Adi ortaklığın (iş ortaklığının) nev'i değiştirerek anonim şirkete devir işlemi esnasında yapılacak işlemlerin harçtan ve düzenlenecek kağıtların damg

Adi ortaklığın (iş ortaklığının) nev'i değiştirerek anonim
şirkete devir işlemi esnasında yapılacak işlemlerin harçtan
ve düzenlenecek kağıtların damga vergisinden istisna olup
olmadığı hk.
Sayı:
90792880-155.13.04.01[2015/4041]-405748
Tarih:
30/11/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
Sayı : 90792880-155.13.04.01[2015/4041]-405748 30.11.2016
Konu : 5M KURUMSAL-BİRBEY ADİ
ORTAKLIĞI
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ...
vergi kimlik numarası ile kayıtlı mükellefi olarak faaliyet gösteren iş ortaklığınızın yeni kurulacak
olan anonim şirkete devir edileceğinden bahisle söz konusu devir işlemi esnasında yapılacak
işlemlerin harçtan ve düzenlenecek kağıtların damga vergisinden istisna olup olmayacağı
hususunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır.
A- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinde;
"(1) Bu Kanunun uygulanmasında aşağıdaki şartlar dahilinde gerçekleşen birleşmeler devir
hükmündedir:
a) Birleşme sonucunda infisah eden kurum ile birleşilen kurumun kanunî veya iş
merkezlerinin Türkiye'de bulunması.
b) Münfesih kurumun devir tarihindeki bilânço değerlerinin, birleşilen kurum tarafından bir
bütün halinde devralınması ve aynen bilânçosuna geçirilmesi.
(2) Kurumların yukarıdaki şartlar dahilinde tür değiştirmeleri de devir hükmündedir."
hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun, "Devir, Bölünme ve Hisse Değişimi Hallerinde Vergilendirme" başlıklı 20 nci
maddesinde de;
"(1) Devirlerde, aşağıdaki şartlara uyulduğu takdirde, münfesih kurumun sadece devir
tarihine kadar elde ettiği kazançlar vergilendirilir; birleşmeden doğan kârlar ise hesaplanmaz ve
vergilendirilmez:
a) Şirket yetkili kurulunun devre ilişkin kararının Ticaret Sicilinde tescil edildiği tarih,devir
tarihidir. Münfesih kurum ile birleşilen kurum;
1) Devir tarihi itibarıyla hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları münfesih kuruma
ait kurumlar vergisi beyannamesi ile,
2) Devir işleminin hesap döneminin kapandığı aydan kurumlar vergisi beyannamesinin
verildiği ayın sonuna kadar geçen süre içerisinde yapılması halinde, münfesih kurumun önceki
hesap dönemine ilişkin olarak hazırlayacakları ve müştereken imzalayacakları münfesih kuruma ait
kurumlar vergisi beyannamesini, birleşmenin Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği tarihten
itibaren otuz gün içinde münfesih kurumun bağlı bulunduğu vergi dairesine verirler.
b) Birleşilen kurum, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını
ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini münfesih kurumun birleşme sebebiyle verilecek
olan kurumlar vergisi beyannamesinin ekinde vereceği bir taahhütname ile taahhüt eder. Mahallin
en büyük mal memuru, bu hususta birleşilen kurumdan ayrıca teminat isteyebilir
..."
hükmü yer almıştır.
1 seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "19" ve "20" numaralı bölümlerinde konu ile
ilgili ayrıntılı açıklamalara yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, iş ortaklığı olarak kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan
ortaklığınızın devir tarihindeki bilânço değerlerinin, kurulacak anonim şirket tarafından bir bütün
halinde devralınması ve aynen bilânçosuna geçirilmesi kaydıyla söz konusu devir işlemi Kurumlar
Vergisi Kanununun 19 uncu maddesi kapsamında gerçekleştirilen bir devir işlemi olarak kabul
edilecek ve anılan Kanunun 20 nci maddesinde belirtilen şartlara uyulduğu takdirde, devir
nedeniyle doğan kârlar hesaplanmayacak ve vergilendirilmeyecektir.
B-DAMGA VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda
yazılı kâğıtların damga vergisine tabi olduğu; 9 uncu maddesinde, bu Kanuna ekli (2) sayılı tabloda
yazılı kâğıtların damga vergisinden müstesna olduğu, Kanuna ekli (2) sayılı tablonun "IV -Ticari ve
medeni işlerle ilgili kâğıtlar" başlıklı bölümünün (17) numaralı fıkrasında ise, Kurumlar Vergisi
Kanununa göre yapılan birleşme, devir ve bölünmeler nedeniyle düzenlenen kâğıtların damga
vergisinden müstesna olduğu hükme bağlanmıştır.
Buna göre, devir hükmündeki söz konusu nev'i değişikliği işleminin 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 19 uncu maddesindeki şartları taşıması halinde, nev'i değişikliği işlemine ilişkin
olarak düzenlenen kağıtların, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun IV/17
fıkrası hükmüne göre damga vergisinden istisna tutulması mümkün bulunmaktadır.
C-HARÇLAR KANUNU YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME:
492 sayılı Kanunun 123 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında "Anonim, eshamlı komandit ve
limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri
nedeniyle yapılacak işlemler ile Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri (Bu
kooperatifler ile Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi tarafından bankalardan
kullandırılacak krediler için verilecek kefaletler dahil) bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve
uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilere, bunların teminatlarına ve geri ödenmelerine
ilişkin işlemler (yargı harçları hariç) bu Kanunda yazılı harçlardan müstesnadır." hükmü yer
almaktadır.
Diğer taraftan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 184 üncü maddesinde, "Tür değiştirmede,
yeni türün kuruluşuna ilişkin hükümler uygulanır; ancak, sermaye şirketlerinde ortakların asgari
sayısına ve ayni sermaye konulmasına ilişkin hükümler uygulanmaz." hükmü yer almaktadır.
Buna göre, adi ortaklığın (iş ortaklığının) nev'i değiştirmesi işleminin yeni bir anonim, eshamlı
komandit veya limited şirket kurulmasına ilişkin işlem olarak değerlendirilmesi durumunda, 6102
sayılı Kanunda öngörülen şartları taşıması kaydıyla nevi değişikliği suretiyle yeni anonim şirketin
kurulmasına ilişkin işlemlerin 492 sayılı Kanunda yazılı harçlardan müstesna tutulması
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.