Bankanın kullandırdığı kredilerin teminatını oluşturan gayrimenkullerin satışından doğan kazanç dolayısıyla kurumlar vergisi istisnasından yararlanılm
Özelge: Bankanın kullandırdığı kredilerin teminatını
oluşturan gayrimenkullerin satışından doğan kazanç
dolayısıyla kurumlar vergisi istisnasından yararlanılmasının
mümkün olup olmadığı hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.16.01-125[5-2012/48]-2180
Tarih:
20/07/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : B.07.1.GİB.4.34.16.01-125[5-2012/48]-2180 20/07/2012
Konu : Bankanın kullandırdığı kredilerin teminatını
oluşturan gayrimenkullerin satışından doğan kazanç
dolayısıyla kurumlar vergisi istisnasından
yararlanılmasının mümkün olup olmadığı
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ek dilekçede, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi
kimlik numaralı mükellefi olduğunuzu, Bankanızın bankacılık yapma ve mevduat kabul etme
yetkisinin sona erdirilmesine rağmen, faal olduğu dönemlerde kullandırılan kredilerin teminatını
oluşturan gayrimenkullerin bulunduğu belirtilerek, Bankanıza geçen ve aktifinizde kayıtlı bulunan
gayrimenkul satışından doğan kazanç dolayısıyla Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin
birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca vergiden istisna edilip edilmeyeceği hususunda bilgi talep
edildiği anlaşılmakta olup konu hakkında Müdürlüğümüz görüşü aşağıda açıklanmıştır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "İstisnalar" başlıklı 5 inci maddesinde,
"(1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır:
...
e) Kurumların, en az iki tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan taşınmazlar ve iştirak hisseleri
ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarının satışından
doğan kazançların % 75'lik kısmı.
Bu istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanır ve satış kazancının istisnadan yararlanan
kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulur.
Ancak satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi
şarttır. Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden istisna nedeniyle zamanında
tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır. (6111 Sayılı Kanunla eklenen parantez içi
hüküm Yürürlük; 25.02.2011)(Taşınmazların kaynak kuruluşlarca kira sertifikası ihracı amacıyla
varlık kiralama şirketlerine satışı ile bu varlıkların varlık kiralama şirketlerince taşınmazın
devralındığı kuruma satışından doğan kazançlar için bu oran %100 olarak uygulanır ve bu
taşınmazlar için en az iki tam yıl süreyle aktifte bulunma şartı aranmaz.)
İstisna edilen kazançtan beş yıl içinde sermayeye ilave dışında herhangi bir şekilde başka
bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen ya da dar mükellef kurumlarca ana merkeze
aktarılan kısım için uygulanan istisna dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa
uğramış sayılır. Aynı süre içinde işletmenin tasfiyesi (bu Kanuna göre yapılan devir ve bölünmeler
hariç) halinde de bu hüküm uygulanır.
... f) Bankalara borçları nedeniyle kanunî takibe alınmış veya Tasarruf Mevduatı Sigorta
Fonuna borçlu durumda olan kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları
taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının, bu borçlara
karşılık bankalara veya bu Fona devrinden sağlanan hasılatın bu borçların tasfiyesinde kullanılan
kısmına isabet eden kazançların tamamı ile bankaların bu şekilde elde ettikleri söz konusu
kıymetlerin satışından doğan kazançların %75'lik kısmı."
hükmü yer almaktadır.
Konu ile ilgili açıklamaların yer aldığı 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "5.7.2.
Bankalara tanınan istisna uygulaması" başlıklı bölümünde;
"Bentte yer alan "banka" kavramından, 5411 sayılı Bankacılık Kanununa tabi bankaların
anlaşılması gerekmektedir.
Bankaların, kanuni takibe alınmış alacakları nedeniyle iktisap ettikleri taşınmazlar, iştirak
hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının satışından doğan kazançların ise
%75'lik kısmı kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.
Bankaların bu şekilde iktisap ettikleri söz konusu kıymetlerin satışında da iki tam
yıl süreyle aktifte bulundurma şartı olmadığı gibi kazancın belli bir süreyle özel bir fon
hesabında tutulma şartı da bulunmamaktadır.
Bu tür iktisaplar dışında kalan ve çeşitli nedenlerle iktisap edilmiş olan bu tür kıymetlerin
satışından doğan kazançların istisnadan yararlanıp yararlanmayacağı hususunda ise Kurumlar
Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca yapılan açıklamaların
dikkate alınması gerekmektedir."
açıklamaları yer almaktadır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre; Bankanız tarafından kanuni takibe alınmış alacakları
nedeniyle iktisap ettiği taşınmazların satışından doğan kazançların %75'lik kısmı, Kurumlar Vergisi
Kanununun 5/1-f maddesine göre kurumlar vergisinden müstesnadır.
Diğer taraftan, Bankanız tarafından kanuni takibe alınmış alacakları dışında kalan ve çeşitli
nedenlerle iktisap edilmiş gayrimenkul satışının bulunması durumunda Kurumlar Vergisi
Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan açıklamaların dikkate
alınması gerekmektedir. Ancak, anılan bentte yer alan hüküm ile kurumların sermaye yapılarının
güçlendirilmesi, bağlı değerlerinin ekonomik faaliyetlerinde daha etkin bir şekilde kullanılması
amaçlandığından ve tasfiye halinde olan Bankanızın böyle bir amacının olamayacağı da açık
olduğundan bu kapsamdaki gayrimenkul satışlarından neşet eden kazançlar için anılan istisna
hükmünden yararlanılması mümkün değildir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.