Bilirkişi faaliyeti nedeniyle farklı hukuk mahkemelerinden elde edilen ücretlerin Gelir Vergisi Kanununun 86 ncı maddesinde yer alan beyan sınırını aş

Özelge: Bilirkişi faaliyeti nedeniyle farklı hukuk
mahkemelerinden elde edilen ücretlerin Gelir Vergisi
Kanununun 86 ncı maddesinde yer alan beyan sınırını
aşması halinde yıllık beyanname ile beyan edilmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-61-4-607
Tarih: 
28/09/2010
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-61-4-607 28/09/2010
Konu : 2010-GVK-61-4  
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ...  T.C. kimlik numaralı
mükellefi olduğunuz ve adliyede bilirkişilik yaptığınız belirtilerek, 2009 yılına ait elde ettiğiniz
bilirkişi ücretlerinin yıllık gelir vergisi beyannamesinde beyan edilip edilmeyeceği ve beyan
edilmesi halinde kesinti yoluyla ödenen vergilerin mahsup edilip edilemeyeceği hususlarında
Başkanlığımızdan bilgi istenilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine
bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil
edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, aynı maddenin 3 üncü fıkrasının 5 numaralı bendinde, bilirkişilere, resmi
arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her türlü yarışma jürisi üyelerine ödenen veya
sağlanan para, ayın ve menfaatlerin de ücret sayıldığı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 94 üncü maddesinde ise tevkifat yapmak zorunda olan mükellefler sayılmış, aynı
maddenin birinci fıkrasının 1 numaralı bendinde de "Hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61 inci
maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104 üncü
maddelere göre" vergi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
Öte yandan, ücret ödemelerinin ne şekilde vergilendirileceği 128 ve 160 Seri No.lu GelirVergisi
Genel Tebliğlerinde açıklanmış olup, 160 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde, "Bir hizmet
erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde her bir işverenin ödediği ücretler ayrı ayrı
vergilendirilmektedir. Dolayısıyla, vergi tarifesi her bir işverenin ödediği ücrete, diğer işveren veya
işverenlerin ödediği ücretle ilgilendirmeksizin ayrı ayrı uygulanmaktadır." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 86 ncı maddesine göre, birden fazla işverenden ücret alıp,
birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin ikinci gelir
diliminde yer alan tutarı aşan mükelleflerin, tamamı tevkif suretiyle vergilendirilmiş olanlar da dahil
olmak üzere tüm ücretlerini yıllık beyanname ile beyan etmeleri gerekmektedir.
Yukarıda  yer  alan  hüküm  ve  açıklamalara  göre,  farklı  Hukuk  Mahkemeleri  tarafındangörevlendirilen bilirkişilere ödenen ücretlerin, tek vezneden tahakkuk ettirilip ödenmesi halinde tek
işverenden elde edilen ücret olarak değerlendirilmesi, ayrı veznelerce tahakkuk ettirilip ödenmesi
durumunda ise ayrı tahakkuk yapan her bir veznenin ayrı bir işveren olarak değerlendirilmesi
gerekmektedir. Ayrıca, bilirkişi ücretlerinin doğrudan davacılardan tahsil edilmesi durumunda ise
her bir ödeme, ödemeyi yapan birimler itibariyle ayrı işverenlerden yapılan ücret ödemesi olarak
değerlendirilecektir.
Diğer taraftan, bilirkişilik faaliyeti nedeniyle ödenen ücretlerin Hukuk Mahkemelerinin farklı
veznelerinden tahakkuk ettirilip ödenmesi durumunda, ücretlerin farklı işverenden verildiğinin
kabulü ve birden sonraki işverenlerden alınan ücretlerin toplamının Gelir Vergisi Kanununun 103
üncü maddesinde yazılı tutarın ikinci gelir diliminde yer alan (2009 ve 2010 yılları için 22.000.TL-)
tutarı aşması halinde ücret gelirlerinin tamamının yıllık beyanname ile beyan edilmesi
gerekmektedir. Ayrıca, yıllık beyanname üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde tevkif suretiyle
kesilen vergilerin mahsup edilebileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü V.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.