Akaryakıt Pompalarına Bağlı ÖKC Fişlerinin e-Faturaya Dönüştürülüp Dönüştürülemeyeceği, Kendi Şirketine e- Fatura Düzenlenip Düzenlenemeyeceği ve Geri
Akaryakıt Pompalarına Bağlı ÖKC Fişlerinin e-Faturaya
Dönüştürülüp Dönüştürülemeyeceği, Kendi Şirketine e-
Fatura Düzenlenip Düzenlenemeyeceği ve Geriye Dönük
Fatura Düzenlenip Düzenlenemeyeceği hk,
Sayı:
19579043-105[242-2014-1]-104
Tarih:
16/10/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
MUĞLA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 19579043-105[242-2014-1]-104 16/10/2015
Konu : Akaryakıt Pompalarına Bağlı ÖKC
Fişlerinin e-Faturaya Dönüştürülüp
Dönüştürülemeyeceği, Kendi
Şirketine e-Fatura Düzenlenip
Düzenlenemeyeceği ve Geriye
Dönük Fatura Düzenlenip
Düzenlenemeyeceği
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; akaryakıt, sıfır araç, lastik ve ikinci el araç satışı
faaliyetinde bulunduğunuz ve 1/4/2014 tarihinde e-fatura kullanımı uygulamasına geçtiğinizi
belirterek;
a) Akaryakıt satışı esnasında akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihazlar
kullanılmak suretiyle otomatik olarak düzenlenen ve fatura yerine geçen Ödeme Kaydedici Cihaz
fişlerini e-faturaya dönüştürme zorunluluğunuzun olup olmadığı,
b) Şirketiniz tarafından yine Şirketiniz adına düzenlenen faturaların e-fatura olarak düzenlenip
düzenlenmeyeceği
c) Geriye dönük fatura kesip kesemeyeceğiniz hususlarında Başkanlığımız görüşü talep
edilmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun Mükerrer 242’nci maddesinin iki numaralı fıkrası ile
Bakanlığımıza verilen yetkiye istinaden yayımlanan ve elektronik fatura kullanımına ilişkin usul ve
esasları belirleyen 397 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile anonim ve limited şirketlerin
elektronik fatura oluşturmalarına, alıcısına iletmelerine, muhafaza ve istenildiğinde ibraz
etmelerine izin verilmiştir.
416 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun
232’nci maddesi kapsamında fatura düzenlemek zorunda olan mükelleflere elektronik fatura
uygulamasından yararlanma hakkı tanınmış olup, 421 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği
ile, bazı mükellef gruplarına elektronik defter tutma ve elektronik fatura uygulamasına dahil olma
zorunluluğu getirilmiştir.
Öte yandan, 421 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin “Elektronik Defter ve
Elektronik Fatura Zorunluluğu” başlıklı 3’üncü bölümünde; bu Tebliğ veya 397 sıra numaralı Vergi
Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında elektronik fatura uygulamasından yararlanan mükelleflerin
birbirlerine yapmış oldukları mal teslimi veya hizmet ifaları için elektronik fatura düzenlemelerinin
zorunlu olduğu, Elektronik fatura uygulamasından yararlanan mükelleflerin, fatura düzenlemeden
önce muhatabın www.efatura.gov.tr internet adresinde yer alan kayıtlı kullanıcı listesine kayıtlı
olup olmadığını kontrol edecekleri, kayıtlı kullanıcı ise elektronik fatura, kayıtlı kullanıcı değilse
kâğıt fatura düzenleyecekleri açıklamalarına yer verilmiştir.
Aynı Tebliğin; "Sorumluluk ve Cezai Yaptırımlar" başlıklı 5'inci bölümünün 5.4 bendinde
"Elektronik fatura uygulamasına dâhil olma zorunluluğu getirilen mükellefler elektronik fatura
uygulamasına kayıtlı olan diğer mükelleflere kâğıt ortamında fatura düzenleyemezler;
düzenlemeleri halinde kâğıt ortamında düzenlenen bu faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır."
hükümlerine yer almaktayken, bu kısım 448 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile
4/4/2015 tarihinden itibaren kaldırılmış ve 447 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile
4/4/2015 tarihinden geçerli olmak üzere 397 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin " 9.
