Aynı şahıs tarafından yazılıp oynanan tek kişilik (stand-up) gösteriden elde edilen kazancın istisna kapsamında olup olmayacağı hk.

Özelge: Aynı şahıs tarafından yazılıp oynanan tek kişilik
(stand-up) gösteriden elde edilen kazancın istisna
kapsamında olup olmayacağı hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 18-2450
Tarih: 
06/08/2012
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 18-2450 06/08/2012
Konu : Aynı şahıs tarafından yazılıp oynanan tek kişilik (stand-up)  
gösteriden elde edilen kazancın istisna kapsamında olup
olmayacağı
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ekinde, hikâye ve senaryo metni tarafınızca yazılan ve
sahnede tek başına icra edilen tiyatro (stand-up) gösterilerinden oyunculuk geliri elde ettiğiniz
belirtilerek, tiyatro (stand-up) gösterilerinden elde edilen senaryo telif bedeli ve oyunculuk
gelirlerinin Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesine göre istisna olup olmadığı ile istisna
edilmesi halinde aynı Kanunun 94 üncü maddesine göre tevkifata tabi olup olmadığı hususlarında
bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup, konu hakkında Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmıştır.
            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 ve 66 ncı maddelerine göre, her türlü serbest meslek
faaliyetinden doğan kazançlar, serbest meslek kazancı ve serbest meslek faaliyetini mutad meslek
halinde ifa edenler de serbest meslek erbabıdır.
            Aynı Kanunun 18 inci maddesinde, "Müellif, mütercim, heykeltraş, hattat, ressam, bestekâr,
bilgisayar programcısı ve mucitlerin ve bunların kanuni mirasçılarının şiir, hikaye, roman, makale,
bilimsel araştırma ve incelemeleri, bilgisayar yazılımı, röportaj, karikatür, fotoğraf, film, video
band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerini gazete, dergi, bilgisayar ve internet
ortamı, radyo, televizyon ve videoda yayınlamak veya kitap, CD, disket, resim, heykel ve nota
halindeki eserleri ile ihtira beratlarını satmak veya bunlar üzerindeki mevcut haklarını devir ve
temlik etmek veya kiralamak suretiyle elde ettikleri hasılat Gelir Vergisinden müstesnadır.
            Eserlerin neşir, temsil, icra ve teşhir gibi suretlerle değerlendirilmesi karşılığında alınan
bedel ve ücretler istisnaya dahildir.
            Yukarıda yazılı kazançların arızî olarak elde edilmesi istisna hükmünün uygulanmasına
engel teşkil etmez.
            Serbest meslek kazançları istisnasının, bu Kanunun 94 üncü maddesi uyarınca tevkif
suretiyle ödenecek vergiye şümulü yoktur."
            hükmü yer almaktadır.
            Aynı Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, "Kamu idare ve müesseseleri, iktisadî
kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve
vakıfların iktisadî işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme
hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak
ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerinemahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar." hükmüne yer verilmiş olup, anılan fıkranın (2-a)
bendinde, 18 inci madde kapsamına giren serbest meslek işleri dolayısıyla yapılan ödemelerden
(2009/14592 sayılı BKK gereğince) %17 oranında, diğer ödemelerden ise % 20 oranında gelir
vergisi tevkifatı yapılması öngörülmüştür.
            Bu hüküm ve açıklamalara göre, stand-up faaliyetine ilişkin senaryoların tarafınızca
yazılması halinde, bu senaryoların, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında eser
niteliği taşıdığının Kültür ve Turizm Bakanlığından alınacak yazı ile tevsik edilmesi şartıyla, söz
konusu çalışmaların icrasına ilişkin olarak elde edeceğiniz hasılata münhasır olmak üzere Gelir
Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde yer alan istisnadan faydalanılması mümkün bulunmaktadır.
Ancak, oyunculuğa (meddahlık dahil) ilişkin faaliyette bulunmanız halinde, bu faaliyet Gelir Vergisi
Kanununun 18 inci maddesinde sayılanlar arasında yer almadığından istisnadan yararlanmanız
mümkün bulunmamaktadır.
            Diğer taraftan, söz konusu stand-up faaliyetine ilişkin senaryolara ait çalışmaların istisna
kapsamında değerlendirilmesi ve bu çalışmaların Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin
birinci fıkrasına istinaden tevkifat yapmak mecburiyetinde olanlarca satın alınması halinde,
tarafınıza yapılacak ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı ve istisna kapsamında kalan bu
kazançlarınız için yıllık beyanname verilmeyeceği, diğer kazançlar için beyanname verilmesi
durumunda ise bu kazançlarınızın beyannameye dâhil edilmeyeceği tabiidir. Ancak, bir hizmet
sözleşmesine bağlı olmaksızın kendi nam ve hesabınıza yapacağınız oyunculuk faaliyetiniz Gelir
Vergisi Kanununun 65 inci maddesi uyarınca serbest meslek kazancı olmakla birlikte, Kanunun 18
inci maddesinde yazılı eser grupları arasında yer almayan bu işler nedeniyle elde ettiğiniz serbest
meslek kazancının gerçek usulde vergilendirilmesi gerekmektedir.
            Öte yandan serbest meslek erbabının, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 153 üncü maddesi
uyarınca işe başlamayı vergi dairesine bildirme, 172 ve 210 uncu maddeleri uyarınca serbest
meslek kazanç defteri tutma, 236 ncı maddesi uyarınca da mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü
tahsilâtları için serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır.
            Bu nedenle, serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenlerin, Vergi Usul
Kanununun yukarıda belirtilen hükümlerinde yer alan yükümlülükleri yerine getirmesi
gerekmektedir. Ancak, konuya ilişkin olarak 224 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde,
münhasıran Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde belirtilen türden faaliyetlerde bulunan ve
eserlerini sadece aynı Kanunun 94 üncü maddesinde belirtilen kişi veya kurumlara teslim eden
serbest meslek erbabından isteyenlerin, defter tasdik ettirme ve tutma ile belge düzenleme
zorunluluklarının kaldırıldığı açıklanmıştır.
            Bu çerçevede, söz konusu faaliyetinizi mutad meslek halinde ifa etmeniz ve istisna
kapsamındaki eserlerinizi Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılanlar dışındakilere de
satmanız halinde, Vergi Usul Kanununun 153, 172, 210 ve 236 ncı maddeleri uyarınca işe başlama
bildiriminde bulunma, serbest meslek kazanç defteri tutma ve serbest meslek makbuzu düzenleme
mecburiyetiniz bulunmaktadır.
            Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.