Birden fazla KDV vergilendirme dönemini kapsayan beslenme danışmanlığı hizmetinde belge düzeni hk.

Birden fazla KDV vergilendirme dönemini kapsayan
beslenme danışmanlığı hizmetinde belge düzeni hk.
Sayı: 
58889402-105[2015/127-1038]-79995
Tarih: 
13/11/2017
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı : 58889402-105[2015/127-1038]-79995 13.11.2017
Konu : Birden fazla KDV vergilendirme  
dönemini kapsayan beslenme
danışmanlığı hizmetinde belge
düzeni
 
İlgi : 24.02.2014 tarihli ve 2964 (gelen evrak) sayılı özelge talep formunuz.
Başkanlığımıza  vermiş  olduğunuz  ilgide  kayıtlı  özelge  talep  formunuzda,  beslenme
danışmanlığı, beslenme ile ilgili gıda ürünleri satışı ve spor salonu işletmeciliği faaliyetinde
bulunduğunuz, beslenme danışmanlığı hizmetini 2, 4, 6'şar aylık dönemler halinde sözleşme
düzenlemek suretiyle sunduğunuz ancak, zaman zaman danışmanlık ücretlerinizin ödenmediği,
bazen de programların yarım kaldığı ve tamamlanamadığı belirtilerek, bu durum karşısında faturayı
hangi süre içerisinde düzenleyeceğinizin bildirilmesi istenilmektedir.
A- GELİR VERGİSİ KANUNU İLE VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde "Her türlü serbest meslek faaliyetinden
doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya
ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk
altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır…" hükmü yer almaktadır.
Serbest meslek faaliyetinde ana unsur, faaliyetin sermayeden ziyade kişisel çalışmaya, ilmi
veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanması ve faaliyetin kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.
Burada, yalnızca emeğe dayanan organizasyon yeterli olmadığı gibi, geliri doğuran emeğin, ilmi
veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanıyor olması gerekmektedir.
Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununun 37 nci maddesinde, "Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden
doğan kazançlar ticari kazançtır" hükmü yer almakta olup, aynı Kanunun 38 inci maddesinin birincifıkrasında, bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda
ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu, bu dönem zarfında sahip veya sahiplerce
işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise farka
ilave olacağı, ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun
değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulacağı hüküm
altına alınmıştır.
Ticari kazancın tespitinde iki temel ilke geçerli olup, bunlar "dönemsellik" ve "tahakkuk esası"
ilkeleridir. Tahakkuk esası ilkesinde, gelir veya giderin miktar ve mahiyet itibariyle kesinleşmiş
olması yani geliri veya gideri doğuran işlemin tekemmül etmesinin yanı sıra, miktarının ve işlemden
kaynaklanan alacağın veya borcun ödeme şartlarının da belirlenmiş olması gereklidir. Bu esas
dikkate alındığında bir gelir veya gider unsurunun özel bir düzenleme bulunmadığı sürece, mahiyet
ve tutar itibariyle kesinleştiği dönemin kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
Dönemsellik ilkesi ise bu gelir veya giderin ilgili olduğu döneme intikalinin sağlanmasıdır.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 172 nci maddesiyle ticaret ve sanat erbabları
ile serbest meslek erbaplarına defter tutmak zorunda oldukları, 176 ncı maddesinde tüccarların
defter tutma bakımından bilanço esasına ve işletme hesabı esasına göre defter tutacaklar şeklinde
iki sınıfa ayrılmış oldukları, 182 nci maddesinde bilanço esasında yevmiye defteri, defterikebir ve
envanter defterinin tutulacağı, 193 üncü maddesinde işletme hesabı esasında işletme hesabı
defterinin tutulacağı, 232 nci maddesinde birinci ve ikinci sınıf tüccarların hangi satış ve işleri için
fatura düzenlemek mecburiyetinde oldukları, 233 üncü maddesinde ise birinci ve ikinci sınıf
tüccarların fatura vermek zorunda olmadıkları satışları ve yaptıkları işler için düzenlemek zorunda
oldukları perakende satış vesikalarına ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.
Mezkûr Kanunun 210 uncu maddesinde de serbest meslek erbabının serbest meslek kazanç
defteri tutacağı belirtilmiş, 236 ncı maddesinde ise serbest meslek erbabının, mesleki faaliyetlerine
ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim edeceği ve bir nüshasını da
müşteriye vereceği, müşterinin ise bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetinde olduğu hüküm
altına alınmıştır.
