Bankadan Çekilen Tüketici Kredisine Ödenen Hayat Sigortası Ücreti Ücret Gelir Vergisi Matrahından İndirilip İndirilemeyeceği hk.
Özelge: Bankadan Çekilen Tüketici Kredisine Ödenen Hayat
Sigortası Ücreti Ücret Gelir Vergisi Matrahından İndirilip
İndirilemeyeceği hk.
Sayı:
B.07.4.DEF.0.71.10.00-193 Sayılı G.V.61 ve 63.Mad.-21
Tarih:
23/06/2011
T.C.
KIRIKKALE VALİLİĞİ
Defterdarlık Gelir Müdürlüğü
Sayı : B.07.4.DEF.0.71.10.00-193 Sayılı G.V.61 ve 63.Mad.-21 23/06/2011
Konu : Bankadan Çekilen Tüketici Kredisine Ödenen Hayat
Sigortası Ücreti Ücret Gelir Vergisi Matrahından İndirilip
İndirilemeyeceği
İlgide kayıtlı dilekçenizde 30.12.2010 tarihinde çekmiş olduğunuz tüketici kredisine hayat sigortası
yapıldığı 411,18 TL hayat sigortası priminin ücret gelirinden düşülüp düşülmeyeceği, ücretlere ne
şekilde yansıtılacağı hakkında Defterdarlığımız görüşü talep edilmektedir.
Bilindiği üzere 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 61 inci maddesinde ücretin tarifi yapılmış olup,
63 üncü maddesinde de "Ücretin gerçek safi değeri işveren tarafından verilen para ve ayınlarla
sağlanan menfaatler toplamından aşağıdaki indirimler yapıldıktan sonra kalan miktardır" , hükmü
ve 3 üncü fıkrasında "Sigortanın veya emeklilik sözleşmesinin Türkiye'de kâin ve merkezi
Türkiye'de bulunan bir sigorta veya emeklilik şirketi nezdinde akdedilmiş olması şartıyla; ücretlinin
şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum
ve tahsil gibi şahıs sigorta poliçeleri için hizmet erbabı tarafından ödenen primler ile bireysel
emeklilik sistemine ödenen katkı payları,
İndirim konusu yapılacak prim, aidat ve katkıların toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin %
10'unu (bireysel emeklilik sistemi dışındaki şahıs sigorta poliçeleri için ödenen primlerde,
ödendiği ayda elde edilen ücretin % 5'ini) ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz."
hükmü mevcuttur.
Diğer taraftan konuya ilişkin olarak 256 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "İndirim Konusu
Yapılacak Prim ve Katkı Payı Ödemelerinin Belgelendirilmesi " başlıklı 2 inci bölümünde "Gelir
Vergisi Kanununun 63 ve 89 uncu maddelerinde yer alan hükümler uyarınca şahıs sigortaları ile
bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payı ve primlerin, belirli şartlar çerçevesinde, gelir vergisi
matrahının tespitinde indirimi mümkün bulunmaktadır. İndirimin doğru bir şekilde uygulanabilmesi
için ödeme tutarı ile tarihinin belgelendirilmesi gerekmektedir." ,
Anılan Tebliğin "Katkı Payı ve Primlerin İndirim Konusu Yapılacağı Dönem" başlıklı 3 üncü
bölümünde;
"Katkı payı ve primlerin vergi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilmesi için, gelirin elde
edildiği dönem ile ilişkili olması ve bu dönem sonuna kadar ödenmiş olması gerekmektedir.
Gelir vergisi uygulamasında vergilendirme dönemi takvim yılıdır. Bununla birlikte, tevkif yoluyla
ödenen vergilerde, istihkak sahipleri ayrıca yıllık beyanname vermeye mecbur değillerse
tevkifatın ilgili bulunduğu dönemler vergilendirme dönemi sayılmakta ve kesilen vergiler
gelir vergisinin yerine geçmektedir. Buna göre, yıllık beyannamede indirim konusu yapılacak
prim veya katkı payının, beyannamenin ilgili olduğu yıl ile ilişkili olması ve bu yılın sonuna kadar
ödenmesi, ücretlere ilişkin indirimde ise ücretin ilgili olduğu ay ile ilişkili olması ve buaylık dönemin sonuna kadar ödenmiş olması gerekmektedir.
