Birden çok müşteriye teslimi bir günü geçen sevkiyatlarda her bir müşteriye ayrı ayrı irsaliyeli fatura düzenlenmesi hk.

Özelge: Birden çok müşteriye teslimi bir günü geçen
sevkiyatlarda her bir müşteriye ayrı ayrı irsaliyeli fatura
düzenlenmesi hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.16.17.02-VUK-10-25-14
Tarih: 
17/02/2011
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BURSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ USUL GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.16.17.02-VUK-10-25-14 17/02/2011
Konu : İrsaliyeli Fatura  
 
İlgide kayıtlı dilekçenizde; ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi kimlik numaralı mükellefi
olduğunuzu, faaliyet konunuz ile ilgili olarak kendi araçlarınızla müşterilerinize mal sevkiyatında
bulunduğunuzu, aynı gün içerisinde veya bir gün sonra müşterilerinize mal götürmek için akşam
üzeri işyerinden ayrılan firma personelinizin beraberinde taşıdığı mallarla ilgili düzenlenen irsaliye
faturayı aldığını ve irsaliyeli faturalara da sevk tarihi olarak ticari malın ve personelinizin
işyerinizden çıktığı tarihi esas alarak aynı günü kaydettiğinizi, ancak personelinizin işyerinden
ayrılmasından bir gün sonra yolda denetim elemanlarının kontrolü sırasında yapılan işlemin hatalı
olduğunun söylendiği ve hiç irsaliye düzenlenmemiş gibi işlem yapılarak tutanak tutulduğu,
personelinizin işyerinizden ayrıldıktan 2 gün sonra tekrar firmaya döndüğünü, beraberlerinde bu
durumu kanıtlayan personel görevlendirme belgesinin bulunduğunu belirtmenize rağmen cezai
işleme tâbi tutulduğunuzu, firmanızın bir günü aşan sevkiyatlara ait irsaliyeli faturalarda ticari
malın işyerinden çıktığı tarih esas alınarak sevk tarihi olarak aynı günü yazdığınızı, fakat ticari
malları farklı günlerde teslim ettiğinizi belirterek uygulamanızın hatalı olup olmadığı hakkında
Başkanlığımızdan bilgi talep ettiğiniz anlaşılmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 230'uncu maddesinin 5'inci bendinde;   "Satılan malların teslim
tarihi ve irsaliye numarası, (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya
taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması
halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta
bulundurulması şarttır.)
Malın, bir mükellefin birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak üzere bir
komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de, malın gönderen tarafından sevk
irsaliyesine bağlanması gereklidir. Bu bentte yazılı irsaliyeler hakkında fiyat ve bedel ile ilgili
bilgiler hariç olmak üzere, bu madde hükmü ile 231'inci madde hükmü uygulanır. İrsaliyelerde
malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir..." hükmü yer almaktadır.
Öte yandan; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 257'nci maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye
dayanılarak 12.09.1991 tarih ve 20989 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 211 Sıra No.lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliği ile fatura ve sevk irsaliyesinin ayrı belgeler olarak değil, isteyen mükellefler
açısından "irsaliyeli fatura" adı altında tek belge olarak düzenlenmesi ve kullanılması esası
getirilmiş, malın tesliminden itibaren faturanın yedi gün içinde düzenlenmesi imkanından
vazgeçerek, bu yükümlülüğü derhal yerine getirmek isteyen mükelleflerin, fatura ve sevk
irsaliyesini  ayrı  ayrı  düzenlemeksizin,  diledikleri  takdirde  irsaliyeli  fatura  olarak
düzenleyebilmelerine imkan tanınmış ve irsaliyeli faturanın iki nüshasının mutlaka malı taşıyan
araçta bulundurularak, yoklama ve denetimlerde iki nüshasının da ibraz edilmesi gerektiği
açıklanmıştır.Mezkur Tebliğe göre, irsaliyeli faturada, faturayı düzenleyenin adı, ticari unvanı, iş adresi, bağlı
olduğu vergi dairesi ve hesap numarası, malın nev'i, miktarı, fıyatı ve tutarı ile nereye ve kime
gönderildiği; müşterinin adı, ticari unvanı, adresi, varsa vergi dairesi ve hesap numarası, faturanın
seri ve müteselsil sıra numarası, düzenleme tarihi ve saati ile anlaşmalı matbaa ile ilgili bilgilere
yer verilecektir. Bu bilgilerin eksik olması halinde "irsaliyeli fatura" hiç düzenlenmemiş sayılacaktır.
232 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde ise; "Mükellefler, faaliyetleri ile ilgili olarak
irsaliyeli fatura kullanmalarının yanı sıra, bundan böyle fatura ve sevk irsaliyesini ayrı ayrı da
kullanabileceklerdir.
Satılan malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde
satıcı tarafından irsaliyeli fatura düzenlenebileceği gibi ayrı ayrı fatura ve sevk irsaliyesi de
düzenlenebilecektir. İrsaliyeli fatura düzenlenmesi halinde ayrıca sevk irsaliyesi aranmayacaktır."
denilmektedir.
Diğer taraftan, 253 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile sevk irsaliyeleri üzerinde tanzim
tarihi yanında ayrıca bir sevk tarihinin yer alması mecburiyeti getirilmiştir.
Yukarıda yer alan düzenlemelerden anlaşılacağı üzere, sevk irsaliyelerinde düzenleme tarihinin
yanında fiili sevk tarihinin de yer alması zorunludur. Ancak irsaliyeli fatura düzenlenmesi
esnasında, mükellefler tarafından bu belgeye düzenleme tarihinin yanında ayrıca fiili sevk
tarihinin yazılmasına gerek bulunmamaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre; irsaliyeli fatura düzenlemek suretiyle müşterilerinize kendi
aracınızla gönderdiğiniz ve sevkiyatı bir günden daha uzun süreli olan mallar için hangi müşterinin
ne kadar mal alacağının belli olması durumunda her bir müşteri adına ayrı ayrı irsaliyeli fatura
düzenlemeniz yeterli olacaktır.
Öte yandan, malı taşıyan araçta iki nüsha irsaliyeli faturanın bulundurulması ve denetim
elemanlarınca istenilmesi halinde her iki nüshanın da ibraz edilmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Grup Müdürü V.
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.