Buna göre;
- Beslenme danışmanlığı faaliyetinin bir işverene bağlı olmaksızın, sermayeden ziyade ilmi ya
da mesleki bilgiye bağlı olarak yapılması ve bir organizasyon kurmayıp kişinin kendi sorumluluğu
altında gerçekleştirilmesi halinde söz konusu faaliyetin serbest meslek kazancının tespitine ilişkin
hükümler çerçevesinde vergilendirilmesi gerekmekte olup, mesleki faaliyete ilişkin her türlü
tahsilat için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim edilerek bir nüshasının müşteriye verilmesi
ve bu faaliyetlerinizden elde edilen gelir için serbest meslek kazanç defteri tasdik ettirilerek
kullanılması zorunludur.
- Ticari amaçlı alım satıma konu olmamak şartıyla, serbest meslek faaliyetinin sürdürülmesi
için zorunlu olarak alınan ve verilmiş olan hizmetin ifasında kullanılan ilaç ve gıdalar dolayısıyla
serbest meslek faaliyetinin vasfı değişmeyecektir. Dolayısıyla, satın alınan ilaç ve gıdaların sadece
beslenme danışmanlığı faaliyeti kapsamında tedavi amacıyla yapılan satışlardan ibaret olması ve bu
satışlardan elde edilen kazancın da serbest meslek kazancına dahil edilerek tahsil edilmesi halinde
düzenlenecek serbest meslek makbuzunda tedavi ile tedavide kullanılan ilaç ve gıda bedellerininayrı ayrı gösterilmesi gerekmektedir.
- Spor salonu işletmeciliği faaliyetinden elde edilen kazanç ile beslenme danışmanlığı
işlemlerinde kullanılan ilaç ve gıdaların danışmanlık faaliyeti dışında sadece alım-satıma konu
olması halinde, bu ilaç ve gıdaların satışından elde edilen kazancın Gelir Vergisi Kanununun ticari
kazanca ilişkin hükümleri çerçevesinde vergilendirilmesi gerektiğinden, Vergi Usul Kanununun 177
nci maddesinde sayılan şartlardan birini taşımanız halinde bilanço esasına göre, aksi takdirde
işletme hesabı esasına göre defter tasdik ettirilerek, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında fatura
veya fatura yerine geçen belge düzenlenmesi icap etmektedir.
B- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (a) bendine göre, vergiyi
doğuran olay, malın teslimi ve hizmetin yapılması ile meydana gelmektedir. Malın tesliminden veya
hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi halinde, bu belgelerde
gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesiyle de vergiyi
doğuran olayın meydana geleceği Kanunun 10 uncu maddesinin (b) bendinde hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 10 uncu maddesinin (c) bendinde de, kısım kısım mal teslimi veya hizmet
yapılması mutat olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde her bir kısmın teslimi veya bir
kısım hizmetin yapılması anında vergiyi doğuran olayın meydana geleceği hüküm altına alınmıştır.
Bu bağlamda, beslenme danışmanlık hizmeti ile spor salonu işletmek suretiyle spor tesisinde
vereceğiniz hizmetlerde her bir vergilendirme dönemi itibariyle vergiyi doğuran olay meydana
gelmektedir.
Öte yandan, tarafınızca verilecek hizmetlerde bedelin tamamının veya bir kısmının verilecek
hizmetlerden önce tahsil edilmesi halinde fatura veya benzeri belge düzenlenmemiş olması kaydıyla
KDV doğmamaktadır.
Bu çerçevede, bir vergilendirme döneminden fazla devam eden hizmetler için takvim yılının
bir ayından oluşan her bir dönem itibariyle KDV matrahının; hizmet için belirlenen toplam bedelin,
hizmetin verildiği ay sayısına bölünmek suretiyle hesaplanması mümkün bulunmaktadır. Bir
vergilendirme döneminden fazla devam etmeyen hizmetler için ise, belirlenen bedele ilişkin
KDV'nin hizmetin verildiği dönem KDV beyannamesinde beyan edilmesi gerekmektedir.
Ayrıca, gıda ürünleri satışına ilişkin KDV'nin, satışın yapıldığı dönem beyannamesinde beyan
edileceği tabiidir.
Ancak, beslenme danışmanlık hizmeti ile spor tesislerinde verilecek hizmetlerin yapılmasından
veya gıda ürünlerinin tesliminden önce fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi halinde, KDV
Kanununun 10 uncu maddesinin (b) bendi gereğince toplam bedel üzerinden KDV hesaplanarakbeyan edilecektir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.