Arsa sahibine teslim edilen dairelerin fatura edilmesinde değerleme

T.C.

 GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

 İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

 Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü

 Sayı

 : 67854564-1741-857

 Konu :Arsa sahibine teslim edilen dairelerin

 fatura edilmesinde değerleme

 17/09/2012

 İlgide kayıtlı dilekçenizden, kat karşılığı inşaat işi nedeniyle arsa sahibine teslim edeceğiniz dairelerin emsal bedelinin

 belirlenmesinde Vergi Usul Kanunun 267 nci maddesinin hangi hükmünün uygulanacağı konusunda tereddüde

 düşüldüğünden bahisle bu husustaki Başkanlığımız görüşünün bildirilmesinin istenildiği anlaşılmıştır.

 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 267 nci maddesinde; "Emsal bedeli, gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut

 doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gününde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir.

 Emsal bedeli sıra ile, aşağıdaki esaslara göre tayin olunur.

 Birinci sıra: (Ortalama yat esası) Aynı cins ve nevideki mallardan sıra ile değerlemenin yapılacağı ayda veya bir evvelki

 veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa, emsal bedeli bu satışların miktar ve tutarına göre mükellef tarafından

 çıkarılacak olan "Ortalama satış yatı" ile hesaplanır. Bu esasın uygulanması için, aylık satış miktarının, emsal bedeli tayin

 olunacak her bir malın miktarına nazaran % 25'ten az olmaması şarttır.

 İkinci sıra: (Maliyet bedeli esası) Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya çıkarılması mümkün olursa,

 bu takdirde mükellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar için % 5, perakende satışlar için % 10 ilave etmek suretiyle

 emsal bedelini bizzat belli eder.

 Üçüncü sıra: (Takdir esası) Yukarıda yazılı esaslara göre belli edilemeyen emsal bedelleri ilgililerin müracaatı üzerine

 takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir. Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış

 eşya için ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle yapılır. Takdir edilen bedellere mükelle erin vergi

 mahkemesinde dava açma hakkı mahfuzdur. Ancak, dava açılması verginin tahakkuk ve tahsilini durdurmaz.

 Emsal bedelinin mükellef tarafından bizzat hesaplandığı hallerde, bu hesaplara ait kayıt ve cetveller ispat edici kağıtlar

 olarak muhafaza edilir.

 Yukarıdaki esaslarla mukayyet olmaksızın kaza mercilerinin re'sen biçtikleri değerler ile zirai kazanç ölçülerini tespit eden

 kararnamelerde yer alan unsurlar emsal bedeli yerine geçer.

 Ücretle yapılan imalatta ücretin gerçek miktarının bilinmemesi veya doğru olarak tayin edilememesi hallerinde tespit

 edilecek emsal ücret de aynı esaslara göre tayin olunur." hükmü bulunmaktadır.

 Söz konusu madde hükmünde emsal bedelin tespitinde yer alan esasların sıra ile uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Bu

 nedenle şirketinizce arsa sahibine teslim edeceğiniz dairelerin emsal bedelini tespit ederken madde hükmünde yer alan

 sıralamaya uymanız gerekmektedir.

 Maddede yer alan emsal bedel tespitinde ilk sıra ortalama yat esasıdır. Ortalama yat esasında, emsal bedeli

 belirlenecek malın daha önceki aylardaki satış bedelleri ve miktarlarına dayanarak emsal bedeli belirlendiğinden söz

 konusu olayda önceki aylara ait bir satış görülmemesi halinde bu esasın kullanılması mümkün değildir.

Ortalama yat esasınsın kullanılması mümkün değilse sıradaki esas olan maliyet bedeli esasının kullanılması

 gerekmektedir. Maliyet bedeli esasında ise malın maliyet bedeline toptan satışlar için % 5, perakende satışlar için % 10

 eklenerek emsal bedel belirlenmektedir. Arsa karşılığı olmak üzere arsa sahibine daire verilmesi durumunda karşılığı ayni

 olan bir taahhüt söz konusudur. Ayni taahhütler olmasına rağmen, söz konusu olayda maliyet bedelinin belirlenmesi

 mümkün olduğu takdirde Vergi Usul Kanununun 267 nci maddesinde yer alan bu esasın kullanılması mümkün

 bulunmaktadır.

 Ancak söz konusu olayda maliyet bedeli esasının kullanılması da mümkün olmazsa takdir komisyonunca takdir esasına

 göre teslim edeceğiniz dairelerin emsal bedelinin belirleneceği tabiidir.

 Bilgi edinilmesini rica ederim.

 (*)    

Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

 (**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

 (***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh

 edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.