Arsa Komisyon faturasıdevri karşılığı inşaat yaptıran konut yapı kooperatifinin vergisel yükümlülükleri hk.

Özelge: Komisyon faturası
Sayı: 
73903997-130[6-2012/36]-164
Tarih: 
26/08/2013
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ESKİŞEHİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
 
 
Sayı : 73903997-130[6-2012/36]-164 26/08/2013
Konu : Komisyon faturası  
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formunda, yurtiçinden ihraç kayıtlı mermer alarak yurt dışına
ihraç eden Şirketiniz tarafından, yurt dışında yerleşik bir komisyon firmasına yurtdışında müşteri
bulması karşılığında, bulduğu müşteriye ait yurtdışına kesmiş olduğunuz fatura tutarının % 16 sının
komisyon olarak ödediğinizi ve bu ödeme karşılığında yurt dışındaki firma tarafından adınıza katma
değer vergisiz olarak düzenlenen komisyon faturalarının belirli bir kısmını söz konusu mermerleri
ihraç kayıtlı olarak yurtiçinden aldığınız firmaya faturalamak istediğinizi belirterek,
- Şirketinizin, yurtdışında yerleşik firmadan, yurtdışında müşteri bulmasına ilişkin almış olduğu
aracılık hizmetinin KDV ye tabi olup olmadığı,
- Söz konusu aracılık hizmetine ilişkin komisyon faturası tutarının tamamının gider olarak
kaydedilip kaydedilemeyeceği,
-Yurtdışındaki firma tarafından adınıza düzenlenen söz konusu komisyon faturalarının belirli bir
kısmının,  yurtiçinden  ihraç  kaydıyla  mermer  aldığınız  firmaya  faturalandırılıp
faturalandırılamayacağı
hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde kurumlar vergisinin, Kanunun 1 inci
maddesinde yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden
hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç
hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bu hüküm uyarınca tespit edilecek
kurum kazancından Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununun 40
ıncı maddesinde safi kazancın tespitinde indirilecek giderler bentler halinde sayılmış olup, anılan
maddenin (1) numaralı bendinde ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan
genel giderlerin safi kazancın tespitinde indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında; birinci maddede
yazılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinden her ikisi de Türkiye içinde bulunmayanların, yalnız
Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği hükme bağlanmış, üçüncü
fıkrasında ise dar mükellefiyet mevzuuna giren kurum kazancının hangi kazanç ve iratlardan
oluştuğu belirtilmiştir. Anılan maddenin 3 üncü fıkrasının (a) bendinde, 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu hükümlerine uygun Türkiye'de bir işyeri olan veya daimi temsilci bulunduran yabancı
kurumlar tarafından bu yerlerde veya bu temsilciler vasıtasıyla yapılan işlerden elde edilen ticari
kazançların dar mükellefiyet konusuna giren kurum kazancı olarak vergilendirileceği hükmüne yer
verilmiştir.
Aynı Kanunun 30 uncu maddesinde, dar mükellefiyete tâbi kurumların maddede bentler halindesayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden
veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı
belirtilmiş olup ticari kazanç kapsamındaki ödemelerden ise kurumlar vergisi kesintisi yapılacağına
ilişkin bir hükme yer verilmemiştir.
Bu düzenlemeler çerçevesinde, yurt dışındaki firma tarafından şirketinize verilen aracılık hizmetleri
ticari faaliyet kapsamında bulunmaktadır. Şirketinizin yurtdışına yaptığı mal satışına aracılık eden
firmaya yapacağı komisyon ödemeleri üzerinden kurumlar vergisi kesintisi yapılmayacaktır.
Öte yandan, şirketinizce yurt dışındaki yerleşik firmaya aracılık hizmeti karşılığı ödenen komisyon
tutarının Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi
kapsamında gider olarak indirilmesi mümkündür. Ayrıca, ödenen komisyon tutarının bir kısmının ya
da tamamının yurt içinden ihraç kayıtlı mal alımı yaptığınız firmaya yansıtılması halinde ise
komisyon faturası düzenlemeniz ve yansıttığınız tutarın şirketinizce komisyon geliri olarak dikkate
alınması gerektiği tabiidir.
            KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesinde, ticari, sınai, zirai, faaliyet ve
serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer
vergisine tabi olduğu, 6/b maddesinde de hizmet ifalarında işlemin Türkiye'de yapılmasının,
hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade ettiği hükme
bağlanmış, konuya ilişkin olarak 60 No.lu KDV Sirkülerinin (1.1) numaralı bölümünde gerekli
açıklamalar yapılmıştır.
Öte yandan, KDV Kanununun 20 nci maddesinde, katma değer vergisi matrahının teslim ve hizmet
işlemlerinin karşılığını teşkil eden bedel olduğu; bedel deyiminin, alıcının ödediği veya borçlandığı
para, mal ve diğer şekillerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler
toplamını ifade ettiği; 24/b maddesinde ise ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider
karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların matraha dahil olduğu hükme
bağlanmıştır.
Buna göre, Türkiye'den ihraç edeceğiniz mallar için, yurt dışında yerleşik firmanın, yurtdışında
müşteri bulmanıza ilişkin olarak ifa ettiği aracılık hizmeti, söz konusu hizmet yurtdışında
yapıldığından ve hizmetten yurtdışında faydalanıldığından KDV nin konusuna girmemekte olup,
yurtdışındaki firmaya söz konusu aracılık hizmetine ilişkin yapacağınız ödemeler üzerinden sorumlu
sıfatıyla KDV hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, söz konusu aracılık hizmeti için yurt dışında yerleşik firmaya ödediğiniz komisyon
bedelinin tamamının veya bir kısmının yurtiçinden ihraç kaydıyla mermer aldığınız firmaya
aktarılması sırasında yurtiçi firma adına düzenlenen faturada, ödenen komisyon bedelini aşan bir
tutarın yer alması halinde, aşan kısım genel oranda (%18) KDV ye tabi olacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 (*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.