzere, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 57'nci maddesinde, tapu ve kadastro
işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanların tapu ve kadastro harçlarına tabi
olduğu belirtilmiş, söz konusu tarifenin kooperatiflerinin "I-Tapu işlemleri" başlıklı bölümünün
15'inci maddesinde, yapı kooperatiflerinin ortaklarına dağıtacağı gayrimenkullerin ortaklar adına
tescilinde kayıtlı değer üzerinden harç alınacağı hüküm altına alınmıştır. Söz konusu harcın oranı
29/12/2009 tarih ve 2009/15725 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01/01/2010 tarihinden itibaren
geçerli olmak üzere binde 1,98 olarak belirlenmiştir.
            Öte yandan, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun Kooperatifler Birliklerinin görev ve
sorumluluklarına ilişkin 70'inci maddesinde, "Kooperatiflerin müşterek menfaatlerini korumak,
amaçlarını gerçekleştirmek için iktisadi faaliyette bulunmak, faaliyetlerini koordine etmek ve
denetlemek, dış memleketlerle olan münasebetlerini düzenlemek, kooperatifçiliği geliştirmek ve
eğitim yapmak, kooperatifçilik konularında tavsiyelerde bulunmak gibi hizmetlerin yerine
getirilmesi için, Kooperatif birlikleri, kooperatifler merkez birlikleri ve Türkiye Milli Kooperatifler
Birliği kurulur..." denilmiş, 72'nci maddesinde de, konuları aynı veya birbiriyle ilgili nitelikte olan 7
veya daha çok kooperatif tarafından birlikler kurulabileceğinin ana sözleşmelerinde tespit
edilebileceği ve bu birliklerin "kooperatif şeklinde" kurulacağı hükme bağlanmıştır.
            İncelenmesinden görüleceği üzere, 1163 sayılı Kanun'un 72'nci maddesi ile kooperatif
birliklerinin kooperatif şeklinde kurulacağı hükme bağlandığından, kooperatif birlikleri de birer
"kooperatif kuruluş" niteliği taşımaktadır.
            Diğer taraftan, 775 sayılı Kanunun 33'üncü maddesinde ise; "Bu Kanun hükümlerine
dayanılarak yapılan ivazlı veya ivazsız devir, temlik, kamulaştırma, alım, satım, kira, geri alma,geri
verme, ifraz, tevhit, tescil,cins değişikliği, rehin tesis ve terkini, ıslah, değişiklik, onarım,inşa ve
ikmal gibi her türlü işlemler, sözleşmeler, beyannameler ve benzerleri tasarruf bonosundan ve her
türlü vergi, resim ve harçtan muaftır." hükmü yer almaktadır.
            Buna göre, Birliğinize 775 sayılı Kanuna göre tahsis edilen arsaların Birliğiniz üyelerine bu
Kanun kapsamında devredilmesi sırasında harç aranılmaması;  söz konusu gayrimenkullerin 775
sayılı Kanuna göre tahsis edilmekle birlikte Birliğinizce bu Kanun kapsamı dışında üyekooperatiflere konut yapımı için devrinde ise 492 sayılı Kanuna bağlı (4) sayılı tarifenin I-15'inci
maddesi uyarınca binde 1,98 oranında tapu harcı tahsil edilmesi gerekmektedir. 
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.