Ölüm, kaza gibi risklere karşı yaptırılan şahıs sigortaları belirli bir dönemi kapsamakta ve bu
dönem için hesaplanan prim peşin olarak veya taksitler halinde ödenebilmektedir. Birikimli
sigortalar ve bireysel emeklilik sisteminde ise prim veya katkı payları aylık, üç aylık, altı aylık ve
yıllık dönemler itibariyle belirlenebilmekte ve ödenmektedir.
Aylık bazda yapılacak indirimde, primin peşin ödenmesi veya taksit dönemlerinin bir aydan daha
uzun belirlenmesi halinde, prim tutarı ilgili olduğu aylar dikkate alınarak (ödenmiş olması şartıyla)
indirim konusu yapılacaktır. Oransal sınırlar (ücretin %10'u veya %5'i gibi) çerçevesinde kalsa dahi
daha sonraki aylara ilişkin peşin olarak ödenen tutarların ödendiği ayda indirim konusu yapılması
mümkün değildir.
Yıllık bazda yapılacak indirimde de sadece gelirin ilgili olduğu yıla ilişkin prim tutarı
indirim konusu yapılacaktır. Örneğin 1 Temmuz 2005 tarihinden başlamak üzere bir yıllık
yapılan ve bedeli peşin olarak ödenen sağlık sigortası priminin altı aylık kısmının 2005 yılına, diğer
altı aylık kısmının da 2006 yılına ilişkin beyannamede indirim konusu yapılması gerekir.
Genel bütçeye dahil idare ve müesseseler yaptıkları vergi tevkifatı için muhtasar beyanname
vermemektedir. Ücretlerini peşin alan ücretlilerin, aylık dönemler itibariyle ödedikleri
şahıs sigorta primleri ve bireysel emeklilik katkı payları, prim ve katkı payı ödeme
belgesinin primin ve katkı payının ait olduğu ay içinde işverene ibraz edilmesi koşuluyla
oransal ve mutlak sınırlamalar çerçevesinde izleyen aylara (bir sonraki aya) ait ücretlerin
vergi matrahının hesabında indirim olarak dikkate alınabilecektir." açıklamaları yer
almaktadır.
Anılan Genel Tebliğin "Geçmiş Dönemlere Yönelik Yapılan (Gecikmiş) Ödemelerin Durumu" başlıklı
2 inci bölümünde"Gelir Vergisi Kanununun 63 ve 89 uncu maddelerinde yapılmış olan
düzenlemelere göre, ödenmemiş prim veya katkı payları, sigorta poliçesi veya emeklilik sözleşmesi
bulunsa dahi indirim konusu yapılamamaktadır. Geçmiş dönemlere ilişkin olarak yapılan prim ve
katkı payı ödemelerinin düzeltme yoluyla ödemenin ilgili olduğu dönemin matrahının tespitinde
indirim konusu yapılması da mümkün değildir. Ancak ödemenin geçmiş dönem, cari dönem veya
izleyen dönemleri de içeren bir ödeme olması halinde, geçmiş döneme ilişkin prim ve katkı payı
tutarı da ödemenin ilgili olduğu kalan aylarda indirim konusu yapılabilecektir. " hükmü yer
almaktadır.
Yukarıda açıklanan hükümler doğrultusunda, 31.12.2010 ila 31.12.2011 tarihleri arasında olan
hayat sigortası poliçe ödemelerinin ücretlere ilişkin indiriminde ise, ilgili olduğu ayda elde edilen
ücretin %5'ini ve toplam olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşmamak üzere indirim konusu
yapılması gerekmektedir. Ancak ... İl Müdürlüğünde ... olarak çalışmanız ve her ayın 15. günü peşin
maaş almanız nedeniyle hayat sigortası poliçe ödemelerinin ait olduğu ay içinde Müdürlüğünüze
ibraz etmeniz koşuluyla oransal ve mutlak sınırlamalar çerçevesinde 15/02/2011 tarihinde ödenen
maaş hesaplamasında dikkate alınmak suretiyle izleyen aya (Şubat/2011) ait ücretlerin vergi
matrahının hesabında ilgili aya ilişkin tutarının indirim konusu yapılması imkânı bulunmaktadır.
Bu hüküm gereğince de hayat sigortası tahsilât makbuzunun çalışmış olduğunuz ... İl Müdürlüğüne
ibraz etmeniz halinde ibraz tarihinden sonraki dönemlere isabet eden pirim ve katkı payı tutarının
indirim konusu yapılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş isebu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.