Bakü-Tiflis-Ceyhan Projesi kapsamında tesis kurulmasında kullanılacak mal ve hizmet alımları ile araç ve akaryakıt alımının KDV ve ÖTV'den istisna olu
Özelge: Bakü-Tiflis-Ceyhan Projesi kapsamında tesis
kurulmasında kullanılacak mal ve hizmet alımları ile araç
ve akaryakıt alımının KDV ve ÖTV'den istisna olup olmadığı.
Sayı:
39044742-KDV15 madde-1671
Tarih:
10/10/2013
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü)
Sayı : 39044742-KDV15 madde-1671 10/10/2013
Konu : Bakü-Tiflis-Ceyhan Projesi kapsamında tesis kurulmasında
kullanılacak mal ve hizmet alımları ile araç ve akaryakıt
alımının KDV ve ÖTV'den istisna olup olmadığı.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden; (... Merkezi ... Türkiye Şubesi)
firmanızın ... Company Türkiye Şubesi (... Co.) ile imzaladığı ... tarih ve ... numaralı "... Projesi ve ...
Deniz Terminali'ne Yeni Köpük Hattı İnşası Projesi İçin Mühendislik, Satın Alma ve İnşaat İşlerinin
Sağlanması Sözleşmesi"ne istinaden gerçekleştireceği teslim ve ifalara ilişkin olarak katma değer
vergisinden ve söz konusu Sözleşme'de belirtilen hizmetleri sağlamak için satın alacağı araçlara
ilişkin olarak özel tüketim vergisinden(ÖTV) muaf olup olmadığı hususunda Başkanlığımız
görüşünün istenildiği anlaşılmıştır.
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi(KDV) Kanununun;
-1/1 inci maddesinde, Türkiye'de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu,
-19 uncu maddesinin 1 inci bendinde, diğer Kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümlerinin
KDV bakımından geçersiz olduğu, 2 nci bendinde ise uluslararası anlaşma hükümlerinin saklı
olduğu,
hükme bağlanmıştır.
Konu ile ilgili olarak 4585 sayılı Kanun ile onaylanması uygun bulunan Bakü-Tiflis-Ceyhan Ham
Petrol Boru Hattı Projesi ile ilgili Hükümetlerarası Anlaşma'nın 5 inci maddesinde ve esas itibariyle
bu Anlaşma'nın 2 numaralı eki olan Ev Sahibi Hükümet Anlaşması'nın 9 uncu maddesinde yer
almaktadır.
Ayrıca, konuya ilişkin önem arz eden ve Ev Sahibi Hükümet Anlaşması'nın "Belirli Tanımlar" başlıklı
1 numaralı ekinde yer alan tanımlamalara aşağıda yer verilmiştir:
"MEP Faaliyetleri", MEP Sistemiyle ilgili değerlendirme, geliştirme, tasarım, edinme, inşaat, tesis,
finansman, sigortalama, mülkiyet, (MEP İştirakçileri ve Taşıtıcılar tarafından Tesisler yoluyla
petrolün taşınması dahil) işletim, onarım, değiştirme, bakım, kapasite artırımı, büyütme (tali
tesisler dahil) ve koruma ile doğrudan veya dolaylı olarak ilişkili olup, Ülke içinde (Proje Faaliyetleri
olarak) veya Ülke dışında gerçekleştirilen faaliyetlerin tümü demektir.
"Müteahhit", doğrudan ya da dolaylı olarak, MEP İştirakçilerinin veya Bağlı Kuruluşlarının
tamamına veya herhangi birinin faydasına MEP sistemiyle ilgili mal, iş, hizmet ya da teknoloji
sağlayan herhangi bir Kişi, ve bu Kişinin halefleri ve izin verilen devralanları anlamındadır. Kavram,böyle mal, iş, hizmet ya da teknoloji sağlayan bir Menfaat Sahibini, MEP İştirakçisinin Bağlı
Kuruluşunu, Taşıtıcıyı veya İşletme Şirketini de içerir, fakat MEP İştirakçisini içermez. Kavram,
başka bir Kişinin çalışanı olarak rol oynayan bir gerçek kişiyi içermez.
