Adi Ortaklıkta hisse devrinde belge düzeni ve vergi kimlik numarası hk.
Özelge: Adi Ortaklıkta hisse devrinde belge düzeni ve vergi
kimlik numarası hk.
Sayı:
11395140-105[8-2013-VUK2-7594]-668
Tarih:
14/04/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : 11395140-105[8-2013-VUK2-7594]-668 14/04/2015
Konu : Adi Ortaklıkta Hisse Devrinde Vergi Kimlik Numarası
İlgi özelge talep formunuzda; ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün mükellefi olduğunuzu, ... ve
Ort. unvanlı adi ortaklığın %50 hissesine sahip olan ...'ya ait hisselerin tamamını .../.../20.. tarihi
itibarıyla devralarak söz konusu adi ortaklığın ortağı konumuna geldiğinizi, .../.../20.. tarihi
itibarıyla ortaklığa adını veren ...'e ait %50 hissenin ise ... tarafından devralındığını belirterek,
- .../.../20.. tarihi itibarıyla devralmış bulunduğunuz hisselerle ilgili olarak fatura
düzenlemeniz gerekip gerekmediği,
- .../.../20.. tarihindeki satış işlemi sonucunda ortaklığın sona erip ermediği ile bu işleme
ilişkin fatura düzenleme zorunluluğunuzun bulunup bulunmadığı, ayrıca bu satış işleminin vergisel
boyutunun (katma değer vergisi ve gelir vergisi yönünden) ne olduğu,
- Yeni oluşan ortaklık yapısına göre eski ortaklığa ait vergi kimlik numarasının kullanılıp
kullanılmayacağı
hususlarında Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmıştır.
I-GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Ticari kazancın tarifi" başlıklı 37 nci maddesinde; "Her
türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır.
...
Ticari kazanç, Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve bu Kanunda yazılı gerçek (Bilanço veya
işletme hesabı esası) veya basit usullere göre tespit edilir." hükmü yer almıştır.
Aynı Kanunun "Değer artışı kazançları" başlıklı mükerrer 80 inci maddesinde; "Aşağıda
yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır." hükmü yer
almış ve bunların neler olduğu altı bent halinde sıralanmış olup anılan maddenin (4) numaralı
bendinde; "Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar" değer
artışı kazancı olarak belirtilmiş, ikinci paragrafında ise; "Bu maddede geçen "elden çıkarma"
deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa
edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak
konulmasını ifade eder.
Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye
piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, (01/01/2013 tarihinden itibaren) 9.400
Türk Lirası gelir vergisinden müstesnadır.
Faaliyetine devam eden ticarî bir işletmenin kısmen veya tamamen satılmasından veya ticarî
işletmeye dahil amortismana tâbi iktisadî kıymetlerle birinci fıkrada yazılı hakların elden
çıkarılmasından doğan kazançlar ticarî kazanç sayılır ve bunlara ticarî kazanç hakkındaki hükümler
uygulanır." hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, .../.../20.. ve .../.../20.. tarihli hisse devri dolayısıyla ... ve ... tarafından elde edilen
kazancın Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80 inci maddesi kapsamında değer artış kazancı olarak
vergilendirilmesi gerekmektedir.
II-KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde, ticarî, sınaî, ziraî faaliyet
ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi
olduğu,
2/1 inci maddesinde de teslimin, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına
hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi olduğu
hüküm altına alınmıştır.
Öte yandan, mülga 25 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin "C- Adi Ortaklıklarda Vergileme"
başlıklı bölümünde; "Adi ortaklıklarda, ortaklığın sona ermesi sonucunu doğurmayan hisse devri
işlemleri katma değer vergisine tabi olmayacak, ortaklığın sona ermesi sonucunu doğuran devir
işlemlerinde ise vergi uygulanacaktır. Buna göre, bir adi ortaklıkta, ortaklardan biri veya birkaçının
hisselerini diğer ortaklara veya üçüncü şahıslara devretmesi, bu şekilde ortaklıktan bazı ortakların
ayrılması veya ortaklığa yeni ortakların alınması halinde, mevcut adi ortaklık, ortak sayısındaki
değişiklik dışında aynen devam ediyorsa, bu hisse devri işlemlerinde vergi uygulanmayacaktır."
denilmiştir.
Buna göre, adi ortaklık halinde faaliyet gösterilmekte iken ortaklardan ... ve ...'ün
hisselerinin ortaklık sona ermeyecek şekilde şahsınıza ve ...'ya devri KDV'ye tabi olmayacaktır.
III-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Faturanın tarifi" başlıklı 229 uncu maddesinde fatura,
"satılan emtia veya yapılan işin karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere
emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır." şeklinde
tanımlanmıştır.
Bu durumda, ... ve Ort. unvanlı adi ortaklığa ait .../.../20.. ve .../.../20.. tarihli hisse devirleri
dolayısıyla ... ve ... tarafından elde edilen kazancın Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 80 inci
maddesi kapsamında değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi gerektiğinden ve adi ortaklığın
sona ermesi sonucunu doğurmayan ortaklık hissesinin devri KDV'ye tabi olmadığından bu işlemler
için fatura düzenlemesine de gerek bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, bir adi ortaklıkta ortaklardan biri veya birkaçının hisselerini diğer ortak veya
ortaklara devretmesi, bu şekilde ortaklıktan ayrılması veya ortaklığa yeni ortakların alınması
halinde, mevcut adi ortaklık, ortak sayısındaki değişiklik dışında aynen devam ediyorsa, bu hisse
devri işlemleri ortaklığın sona ermesi sonucunu doğurmamaktadır.
Buna göre, vergi kimlik numarası sürekli olarak kullanılacağından, mükellefe (adi
ortaklıklarda ortak değişikliğine) ilişkin bilgilerdeki değişikliğin mükellefiyete etkisi
olmayacağından, ortaklık adına vergi numarası verilmesinde esas alınan ortağın ortaklıktan
ayrılması durumunda da adi ortaklığın vergi kimlik numarasında herhangi bir değişiklik
olmayacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.