Bayilik Sözleşmesinde Birden Fazla Cezai Şarta Yer Verilmesi Durumunda Damga Vergisinin Nasıl Hesaplanacağı Hk.
Bayilik Sözleşmesinde Birden Fazla Cezai Şarta Yer
Verilmesi Durumunda Damga Vergisinin Nasıl
Hesaplanacağı Hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.35.17.02-155[6-2015/36]-108000
Tarih:
26/12/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
Sayı : 66813766-155[6-2015/36]-108000
26.12.2016
Konu : Bayilik Sözleşmesinde Birden Fazla Cezai Şarta
Yer Verilmesi Durumunda Damga Vergisinin
Nasıl Hesaplanacağı Hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, onaylanması için Noterliğinize ibraz
edilen "Bayilik (Franchise) Sözleşmesi"nde, franchising katılım bedeli ve teminat mektubu
verilmesine dair taahhüdün yanında birden çok cezai şarta yer verildiği belirtilerek, söz konusu
sözleşmeye ait damga vergisinin nasıl hesaplanacağı hakkında Başkanlığımız görüşünün sorulduğu
anlaşılmaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı
kâğıtların damga vergisine tabi olduğu; 2 nci maddesinde, vergiye tabi kağıtlar mahiyetinde
bulunan veya onların yerini alan mektup ve şerhlerle, bu kağıtların hükümlerinin yenilenmesine,
uzatılmasına, değiştirilmesine, devrine veya bozulmasına ilişkin mektup ve şerhlerin de damga
vergisine tabi tutulacağı; 3 üncü maddesinde, damga vergisi mükellefinin kağıtları imza edenler
olduğu; 6728 sayılı Kanunun 24 üncü maddesi ile değişmeden önceki 6 ncı maddesinde, bir kâğıtta
birbirinden tamamen ayrı birden fazla akit ve işlem bulunduğu takdirde bunların her birinden ayrı
ayrı vergi alınacağı, bir kağıtta toplanan akit ve işlemler birbirine bağlı ve bir asıldan doğma
oldukları takdirde damga vergisinin en yüksek vergi alınmasını gerektiren akit veya işlem üzerinden
alınacağı; 10 uncu maddesinde, damga vergisinin nispi veya maktu olarak alınacağı, nispi vergide,
kağıtların nevi ve mahiyetlerine göre, bu kağıtlarda yazılı belli paranın, maktu vergide kağıtların
mahiyetlerinin esas olduğu, belli para teriminin kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılırakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği hükümlerine yer verilmiştir.
Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I.Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli
parayı ihtiva eden mukavelenamelerin, taahhütnamelerin ve temliknamelerin nispi damga vergisine
tabi olduğu hükme bağlanmıştır.
35 Seri No.lu Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliğinde ise, vergiye tabi kağıdın yabancı para
cinsinden düzenlenmesi halinde kağıt üzerinde yer alan dövizin kağıdın düzenlendiği tarihteki T.C.
Merkez Bankası'nca tespit ve ilan olunan cari döviz satış kuruna göre bulunacak Türk Lirası
karşılığı üzerinden damga vergisi hesaplanması gerektiği belirtilmiştir.
İlgide kayıtlı özelge talep formu eki …/…/2015 tarihli "Franchise Sözleşmesi" başlıklı kağıdın
incelenmesinden, konusunun, franchise verenin belirlediği konsept dahilinde kurulmuş işletmenin,
fikri ve sınai mülkiyet haklarının sözleşmeye uygun olarak kullanılması suretiyle ve franchise
verenin franchise alana aktaracağı know-how dairesinde, işletme yönergesine tam uyumlu olarak
işletilmesi; bu kapsamda ürünlerin franchise alan tarafından işletmede müşterilere perakende
olarak satılması olduğu, sözleşmenin muhtelif maddelerinde bedel içeren birden fazla birbirinden
bağımsız cezai şarta yer verildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, özelge talep formu eki sözleşmenin düzenlendiği
tarihteki mevzuat hükümlerine göre, sözleşmede yer verilen cezai şart tutarı (her birinin ayrı ayrı),
franchise katılım bedeli ve teminat mektubu verilmesine ilişkin taahhüt tutarının, sözleşmenin
düzenlediği tarihteki T.C. Merkez Bankası tarafından tespit ve ilan olunan cari döviz satış kuruna
göre Türk Lirasına çevrilmesi ve bulunacak tutarların kıyaslanarak en yüksek vergi alınması
gereken tutar üzerinden, Kanuna ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 fıkrasına göre damga vergisine tabi
tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.