Bir mükellefin vergilendirme ile ilgili ödevlerinin başka bir kişi tarafından yerine getirilip getirilmeyeceği hk.

Özelge: Bir mükellefin vergilendirme ile ilgili ödevlerinin
başka bir kişi tarafından yerine getirilip getirilmeyeceği hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.20.15.01-30-MUK-2010-55-30
Tarih: 
17/03/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
DENİZLİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.20.15.01-30-MUK-2010-55-30 17/03/2011
Konu : Babanıza ait Vergilendirme ile ilgili ödevlerin tarafınızdan  
yerine getirilip getirilmeyeceği.
 
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile, ............... Vergi Dairesi Müdürlüğünün GMSİ mükellefi olan
babanız .................... akli melekelerinin her zaman yerinde olmadığını belirterek, babanıza ait
işyerlerini kendi adınıza kiraya verip veremeyeceğinizin, kiracıların vergisel ödevlerinde size ait
vergi kimlik numarasını kullanıp kullanamayacaklarının, babanızın mükellefiyetinden doğacak olan
vergi iadelerinin tarafınızdan alınıp alınamayacağının tarafınıza bildirilmesi istenilmiştir.
Vergi Usul Kanununun 8 inci maddesine göre mükellefin, vergi kanunlarına göre kendisine vergi
borcu terettüp eden gerçek veya tüzel kişi olduğu, vergi kanunları ile kabul edilen haller müstesna
olmak üzere, mükellefiyete veya vergi sorumluluğuna müteallik özel mukavelelerin vergi dairelerini
bağlamayacağı, 9 uncu maddesinde de, mükellefiyet ve vergi sorumluluğu için kanuni ehliyetin şart
olmadığı belirtilmektedir.
Mezkûr Kanunun 10 uncu maddesinde de, "Tüzelkişilerle küçüklerin ve kısıtlıların, Vakıflar ve
cemaatler gibi tüzelkişiliği olmıyan teşekküllerin mükellef veya vergi sorumlusu olmaları halinde
bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri, tüzelkişiliği olmıyan teşekkülleri idare edenler ve varsa
bunların temsilcileri tarafından yerine getirilir.
(3505 sayılı Kanunun 2'nci maddesiyle değişen fıkra) Yukarıda yazılı olanların bu ödevleri yerine
getirmemeleri yüzünden mükelleflerin veya vergi sorumlularının varlığından tamamen veya kısmen
alınamayan vergi ve buna bağlı alacaklar, kanunî ödevleri yerine getirmeyenlerin varlıklarından
alınır. Bu hüküm Türkiye'de bulunmayan mükelleflerin Türkiye'deki temsilcileri hakkında da
uygulanır.
Temsilciler veya teşekkülü idare edenler bu suretle ödedikleri vergiler için asıl mükelleflere rücu
edebilirler.
Tüzelkişilerin tasfiye haline girmiş veya tasfiye edilmiş olmaları, kanuni temsilcilerin tasfiyeye giriş
tarihinden önceki zamanlara ait sorumluluklarını da kaldırmaz." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 332 nci maddesinde ise velayet ve vesayet altında bulunanların veya işlerinin idaresi
bir kayyıma tevdi edilmiş olanların, kendilerine izafeten veli, vasi veya kayyımın vergi kanunlarına
aykırı hareketlerinden dolayı cezaya muhatap tutulamayacağı, bu hallerde cezanın muhatabının
veli, vasi veya kayyım olacağı hükmüne yer verilmektedir.
Vergi Hukukunda mükellef ve vergi sorumlusunun kanundan doğan görevleri genel bir kural olarak
kendileri tarafından yerine getirilir. Diğer taraftan mükellefiyete ait vecibeler bir başkasına
devredilemez. Bu konuda yapılmış olan mukaveleler vergi dairesini bağlamaz. Ancak çeşitli
nedenlerle medeni haklarını kullanma ehliyeti kısmen veya tamamen kaldırılmış olan kısıtlılarlaküçüklerin vergi mükellefi olmaları halinde bunlara düşen ödevler kanuni temsilcileri tarafından
yerine getirilir. Kanuni temsilci, kanunların verdiği yetkiye dayanarak temsil ettiği gerçek ya da
tüzel kişi adına ve hesabına muamelelere girişen kişi ya da kişilerdir. Türk Medeni Kanununa göre,
vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kanuni temsilcisi vasisidir. Mezkûr Kanunun 403 üncü
maddesine göre vasi, vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kişiliğini ve malvarlığı ile ilgili bütün
menfaatlerini koruyan ve hukukî işlemlerde onu temsil etmekle yükümlü olan kimsedir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, babanızın akli dengesinin yerinde olmaması sebebi ile
babanıza ait mükellefiyetin şahsınıza devri söz konusu olmayıp, durumun resmi sağlık kurulu
raporu ile tespit ettirilerek Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından vasi tayin edilmeniz durumunda,
mükellef olan babanızın ödevlerinin babanız adına vasi olarak tarafınızdan yerine getirileceği
tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
  Vergi Dairesi Başkanı V.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.