Alacağın Temliki Sözleşmesinde Damga Vergisi ve Harç Matrahı hk.

Özelge: Alacağın Temliki Sözleşmesinde Damga Vergisi ve
Harç Matrahı hk.
Sayı: 
97895701-155[1-2013/23]-540
Tarih: 
09/04/2013
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
 İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
 (Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
 
Sayı   :97895701-155[1-2013/23]-540                                                             09/04/2013
Konu : Alacağın Temliki Sözleşmesinde Damga Vergisi ve Harç Matrahı
 
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden; ..... Bankası Acıbadem Şubesi ile ...
A.Ş. arasında, bankanın ... Makine ve Ticaret A.Ş., ... ve ...'den 4.800.000 TL tutarındaki alacağının
alacağın devri vaadi sözleşmesi ile ... Tic. A.Ş.'ne  devredilmesi taahhüdüne ilişkin olarak
09.01.2013 tarihinde düzenlenen sözleşmeye ait damga vergisi ve harcın noterliğinizce tahsil
edildiği; ... Tic. A.Ş.'nin, borçluların bankaya olan toplam 4.800.000 TL tutarındaki borçlarını
sözleşme şartlarına uygun olarak ödediği ve sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirdiğini
belirterek, daha sonra banka ile .. A.Ş. arasında düzenlenen alacağın temliki sözleşmesinin damga
vergisi ve harç matrahının ne olması gerektiği hususunda görüş talep edildiği anlaşılmaktadır.
492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinin (1) inci fıkrasında, "Noter işlemlerinden bu
Kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanları noter harçlarına tabidir." hükmüne, 41 inci
maddesinde, "Noter harçları (2) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre
nispi, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınır." 46 ncı maddesinde ise,
"Birbiriyle ilgili işler bir arada bulunursa en yüksek harç alınmasını gerektiren iş üzerinden harç
alınır." hükmüne yer verilmiştir.
Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin I/1 inci maddesinde, muayyen bir meblağı ihtiva eden
her nevi senet, mukavelename ve kağıtlardan her bir imza için nispi harç alınacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı
tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 2 nci maddesinde, vergiye tabi kağıtlar
mahiyetinde bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin
yenilenmesine, uzatılmasına, değiştirilmesine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhlerin damga
vergisine tabi olduğu; 4 üncü maddesinde bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın
mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, mahiyeti tayin edilmek
istenen kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran
iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınacağı; 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasında bir kağıtta toplanan
akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma oldukları takdirde en yüksek vergi alınmasını
gerektiren akit veya işlem üzerinden damga vergisinin alınacağı;   10 uncu maddesinde, damga
vergisinin nispi veya maktu olarak alınacağı, nispi vergide, kâğıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu
kâğıtlarda yazılı belli paranın, maktu vergide kâğıtların mahiyetlerinin esas olduğu, belli para
teriminin kâğıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceğihükmü yer almaktadır.
Anılan Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I.Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında,
belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin nispi damga
vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
İlgide kayıtlı özelge talep formu eki sözleşmelerin incelenmesinden, alacağın devri vaadi
sözleşmesinin, ... Bankası A.Ş.'nin ...  Makine ve Ticaret A.Ş., ... ve ...'den olan alacaklarının, belli
şartlarla ... A.Ş.'ye devredilmesi taahhüdüne ilişkin olarak düzenlendiği; alacağın temliki
sözleşmesinin ise, alacağın vaadi sözleşmesine istinaden söz konusu 4.800.000 TL alacağın ... A.Ş.
tarafından ... Bankası A.Ş.'ne ödenmesi üzerine, banka lehine olan tüm ipoteklerin ve alacak
temliklerinin alacağı devir alan ... A.Ş.'ne devredilmesine ve gayrimenkuller üzerindeki ... Bankası
A.Ş. lehine olan tüm ipoteklerin ... A.Ş.'nin kendi adına geçirmesine tek başına yetkili olmasına
ilişkin olarak düzenlendiği anlaşılmıştır.
Bu nedenle, ....Bankası ile ...A.Ş. arasında düzenlenecek olan alacağın temliki sözleşmesinin, daha
önce düzenlenmiş bulunan alacağın devri vaadi sözleşmesine atıf yapan yeni bir sözleşme olduğu
anlaşılmaktadır.
Buna göre, söz konusu alacağın temliki sözleşmesinin devredilen alacak tutarı olan 4.800.000. TL
ile devredilen ipotek tutarlarının karşılaştırılarak en yüksek vergi alınmasını gerektiren tutar
üzerinden nispi damga vergisi ve nispi harca tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.