"İlk Kademe Alt-Müteahhit", tüm MEP İştirakçileri veya herhangi bir MEP İştirakçisi, bir İnşaat
Müteahhidi, bir İşletme Şirketi veya Bire Bir Müteahhitle bir sözleşme veya anlaşma çerçevesinde
MEP Faaliyetlerine ilişkin mallar, işler, hizmetler veya teknoloji tedarik eden (Bire Bir Müteahhit
dışında) herhangi bir Müteahhit demektir.
"İkinci Kademe Alt Müteahhit", (İnşaat Müteahhidi veya Bire Bir Müteahhit dışında) bir İlk Kademe
Alt-Müteahhitle bir sözleşme veya anlaşmaya göre MEP Faaliyetlerine ilişkin olarak mallar, işler,
hizmetler veya teknoloji tedarik eden herhangi bir Müteahhit demektir.
"Esas Alt Müteahhit", İnşaat Müteahhidinin, Bire Bir Müteahhidinin, MEP İştirakçileri'nin tümü
veya bazılarının veya bir İstisnai İşletme şirketinin doğrudan veya dolaylı olarak Müteahhidi olan
Birinci veya İkinci Kademe Alt Müteahhit demektir.
Öte yandan, Ev Sahibi Hükümet Anlaşması'nın 9.3.(i) maddesi hükmü aşağıdaki gibidir:
"Madde 9'da açıklanan hususlar dışında Proje Faaliyetlerine ilişkin olarak Yabancı Müteahhitlere
yapılan ödemeler üzerinden Vergiler alınabilir veya kesilebilir; Proje Faaliyetleri durumunda tüm
Yabancı Müteahhitlere ve MEP Faaliyetleri durumunda tüm diğer Müteahhitlere vergi ödeme ve
beyanname verme yükümlülüğü uygulanacaktır. ..."
Diğer taraftan; Ev Sahibi Hükümet Anlaşması'nın 9.3.(iii) maddesi Proje ile ilgili olarak çalışan
yüklenicilere sağlanacak muafiyetlerle ilgili olup, bu madde hükmüne göre vergisel bağışıklık
sağlanabilmesi için Esas Alt Müteahhit niteliği taşıyan İlk Kademe veya İkinci Kademe Alt
Müteahhitlerce bir "iş" yapılması ya da hizmet sağlanması gerekmektedir. Ayrıca, taahhüt konusu iş
veya hizmete ilişkin anlaşma veya sözleşme çerçevesinde Esas Alt Müteahhit vasfı taşıyan İlk
Kademe veya İkinci Kademe Alt Müteahhide ödenen veya ödenebilir toplam tutarın belirli bir
parasal tutarın üstünde olması gerekmektedir. Buna göre,
Doğrudan veya dolaylı olarak İnşaat Müteahhidine taahhütte bulunan bir İlk Kademe veya İkinci
Kademe Alt Müteahhit söz konusu ise yapılan ödeme tutarının iki yüz elli bin Amerikan Dolarına
(250.000 USD) eşit ya da daha yüksek olması gerekmektedir.
İlk Kademe veya İkinci Kademe Alt Müteahhitlerce, doğrudan veya dolaylı olarak İstisnai İşletme
Şirketi veya MEP İştirakçilerinin herhangi birisine taahhütte bulunulması durumunda ise;
-"İnşaat faaliyetleri" olarak tanımlanan, Tesislerin tasarım, inşaat, tesis, genişletme, büyütme,
bağlantı, tadilat, tahliye veya terk edilmesine ilişkin faaliyetlerle ilgili olarak yapılan ödeme
tutarının iki yüz elli bin Amerikan Dolarına (250.000 USD) (veya sözleşme veya anlaşmanın
yapıldığı sırada geçerli piyasa döviz kurları üzerinden diğer dövizlerde buna eşit bedel) eşit veya
daha yüksek,
-Yukarıda tanımlanan inşaat faaliyetleri dışındaki faaliyetlere ilişkin olarak yapılan ödeme tutarının
ise yüz bin Amerikan Dolarına (100.000 USD) (veya sözleşme veya anlaşmanın yapıldığı sırada
geçerli piyasa döviz kurları üzerinden diğer dövizlerde buna eşit bedel) eşit veya daha yüksek
olması gerekmektedir.
