Bilanço esasına tabi şahıs işletmesinin limited şirkete devrinin vergi kanunları karşısındaki durumu.

Bilanço esasına tabi şahıs işletmesinin limited şirkete
devrinin vergi kanunları karşısındaki durumu hk.
Sayı:
45404237-130[I-18-99]-E.126251
Tarih:
10/07/2019
T.C.GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Bursa Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Grup Müdürlüğü
Sayı : 45404237-130[I-18-99]-E.126251 10.07.2019
Konu : Bilanço esasına tabi şahıs işletmesinin
limited şirkete devrinin vergi kanunları
karşısındaki durumu.
İlgi : … tarihli özelge başvuru formunuz.
İlgide kayıtlı özelge başvuru formunuzdan, bilanço esasına tabi … şahıs işletmesinin 17/04/2018
tarihi itibariyle tüm aktif ve pasifiyle birlikte 17/04/2018 tarihinde kurulan Şirketinize devrinin
yapıldığı belirtilerek, 2018/Nisan vergilendirme dönemi işlemlerine ilişkin muhtasar ve katma değer
vergisi beyannameleri ile Ba-Bs bildirim formlarının düzenlenmesi hususlarında Başkanlığımız
görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.
I-GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 80 inci maddesinin son fıkrasında, faaliyetine devam
eden ticari bir işletmenin kısmen veya tamamen satılmasından veya ticari işletmeye dahil
amortismana tabi iktisadi kıymetlerle birinci fıkrada yazılı hakların elden çıkarılmasından doğan
kazançların ticari kazanç sayılacağı ve bunlara ticari kazanç hakkındaki hükümlerin uygulanacağı;
aynı maddenin 2 nci fıkrasında ise, bu maddede geçen "elden çıkarma" deyiminin, mal ve hakların
satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması,
devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade ettiği, 81 inci maddesinin 2
nci fıkrasında, kazancı bilanço esasına göre tespit edilen ferdi bir işletmenin bilançosunun bir
sermaye şirketine aktif ve pasifiyle bütün halinde devrolunması, devir alan şirketin bilançosuna
aynen geçirilmesi ve devredilen ferdi işletmenin sahip veya sahiplerinin şirketten, devir bilançosuna
göre hesaplanan öz sermayesi tutarında ortaklık payı alması. (Bu ortaklık payını temsil eden hisse
senetlerinin nama yazılı olması şarttır.) halinde değer artışı kazancı hesaplanmayacağı, vergileme
yapılmayacağı hüküm altına alınmıştır
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinde, kamu idare ve müesseseleri, iktisadî kamu müesseseleri, sair
kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadî
işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan
ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya ziraî işletme hesabı esasına göre
tespit eden çiftçilerin kanun maddesinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden
veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya
mecbur oldukları hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan anılan Kanunun 98 inci maddesinin birinci fıkrasında, Gelir Vergisi Kanununun 94
üncü maddesi gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların bir ay içinde yaptıkları ödemeler
veya tahakkuk ettirdikleri karlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın
yirmiüçüncü günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi
dairesine bildirmeye mecbur oldukları, ikinci fıkrasında ise ziraî ürün bedelleri üzerinden tevkifat
yapanlar hariç olmak üzere, çalıştırdıkları hizmet erbabı sayısı 10 ve daha az olanlar, 94 üncü
maddeye göre yapacakları tevkifatla ilgili muhtasar beyannamelerini, bağlı bulundukları vergi
dairesine önceden bildirmek şartıyla her ay yerine Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının
yirmiüçüncü günü akşamına kadar verebilecekleri hükme bağlanmıştır.
Öte yandan; Kurumlar Vergisi Kanununun 31 inci maddesinde, muhtasar beyanname konusunda
Gelir Vergisi Kanununda belirlenen usûl ve esasların, bu maddeye göre verilecek muhtasar
beyannameler hakkında da uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, … şahıs işletmesinin 17/04/2018 tarihinde Şirketinize devri nedeniyle ve Vergi Usul
Kanununun 161 inci maddesine göre şahsi sorumluluk halinde yürütülen faaliyetin son bulması
şahıs işletmesi açısından işi bırakma anlamına geldiğinden şahıs işletmesince
01/04/2018-16/04/2018 tarihleri arasında yapılan ödemelerle ilgili tevkifatlara ilişkin verilmesi
gereken muhtasar beyannamenin, 2018 yılı Mayıs ayının 23 üncü günü akşamına kadar ilgili vergi
dairesine verilmesi gerekmektedir.
Ayrıca Şirketiniz tarafından, gelir stopaj vergisi mükellefiyetinin tesis edildiği 17/04/2018 tarihi
itibariyle Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesine göre yapılacak tevkifatların, aynı Kanunun
98 inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde beyan edileceği tabiidir.
