Basit usulde vergilendirilme hk.

Özelge: Basit usulde vergilendirme şartlarının ihlal edilmesi
durumundaki vergilendirme hk.
Sayı:
38418978-120[46-14/4]-446
Tarih:
24/04/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 38418978-120[46-14/4]-446 24/04/2014
Konu : Basit usulde vergilendirilme hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, parke taşı imalatı ve döşemesi, nakliyecilik hırdavat
malzemeleri ticareti ve kömür alım satımı işlerinden dolayı ... Malmüdürlüğünün gerçek usulde
gelir vergisi mükellefi olduğunuzu, taahhüt işini (parke taşı imalatı ve döşemesi) 01/06/2009
tarihinden, nakliyecilik işini araç satış tarihi olan 27/03/2012 itibaren fiili olarak yapmadığınızı,
ayrıca 10/04/2012 tarihinde almış olduğunuz toplam azami yüklü ağırlığı 3200 kg olan
kamyonetinizi ise nakliyecilik faaliyetinde ve kendi işinizde kullanacağınızı beyan ettiğinizi fakat
nakliyecilik faaliyetinde bulunmadığınızı, vergi dairesinde söz konusu faaliyetlerinize göre
mükellefiyet kayıtlarının devam ettiğini belirterek, taahhüt konusu işi terk ettiğinizden ve adınıza
kayıtlı kamyoneti de kendi işinizde ve şehir içi taşımacılık işinde kullanmaya devam edeceğinizden,
hırdavat malzemeleri ve kömür ticareti işlerinden dolayı diğer şartları da sağlamanız halinde,
gerçek usulden basit usule geçip geçemeyeceğiniz hususunda Başkanlığımız görüşü talep
edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde, her türlü ticari ve sınaî
faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtildikten sonra, ticari kazancın, Vergi
Usul Kanunu hükümlerine ve Gelir Vergisi Kanununda yazılı gerçek (Bilânço veya işletme hesabı
esası) veya basit usullere göre tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 46 ncı maddesinde;
"47 ve 48 inci maddelerde yazılı şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde
tespit olunur.
...
Basit usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler, ertesi
takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilirler. Basit usulün şartlarını haiz
olanlardan, bu usulden yararlanmak istemediklerini yazı ile bildirenler dilekçelerinde belirttikleri
tarihten veya izleyen takvim yılı başından, yeni işe başlayanlar ise işe başlama tarihinden itibaren
gerçek usulde vergilendirilirler. Gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden, 47 nci maddede
yazılı şartları taşıyanlardan arka arkaya iki hesap döneminin iş hacmi 48 inci maddede yazılı
hadlerden düşük olanlar, yazılı talepleri üzerine bu şartın gerçekleşmesini takip eden takvim
yılından başlayarak basit usule geçebilirler. İşin eş ve çocuklara devri halinde iş hacminin
hesabında devirden önceki süreler de dikkate alınır. Sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı
belge düzenledikleri tespit edilenler hiçbir suretle basit usulde vergilendirilmezler.
Gerçek usulde vergilendirilmekte iken işini terk eden mükellefler ile basit usulün şartlarını
kaybedenlerden gerçek usulde vergilendirilmeye başlamadan önce işini terk eden mükellefler, terk
tarihini takip eden yılın başından itibaren iki yıl geçmedikçe basit usule dönemezler. Bu hüküm, işin
eş veya çocuklara devri halinde de uygulanır.
..."
Aynı Kanunun 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde;
" 1. Kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak (işinde yardımcı işçi ve çırak kullanmak,
seyahat, hastalık, ihtiyarlık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla
geçici olarak bilfiil işinin başında bulunmamak bu şartı bozmaz. Ölüm halinde iş sahibinin dul eşi
veya küçük çocukları namına işe devam olunduğu takdirde, bunların bilfiil işin başında bulunup
bulunmamalarına bakılmaz.)
..." hükümlerine yer verilmiştir.
Gerçek usulden basit usule geçiş ile ilgili ayrıntılı açıklamalar, 27.07.2012 tarihli ve 28366
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 283 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 18/12/2013 tarihli
ve 93 Seri No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinde yapılmıştır.
93 Seri No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinde; "Gelir Vergisi Kanununun 47 nci maddesinde yazılı
şartları topluca taşıyan ve arka arkaya son iki yıl alış, satış ve/veya hâsılat tutarlarının her biri aynı
Kanunun 48 inci maddesinde yazılı hadlerden düşük olan gerçek usule tabi mükellefler, bu şartın
gerçekleşmesini izleyen yılın Ocak ayının başından otuz birinci günü akşamına kadar yazılı olarak
bağlı bulundukları vergi dairesine başvurmaları halinde basit usulde vergilendirmeye
geçebileceklerdir.
Söz konusu mükelleflerin, anılan Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen
faaliyetlerde bulunmaması ve diğer şartları da topluca taşımaları gerekmektedir."
açıklamasına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, aynı Kanunun "Basit Usulün Hududu" başlıklı 51 inci maddesinde; basit
usulden faydalanamayacaklar bentler halinde sayılmış olup, anılan maddenin (4) numaralı bendinde
"Bu Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında sayılan kişi ve kurumlara karşı inşaat ve
onarma işini taahhüt edenler ile bu mükelleflere karşı derece derece taahhütte bulunanlar" ın, (10)
numaralı bendinde ise "Şehirlerarası yük ve yolcu taşımacılığı yapanlar ile treyler, çekici ve
benzerlerinin sahip veya işleticileri (Yapısı itibariyle sürücüsünden başka ondört ve daha aşağı
oturma yeri olan ve insan taşımaya mahsus motorlu kara taşıtları ile yolcu taşıyanlar hariç);"nin
basit usulden faydalanamayacakları hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, konuya ilişkin olarak ... Malmüdürlüğünden alınan 22/01/2014 tarih ve 156 sayılı ve
24/01/2014 tarih ve 171 sayılı yazıların ve eklerinin tetkikinden; Malmüdürlüğü kayıtlarında cam
ticareti, hırdavat ticareti, nakliyecilik faaliyeti (şehir içi ve şehirlerarası), taahhüt işi faaliyeti (beton
parke döşeme), odun kömür ticareti ve diğer faaliyetlerinize halen devam ettiğiniz, söz konusu
özelge talep formunuzda terk ettiğinizi belirttiğiniz nakliyecilik işi ve taahhüt işi faaliyetlerinizi terk
ettiğinize ilişkin olarak Malmüdürlüğüne herhangi bir bildirimde bulunmadığınız anlaşılmıştır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, Malmüdürlüğü kayıtlarında terk
ettiğinize dair herhangi bir bildirimde bulunmadığınız taahhüt ve nakliyecilik (şehir içi ve
şehirlerarası) ve diğer faaliyetlerinizin, Gelir Vergisi Kanununun 51 inci maddesi kapsamında
kalması ve Anılan Kanunun 47 nci maddesinin birinci fıkrasının (1) numarlı bendinin ihlal edilmesi
nedeniyle, basit usulde vergilendirilmeniz mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.