Sorumluluk ve Cezai Müeyyideler" başlıklı bölümü yeniden düzenlenmiş ve " Elektronik fatura
uygulamasına dâhil olan mükelleflerin elektronik fatura uygulamasına kayıtlı olan diğer
mükelleflere düzenleyecekleri faturaların elektronik fatura olması zorunludur. Bu zorunluluğa
uymayan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanununda öngörülen cezai hükümler uygulanacaktır."
hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan , Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin ÖKC Kullanmaları Mecburiyeti
Hakkında 3100 sayılı Kanunla ilgili 58 Seri No.lu Genel Tebliğin 1. bölümünde; " a) Taşıtlara akaryakıt satışının yapıldığı pompalar, özellikleri 3100 sayılı Kanun ve
Tebliğlerle belirlenen ve Bakanlığımızca onaylanan bir veya daha fazla ödeme kaydedici cihaza
bağlanmış olacaktır. Pompalar, kasiyer veya pompacı olmaksızın bilfiil müşteri tarafından da (kredi
kartlı vb.) kullanılabilen ödeme kaydedici cihazlara da bağlanabilecektir. Pompaların bağlı olduğu
ödeme kaydedici cihazlar, pompanın içerisine, hemen yanına veya yakınındaki bir büroya
yerleştirilebilecektir.
b) Pompalar akaryakıt verilen taşıtın plaka numarası girildikten sonra çalışacak şekilde
düzenlenmiş olacaktır. Diğer bir ifade ile taşıtın plaka numarası girilmediği takdirde pompadan
akaryakıt akmayacaktır. Şu kadar ki, taşıtlara yapılmayan (bidonla, varille vb.) her türlü akaryakıt
satışında pompalara plaka numarası yerine müşterinin adı soyadı veya ünvanı bilgileri girilecektir.
c) Yapılan akaryakıt satışlarıyla ilgili bilgiler ödeme kaydedici cihaz hafızasına otomatik olarak
kaydedilecektir. Hafızaya kaydedilen bilgiler, akaryakıt verme işleminin sonunda ödeme kaydedici
cihazdan yine otomatik olarak çıkacak fişler ile belgelendirilecektir..."
denilmektedir.
68 Seri No.lu Ödeme Kaydedici Cihaz Genel Tebliğinin " 1- Akaryakıt Pompalarına Bağlı
Ödeme Kaydedici Cihazlar Kullanılarak Verilen Fişlerin Fatura Yerine Geçen Belge Olarak Kabul
Edilmesi" başlıklı bölümünde;
"....
Anılan hükümlerle Bakanlığımıza tanınan yetkiye dayanılarak, akaryakıt pompalarının bağlı
olduğu ödeme kaydedici cihazlar kullanılmak suretiyle otomatik olarak düzenlenen fişlerin, fatura
düzenleme tutarının (2006 yılı için 520,00 YTL) altında veya üstünde olsa dahi "fatura yerine geçen
belge" olarak kabul edilmesi ve bu şekilde belgelenen satışlar dolayısıyla nihai tüketiciler veya vergi
mükelleflerince yapılan fatura düzenleme taleplerinin dikkate alınmaması uygun görülmüştür."
şeklinde açıklama yapılmıştır.
Ayrıca ilgili tebliğde akaryakıt pompalarına bağlı ÖKC'ler kullanılarak verilen fişlerin fatura
yerine geçen belge olarak kabul edildiği belirtilerek, taşıt tanıma, müşteri tanıma veya özel
anlaşmalara dayanılarak yapılan akaryakıt satışlarında cihazlardan çıkacak fişlerin üzerinde "TAŞIT
TANIMA VEYA MÜŞTERİ TANIMA SİSTEMİ FATURAYA DÖNÜŞTÜRÜLECEK" ibaresinin yer
alacağı ve bu fişlerin bilahare listelenerek faturaya dönüştürüleceği ayrıntılı bir şekilde
açıklanmaktadır. Diğer taraftan, 426 Sıra No' lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 4/c bölümünde;
"...c) Basit/Bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihaz'ları kullanmak zorunda
olan mükelleflerin bu mecburiyetleri (3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme
Kaydedici Cihazları Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna dayanılarak çıkarılan ilgili
mevzuata göre muaf tutulanlar hariç) 01.01.2016 tarihinde başlayacaktır. Mükellefler, bu tarihten
önce de Bakanlığımızca onaylanmış yeni nesil ödeme kaydedici cihazları alarak kullanabilirler.