II-VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 161 inci maddesinde işi bırakma, vergiye tabi olmayı gerektiren
muamelelerin tamamen durdurulması ve sona ermesi şeklinde tanımlanmıştır.
Bu hükme göre, bir şahıs işletmesinin aktif ve pasifiyle bir limited şirkete devredilmesi durumunda
şahsi sorumluluk altında yürütülen faaliyet son bulacağından şahıs işletmesi açısından işi bırakma
olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 148, 149 ve mükerrer 257 nci maddelerinin Hazine ve Maliye
Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak, 350 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğiyle, bilanço
esasına göre defter tutan mükelleflerin belirli bir haddi aşan mal ve hizmet alımlarını "Mal ve
Hizmet Alımlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Ba)" ile; mal ve hizmet satışlarını ise "Mal ve
Hizmet Satışlarına İlişkin Bildirim Formu (Form Bs)" ile bildirmeleri yükümlülüğü getirilmiş, 362 ve
381 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleriyle bu yükümlülüğe ilişkin açıklamalar yapılmış,
396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile de söz konusu yükümlülüğün 2010 yılı ve
müteakip yılların aylık dönemlerinde yerine getirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile bildirim
hadleri yeniden belirlenmiştir
396 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin 2.2.1. bendinde "Mükellefler söz konusu
bildirim formlarını aylık dönemler halinde düzenlemek ve takip eden ayın birinci gününden itibaren
son günü akşamı saat 24:00'e kadar sistem üzerinden onaylamak suretiyle göndermekle
yükümlüdürler." denilmiştir.
Aynı Tebliğin 2.2.2. bendinde "Mükellefiyetin terki halinde bildirim formları, işin bırakıldığı tarihi
izleyen ayın son günü akşamına kadar verilmek zorundadır. Bu bildirimler, kullanıcı kodu, parola ve
şifre almış mükelleflerce veya 3568 sayılı Kanuna istinaden yetki almış meslek mensuplarınca
verilecektir." açıklamasına yer verilmiştir.
Bu açıklamalara göre 01/04/2018-17/04/2018 tarihleri arasında yapılmış olan mal/hizmet alım
satımlarının … şahıs işletmesi tarafından, 17/04/2018-30/04/2018 tarihleri arasındaki mal/hizmet
alım satımlarının ise Şirketiniz tarafından Ba-Bs bildirim formları ile adı geçen Tebliğde belirtilen
süre içerisinde bildirilmesi gerekmektedir.
III-KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;
-17/4-c maddesinde, Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesinde belirtilen işlemler ile aynı
maddenin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde yazılı şartlar dahilinde adi ortaklıkların sermaye
şirketine dönüşmesi işlemleri ve Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme
işlemlerinin (Bu kapsamda vergiden istisna edilen işlemler bakımından Katma Değer Vergisi
Kanununun 30 uncu maddesinin (a) bendi hükmü uygulanmaz. İşlem sonunda faaliyetini bırakan,
bölünen veya infisah eden mükelleflerce yüklenilen ve indirilemeyen vergiler, faaliyete başlayan
veya devir ve bölünme sonrasında devredilen veya bölünen kurumların varlıklarını devralan
mükellefler tarafından mükerrer indirime yol açmayacak şekilde indirim konusu yapılır.) KDV'den
istisna olduğu,
-41/1 inci maddesinde ise mükelleflerin ve vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanların Katma
Değer Vergisi beyannamelerini, vergilendirme dönemini takip eden ayın yirmidördüncü günü
akşamına kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlü oldukları
hüküm altına alınmıştır.
Konu ile ilgili olarak KDV Genel Uygulama Tebliğinin "II/F-4.3. Gelir Vergisi Kanununun 81 inci
Maddesi Kapsamındaki İşlemler, Adi Ortaklıkların Sermaye Şirketine Dönüşmesi ile Kurumlar
Vergisi Kanununa Göre Yapılan Devir ve Bölünme İşlemleri" başlıklı bölümünde konuya ilişkin
açıklamalara yer verilmiştir.
Buna göre, devrin yapıldığı ayın başından devir tarihine kadar gerçekleşen işlemlerin şahıs şirketi,
devrin gerçekleştiği tarihten (17/04/2018 tarihi dahil) bu tarihin içinde bulunduğu ayın sonuna
kadar olan işlemlerin ise Şirketiniz tarafından, takip eden ayın 24 üncü günü akşamına kadar 1
No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, şahıs işletmesine ait son dönem KDV beyannamesinde yer alan devreden KDV tutarının
Şirketiniz tarafından mükerrer indirime yol açmayacak şekilde indirim konusu yapılması
mümkündür.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.