Aylık brüt ücret miktarını oluşturan gelir kalemleri neler olduğu hakkında hk.
Özelge: Aylık brüt ücret miktarını oluşturan gelir kalemleri
neler olduğu hakkında hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-61-13-685
Tarih:
05/09/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-61-13-685 05/09/2011
Konu : Aylık brüt ücret miktarını oluşturan gelir kalemleri neler
olduğu hakkında.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; ...'nda kadro karşılığı sözleşmeli personel olarak çalıştığınızı,
brüt ücretinizin sözleşme ücreti, özel hizmet tazminatı, dil tazminatı ve çalıştığınız kurum
tarafından sosyal güvenlik kurumuna ödenen primlerin toplamından oluştuğunu düşündüğünüzü
belirterek, bireysel emeklilik sistemine ödeyeceğiniz katkı paylarının üst limitlerini belirlemek
amacıyla aylık brüt ücret miktarını oluşturan gelir kalemlerinin neler olduğu hususunda
Başkanlığımızdan görüş talep etmektesiniz.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde; "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine
bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil
edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almıştır.
Yine aynı Kanunun 63 üncü maddesinin birinci fıkrasında ücretin gerçek safi değerinin işveren
tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından, aynı maddede 1-5 inci
bentlerde sayılan indirimler yapıldıktan sonra kalan miktar olduğu hükme bağlanmış olup, söz
konusu fıkranın 3 üncü bendinde ise "(4697 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle değişen bent
Yürürlük; 07.10.2001) Sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye'de kâin ve merkezi
Türkiye'de bulunan bir sigorta veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş olması şartıyla; ücretlinin
şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum
ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler ile bireysel
emeklilik sistemine ödenen katkı payları.
İndirim konusu yapılacak prim, aidat ve katkıların toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin %
10'unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta poliçeleri için ödenen primlerde, ödendiği
ayda elde edilen ücretin % 5'ini) ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz. Bakanlar
Kurulu bu oranı % 20 oranına kadar (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta poliçeleri için
% 10 oranına kadar) artırmaya ve belirtilen haddi asgari ücretin yıllık tutarının iki katını geçmemek
üzere yeniden belirlemeye yetkilidir....." hükmüne yer verilmektedir.
Öte yandan konuya ilişkin olarak çıkarılan 3 No'lu Gelir Vergisi Sirküleri'nin "3.1 Ödenen Katkı
Payı ve Primlerin Vergi Matrahının Tespitinde İndirimi" başlıklı bölümünde; İndirim konusu
yapılacak katkı payı ve prim tutarının tespitinde esas alınacak ücretin işveren tarafından çalışana
hizmeti karşılığında ödenen aylık (maaş), prim, ikramiye, sosyal yardımlar ve zamlar gibi sürekli
nitelikteki ödemelerin brüt tutarlarının toplamı olacağı, gider karşılığı olarak ödenen tutarların(yapılan gerçek bir giderin karşılığı olsun olmasın) dikkate alınmayacağı, ayrıca, bir takvim yılı
içerisinde bireysel emeklilik ve diğer şahıs sigorta primleri ile ilgili olarak yapılabilecek indirim
tutarının asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacağı, bu sınırlamanın yıllık bazda dikkate alınacağı,
yıl içinde asgari ücret tutarında meydana gelebilecek değişikliklerin indirim yapılacak tutarların
hesabında dikkate alınacağı açıklanmıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, ilgili ayda işveren kurumca tarafınıza ödenen sözleşme ücreti, dil
tazminatı gibi sürekli nitelikteki ödemeler brüt ücret tutarınızı oluşturacak olup, söz konusu
tutardan kanunen belirlenen indirimler (sosyal sigorta primleri, bireysel emeklilik katkı payları
gibi.) yapıldıktan sonra vergiye tabi ücret matrahına ulaşılacaktır.
Söz konusu brüt ücret tutarından bireysel emeklilik katkı payları indirim konusu yapılırken brüt
ücretin %10'una kadar olan kısmının dikkate alınacağı tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.