Ayrıca bu mükellefler, istemeleri hâlinde EFT-POS özelliği olan yeni nesil ödeme
kaydedici cihazları da kullanabilirler. Akaryakıt pompalarına bağlanan ödeme kaydedici cihaz
kullanmak zorunda olan mükelleflerin, bu cihazlarla ilgili Bakanlıkça belirlenmiş şartlara uygun
yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanmaları zorunludur." açıklaması yer almaktadır.
Buna göre, akaryakıt istasyonlarında pompalardan taşıtlara yapılan akaryakıt satışlarına
ilişkin yeni nesil ÖKC kullanma mecburiyeti, bu cihazlarla ilgili Bakanlığımızca belirlenecek şartları
ihtiva eden Teknik Kılavuzun yayımlanmasını mütekakip başlayacak olup, akaryakıt istasyonları
yeni nesil ÖKC kullanma mecburiyetleri başlayıncaya kadar yapacakları satışlarını, mevcut
uygulamada olduğu gibi pompalara bağlı ÖKC'lerden otomatik olarak çıkan fişlerle belgelendirmeye
devam edeceklerdir.
Diğer taraftan ; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde, fatura, satılan
emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan
veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır.
Aynı Kanunun 231 inci maddesinde ise faturanın düzenlenmesi esnasında uyulması gereken
kurallar 6 bent halinde sayılmış olup, 5 inci bentte; “Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı
tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç
düzenlenmemiş sayılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı şekilde faturanın elektronik belge olarak düzenlenmesi, elektronik ortamda iletilmesi,
muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin usul ve esasların açıklandığı 397 sıra numaralı Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliğinin (3.) bölümünde e-faturanın yeni bir belge türü olmadığı, kağıt fatura ile
aynı hukuki niteliklere sahip olduğu açıklandıktan sonra “e-Fatura Düzenlenmesi ve İletilmesi”
başlıklı (5.) bölümünün üçüncü paragrafında “Mükellefler e-Fatura düzenlerken, bu Tebliğde
belirtilmeyen hususlarda süreler başta olmak üzere Vergi Usul Kanunu ve ilgili diğer kanun ve
düzenlemelerde yer alan usul ve esaslara uymak zorundadır.” açıklaması yapılmıştır.
Buna göre; 68 Seri No.lu Ödeme Kaydedici Cihaz Genel Tebliğinde yapılan açıklama
uyarınca, taşıt tanıma, müşteri tanıma veya özel anlaşmalara dayanılarak yapılan akaryakıt satışları
ile ilgili olarak bilahare ayrıca fatura düzenleneceği için bu tür satışlarda her iki tarafın da e-Fatura
kullanıcısı olması halinde e-fatura uygulaması kapsamında fatura düzenlenmesi gerekmekte olup,
taşıt tanıma, müşteri tanıma veya özel anlaşmalara dayanılarak yapılan satışlar dışında, taşıtlara
yapılan ve akaryakıt pompalarına bağlı ÖKC’ lerden otomatik olarak çıkan (plaka numarası ihtiva
eden ve fatura yerine geçen) fişlerle belgelenen satışlarda ise fatura düzenleme tutarının altında
veya üstünde olsa bile ayrıca e-Fatura düzenlenmeyecek ve ÖKC fişi iptal edilmeyecektir.
Öte yandan; geriye dönük tarihli bir elektronik fatura düzenleme imkanı teknik açıdan
mümkün olmakla birlikte, gerek kâğıt ortamında gerekse elektronik ortamda düzenlenecek
faturaların Vergi Usul Kanunu 231. maddesi uyarınca malın teslimi ve/veya hizmetin ifasından
itibaren yedi gün içerisinde düzenlenmesi gerekmektedir. Söz konusu yedi günlük süre azami süre
olduğundan, bu süreye riayet edilmemesi halinde; Vergi Usul Kanununda öngörülen cezalar
uygulanacaktır.
Diğer taraftan; bir mükellefin kendi kendine fatura düzenlemesi normal ve mutad bir durum
olmamakla birlikte kanuni ve idari düzenlemelerin zorunlu kıldığı uygulamalar nedeniyle kesilmesi
gerektiği durumlarda satıcı ve alıcı sıfata haiz kurumunuzun e-Fatura sistemine kayıtlı olması
nedeniyle kendi şirketinize keseceği faturaların da e-fatura olarak kesileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.