8.000.-TL?nin üzerinde olan avans ödemelerinin banka kanalıyla tevsik edilmesinde hak edişin fatura edildiği tarihteki tutarın mı yoksa her bir avansı

Özelge: 8.000.-TL?nin üzerinde olan avans ödemelerinin
banka kanalıyla tevsik edilmesinde hak edişin fatura
edildiği tarihteki tutarın mı yoksa her bir avansın ödendiği
tarihteki tutarın mı dikkate alınacağı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.18.02-32Mük257-8044-729
Tarih: 
15/09/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.18.02-32Mük257-8044-729 15/09/2011
Konu : 8.000.-TL?nin üzerinde olan avans ödemelerinin banka  
kanalıyla tevsik edilmesinde hak edişin fatura edildiği
tarihteki tutarın mı yoksa her bir avansın ödendiği
tarihteki tutarın mı dikkate alınacağı
 
İlgide kayıtlı dilekçeniz incelenmesinden, kooperatifinizin ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi
numaralı mükellefi olduğu, kooperatifiniz ile inşaat firması arasında yapılan kat karşılığı inşaat
sözleşmesine göre dönemler halinde inşaat imalat miktarına göre hakediş ödemeleri yapıldığı ve
bunların faturalarının firma tarafından düzenlendiği, fatura tutarlarının 8.000-TL üzerinde
bulunması nedeniyle yıl içinde bu fatura tutarlarına mahsuben avans olarak söz konusu tutarın
altında nakit ödemeler yapıldığı belirtilerek, 8.000-TL'nin altında olan avans ödemelerinin banka
kanalıyla tevsik edilmesinde hakediş ödemeleri için fatura düzenlendiği tarihteki tutarın mı yoksa
her bir avansın ödendiği tarihteki tutarın mı dikkate alınması gerektiği ile avans ödemelerinin
makbuz karşılığında ödenip ödenmeyeceği hususlarında Başkanlığımızdan görüş talep edildiği
anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin 2 nci fıkrasında Maliye Bakanlığının
mükelleflere muameleleri ile ilgili tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya
posta idarelerincedüzenlenen belgelerle tevsik etmeleri zorunluluğunu getirme ve bu zorunluluğun
kapsamını ve uygulamaya ilişkin usul ve esaslarını belirleme konusunda yetkili olduğu hükmü yer
almaktadır.
Bu yetkiye dayanılarak tahsilat ve ödemelerin tevsik zorunluluğunun kapsamı, işlem tutarı,
başlangıç tarihleri ve uygulanma esasları yayımlanan 320, 323, 324, 332 ve 337 Sıra No.lu Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile 268 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği ve 1 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Sirkülerinde düzenlenmiştir.
320 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "Yetki" başlıklı 2 nci maddesinin ikinci
paragrafında; "Kanunda belirtilen banka, 4389 sayılı Bankalar Kanununa göre banka adı altında
Türkiye'de kurulan kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bankaların Türkiye'deki şubelerini, benzeri
finans kurumu ise Bankalar Kanununun 20 nci maddesinin altıncı fıkrasında belirtilen özel finans
kurumları olarak tespit edilmiştir." hükmü mevcuttur.
Aynı Tebliğin"3.Tevsik Zorunluluğunun Kapsamı, İşlem Tutarı ve Başlangıç Tarihi" başlıklı
bölümünde; "...Birinci ve ikinci sınıftüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenler, defter tutmak
zorunda olan çiftçiler, serbest meslek erbabı ile vergiden muaf esnafın kendi aralarında yapacakları
ticari işlemleri ile nihai tüketicilerden (Türkiye'de mukim olmayan yabancılar hariç) mal veya
hizmet bedeli olarak yapacakları 10.000.-Türk Lirasını aşan tahsilat ve ödemelerinin (332 sıra NoluGenel Tebliğ ile 1.5.2004 tarihinden sonra 8.000.-TL aşan tutarlar) banka veya özel finans
kurumları ile posta idaresi aracı kılınarak yapılması ve bu kurumlarca düzenlenen dekont veya
hesap bildirim cetvelleri ile tevsiki zorunludur. Tespit edilen tutarın altında kalan tahsilat veya
ödemelerin banka veya özel finans kurumları ile posta idaresi aracılığıyla yapılması ihtiyaridir.
Tespit edilen tutarı aşan avansların da banka veya özel finans kurumları ile posta idaresince
düzenlenen belgelerle tevsiki zorunludur..." açıklamasına yer verilmiştir.
324 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 1-A Bölümünde, tevsik kapsamında olan mal ve
hizmet bedelinin 8.000-TL'yi aşmasının yeterli olacağı, bir başka ifadeyle faturada gösterilen
meblağın tevsik kapsamındaki tutarı aşmasının yeterli olduğu ve  bu bedelin farklı tarihlerde
ödenmesinde her bir ödemenin tahsilat ve ödemenin yapılacağı kurumlardan geçirilmesi gerektiği
açıklanmıştır.
Söz konusu düzenlemeler ile Vergi Usul Kanununun Mükerrer 257 nci maddesindeki yetkiye
dayanılarak yayımlanan 320, 323, 324 ve 332 Sıra No.lu Genel Tebliğlerle yapılan düzenlemeler ile
ticari işlemler ve finansal hareketlerin taraflarının izlenmesi ve vergiyi doğuran olayların mali
kurumların kayıt ve belgeleri yardımıyla tespit edilmesi amaçlanmaktadır.
Buna göre, belirli bir malın teslimini veya belirli bir hizmetin yerine getirilmesini isteme hakkını
temsil eden ve emtianın/hizmetin toplam bedelinden mahsup edilen avans ödemelerinin 8.000-TL'yi
aşması halinde 320 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ kapsamında banka veya özel finans
kurumları ile posta idaresi aracı kılınarak tevsik edilmesi gerekmektedir. 
Öte yandan, hakediş tutarının 8.000-TL'yi aşması durumunda, bu hakediş bedeline mahsup edilmek
üzere ödenen avansların da bankalar, katılım bankaları veya posta idareleri aracı kılınarak
ödenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.