Bireysel emeklilik sisteminden 10 yıllık süre dolmadan çıkılması durumunda tevkifat yapılıp yapılmayacağı hk.
Bireysel emeklilik sisteminden 10 yıllık süre dolmadan
çıkılması durumunda tevkifat yapılıp yapılmayacağı hk.
Kanun Numarası
193
Kanun
GELİR VERGİSİ KANUNU
Özelge No
E-62030549-120-808763
Özelge Tarihi
30.06.2025
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Defterdarlığı
Gelir Kanunları Gelir ve Kurumlar Vergileri Grup
Müdürlüğü
Sayı :E-62030549-120-808763
Bireysel emeklilik sisteminden 10
yıllık süre dolmadan çıkılması Konu
durumunda tevkifat yapılıp
yapılmayacağı
30.06.2025
ilgi
12.06.2024 tarihli 2724143 sayılı özelge talep formu.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; bireysel emeklilik istemine
ilk olarak 31/3/2006 tarihinde düzenlenmiş olan bireysel emeklilik sözleşmesi ile
dâhil olduğunuz, buna ek olarak 2015 ile 2018 yıllarında düzenlenmiş farklı
sözleşmelerinizin de bulunduğu, 2018 yılında düzenlenmiş olan bireysel emeklilik
sözleşmesini iptal ettirmek istediğiniz ancak iptal nedeniyle elde edeceğiniz irat
tutarına uygulanacak tevkifat oranının belirlenmesinde dikkate alınacak sürenin
tespitinde, sisteme ilk giriş tarihinizin mi yoksa ilgili sözleşmenin başlangıç tarihinin
mi dikkate alınacağı hususunda tereddüt h sıl olduğu anlaşılmış olup konuya ilişkin
Başkanlığımız görüşüne aşağıda yer verilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Tarifi" başlıklı 75 inci maddesinde;
"Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile
temsil edilen değerlerden müteşekkül sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz,
kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.
Kaynağı ne olursa olsun aşağıda yazılı iratlar menkul sermaye iradı sayılır:
16. "Bireysel emeklilik sisteminden;
a) On yıldan az süreyle katkı payı ödeyerek ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen
ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (28/3/2001 tarihli ve 4632
sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında bireysel
emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet
eden irat tutarı dahil.),
b) On yıl süreyle katkı payı ödemiş olmakla birlikte emeklilik hakkı kazanmadan
ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat
tutarı (4632 sayılı Kanun kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet
katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.),
c) Emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi
zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (4632 sayılı
Kanun kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye
konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.)."
hükümlerine yer verilmiştir.
Aynı Kanunun "Vergi Tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (16)
numaralı bendinde ise 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (16) numaralı bendinde yer
alan menkul sérmaye iratlarindan vergi tëvkifäti yapilacaği belirtilmiş olup soz
konusu tevkifat oranı, Bakanlar Kurulunun 12/1/2009 tarihli ve 2009/14592 sayılı
Kararnamesinin eki Kararda değişiklik yapan 6/9/2012 tarihli ve 2012/3571 sayılı
Kararı ile;
- On yıldan az süreyle katkı payı ödeyerek ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen
ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı için% 15,
- On yıl süreyle katkı payı ödemiş olmakla birlikte emeklilik hakkı kazanmadan
ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat
tutarı için % 10,
- Emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi
zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı için ise % 5
olarak tespit edilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, bireysel emeklilik sözleşmelerinin
sonlandırılması durumunda ilgili emeklilik şirketi tarafından yapılacak toplu
ödemenin içerdiği irat tutarına uygulanacak tevkifat oranının tespitinde, sözleşme
sahibinin ne kadar süreyle sistemde katkı payı ödemiş olduğu, emeklilik hakkı
kazanıp kazanmadığı ve sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu
nedenlerle ayrılıp ayrılmadığı önem arz etmekte olup bu hususların her bir emeklilik
sözleşmesi için ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği tabiidir.
Buna göre, 2018 yılında akdedilmiş olan bireysel emeklilik sözleşmenizin
sonlandırılması durumunda sonlandırma tarihi itibarıyla söz konusu poliçe
kapsamında on yıldan az süreyle katkı payı ödemiş olduğunuzdan, ilgili emeklilik
şirketi tarafından tarafınıza yapılacak toplu ödemenin içerdiği irat tutarı üzerinden
Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (16) numaralı bendinin
(a) alt bendi uyarınca %15 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) inceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge
geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse. tarafıniza verai cezası kesilmevecek ve tarh edilen vergi icin gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.