Bu çerçevede, söz konusu vergi muafiyetlerinden yararlanılabilmesi için; MEP Faaliyetleri
tanımında yer alan işlerin veya hizmetlerin Esas Alt Müteahhit sıfatıyla sağlanması ve anılan
maddede yer alan parasal tutar şartının da yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu koşulların
gerçekleşmesi halinde, Esas Alt Müteahhit statüsünü haiz İlk Kademe ve İkinci Kademe Alt
Müteahhitlere herhangi bir vergi konulmayacak ve bunlara yapılan ödemeler üzerinden vergi
tevkifatı yapılmayacaktır.Yukarıda yer alan açıklamalarda belirtildiği üzere; Ev Sahibi Hükümet Anlaşması'nın 9.3.(iii)
maddesinde belirtilen koşulların varlığı halinde, üzerine vergi konulamayacağı veya kendilerine
yapılan ödemelerden vergi kesilemeyeceği belirtilen mükellefler arasında yer alan ve İlk Kademe
Alt Müteahhit statüsünde olan firmanızın MEP Faaliyetlerinde kullanılmak üzere satın alacağı
araçlarla ilgili olarak özel tüketim vergisi muafiyetinden yararlanacağı tabiidir.
Ancak; söz konusu araçlara ilişkin olarak bahse konu vergi muafiyetinden yararlanılabilmesi için,
anılan araçların münhasıran MEP Faaliyetlerinde kullanılacağı ve bunun Proje açısından gerekli
olduğunun İlk Kademe Alt Müteahhit statüsünde olan firmanız ve ... Co. tarafından ilgili vergi
dairesine taahhüt edilmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, özel tüketim vergisi muafiyetinden yararlanılabilmesi için söz konusu taşıtların
Bakü-Tiflis-Ceyhan Projesi kapsamında şirketinizce gerçekleştirilecek işlerle ilgili alınmış olması
gerekmektedir. Ayrıca, Proje Faaliyetleri çerçevesinde gerek yurt dışından gerekse yurt içinden
satın alınan araçların tescil işlemleri sırasında "... Ana İhraç Boru Hattı Yoluyla Petrolün
Taşınmasına İlişkin Anlaşma kapsamında satın alınan bu araçlar adı geçen Anlaşma'nın 9.3.(iii)
maddesi uyarınca özel tüketim vergisi ödenmeksizin tescil edilmiştir." ibaresinin yer alması
gereklidir.
Bununla birlikte; söz konusu Proje kapsamında kullanılan ve ilk iktisabında ÖTV muafiyetinden
yararlanılarak satın alınan araçların, muafiyetten yararlananlar dışında üçüncü şahıslar tarafından
(bağış, hibe veya satış şeklinde) iktisap edilmesinde herhangi bir süre ile sınırlı olmaksızın, adına
kayıt ve tescil işlemi yapılan alıcı tarafından araçların ilk iktisabındaki matrah esas alınmak
suretiyle söz konusu araçları iktisap edenin kayıt ve tescil ettirdiği tarihteki oran üzerinden ÖTV
beyan edilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, aynı Anlaşma'nın 9.8.(i) maddesinde; MEP Faaliyetlerine ilişkin olarak her bir MEP
İştirakçisi, İnşaat Müteahhidi, İşletme Şirketi, İlk Kademe Alt Müteahhit veya Taşıtıcıya mal,
teknoloji, iş ve hizmet sağlayan her tedarikçinin, bu tedarikleri ile ilgili olarak KDV'den istisna
hakkına sahip olduğu hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, anılan Anlaşma'nın 9.8.(ii) maddesinde
KDV'den istisna hakkına sahip olan her bir kişiye KDV'den istisna olduklarını belgeleyen sertifikanın
verileceği belirtilmiştir.
Bu kapsamda, MEP İştirakçilerinin Temsilcisi statüsünde olan ... Co.-Türkiye Şubesi adına
20.04.2004 tarih ve 17349 sayılı yazımızla KDV İstisna İzin Belgesi düzenlenmiştir.
Dolayısıyla, MEP Faaliyetleri kapsamında İlk Kademe Alt Müteahhit statüsünde olan firmanız
tarafından ... Co.-Türkiye Şubesi'ne yapılacak mal teslim ve hizmet ifaları katma değer vergisine
tabi olmayacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.