Arızi serbest meslek kazancının vergilendirilmesi hk.

Arızi serbest meslek kazancının vergilendirilmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-120-224221
Tarih: 
27/07/2017
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
 İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı :62030549-120[65-2017/250]-224221 27.07.2017
Konu :Arızi serbest meslek kazancının  
vergilendirilmesi hk.
        
 
 
 
 
İlgi :a) 27/03/2017 tarih ve 360948 sayılı özelge talep formu.
b) 28/03/2017 tarih ve 367899 sayılı ek dilekçe.
c) 31/03/2017 tarih ve 388868 sayılı ek dilekçe.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ek dilekçede; serbest çalışan grafik sanatçısı olduğunuzu ve
2016 yılı içerisinde bir şirket tarafından farklı tarihlerde açılan 7 adet logo tasarım yarışmasından
toplam 2.604,73 TL. kazanç sağladığınızı belirterek, söz konusu gelirinizin arızi serbest meslek
kazancı olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep
edilmektedir.
 
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
 
61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet
karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
 
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez."
 
65 inci maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek
kazancıdır.
 Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi
nam ve hesabına yapılmasıdır..."
 
66 ncı maddesinde, "Serbest meslek faaliyetini mutat meslek halinde ifa edenler, serbest meslek
erbabıdır. Serbest meslek faaliyetinin yanında meslekten başka bir iş veya görev ile devamlı olarak
uğraşılması bu vasfı değiştirmez..."
 
96 ncı maddesinde ise "Vergi tevkifatı, ücretler dışında kalan ödemelerde gayrisafi tutarlar
üzerinden yapılır. Kesilmesi gereken verginin ödemeyi yapan tarafından üstlenilmesi halinde bu
vergi bilfiil ödenen miktar ile ödemeyi yapanın yüklendiği verginin toplamı üzerinden hesaplanır."
 
hükümlerine yer verilmiştir.
 
Öte yandan, aynı Kanunun 94 üncü maddesinde; "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu
müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve
vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme
hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine
mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.
 
1.Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61'inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden
(istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104'üncü maddelere göre,
 
2.Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (Noterlere
serbest meslek faaliyetlerinden dolayı yapılan ödemeler hariç);
 
a)18'inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden %17,
 
b) Diğerlerinden %20 …" oranında vergi tevkifatının yapılacağı hükmü yer almaktadır.
 
Yukarıdaki hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, faaliyetin bir işverene tabi ve belirli bir iş yerine
bağlılık arz edecek şekilde hizmet sözleşmesine istinaden yapılması halinde, bu iş karşılığı elde
edilecek gelirin ücret olarak değerlendirilmesi gerekmekte olup ücret olarak yapılan söz konusu
ödemeler üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 61, 63, 94, 103 ve 104 üncü maddelerine göre gelir
vergisi tevkifatı yapılması gerekir.
 
Ancak, söz konusu faaliyetin bir işverene bağlı olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam vehesabına yapılması halinde serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilerek elde edilen kazanç için
yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi, söz konusu faaliyetin devamlılık arz etmeyecek şekilde ve
mutad meslek haline getirmeden yapılması durumunda ise bu faaliyetin arızi serbest meslek
faaliyeti olarak değerlendirilerek, Kanunun 82 nci maddesine göre bir takvim yılında arızi kazanç
dolayısıyla elde edilen gelirlerin toplamının 2016 yılı gelirleri için 24.000 TL'yi aşması halinde, aşan
kısım için yıllık beyanname verilmesi gerekmektedir.
 
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununa göre serbest meslek kazancı elde edenlerin faaliyetlerinin
arızi nitelik taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın ödemeyi yapanların tevkifat yapmakla sorumlu
kişilerden olması halinde anılan Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2/b) bendi uyarınca
%20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı tabiidir.
 
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.