Bireysel emeklilik sisteminden 10 yıllık süre dolmadan çıkılması durumunda tevkifat yapılıp yapılmayacağı hk.

Bireysel emeklilik sisteminden 10 yıllık süre dolmadan

çıkılması durumunda tevkifat yapılıp yapılmayacağı hk.

Kanun Numarası

193

Kanun

GELİR VERGİSİ KANUNU

Özelge No

E-62030549-120-808763

Özelge Tarihi

30.06.2025

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İstanbul Defterdarlığı

Gelir Kanunları Gelir ve Kurumlar Vergileri Grup

Müdürlüğü

Sayı :E-62030549-120-808763

Bireysel emeklilik sisteminden 10

yıllık süre dolmadan çıkılması Konu

durumunda tevkifat yapılıp

yapılmayacağı

30.06.2025

ilgi

12.06.2024 tarihli 2724143 sayılı özelge talep formu.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; bireysel emeklilik istemine

ilk olarak 31/3/2006 tarihinde düzenlenmiş olan bireysel emeklilik sözleşmesi ile

dâhil olduğunuz, buna ek olarak 2015 ile 2018 yıllarında düzenlenmiş farklı

sözleşmelerinizin de bulunduğu, 2018 yılında düzenlenmiş olan bireysel emeklilik

sözleşmesini iptal ettirmek istediğiniz ancak iptal nedeniyle elde edeceğiniz irat

tutarına uygulanacak tevkifat oranının belirlenmesinde dikkate alınacak sürenin

tespitinde, sisteme ilk giriş tarihinizin mi yoksa ilgili sözleşmenin başlangıç tarihinin

mi dikkate alınacağı hususunda tereddüt h sıl olduğu anlaşılmış olup konuya ilişkin

Başkanlığımız görüşüne aşağıda yer verilmiştir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Tarifi" başlıklı 75 inci maddesinde;

"Sahibinin ticari, zirai veya mesleki faaliyeti dışında nakdi sermaye veya para ile

temsil edilen değerlerden müteşekkül sermaye dolayısıyla elde ettiği kar payı, faiz,

kira ve benzeri iratlar menkul sermaye iradıdır.

Kaynağı ne olursa olsun aşağıda yazılı iratlar menkul sermaye iradı sayılır:

16. "Bireysel emeklilik sisteminden;

a) On yıldan az süreyle katkı payı ödeyerek ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen

ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (28/3/2001 tarihli ve 4632

sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu kapsamında bireysel

emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet

eden irat tutarı dahil.),

b) On yıl süreyle katkı payı ödemiş olmakla birlikte emeklilik hakkı kazanmadan

ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat

tutarı (4632 sayılı Kanun kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet

katkılarının ödemeye konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.),

c) Emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi

zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı (4632 sayılı

Kanun kapsamında bireysel emeklilik hesabına yapılan Devlet katkılarının ödemeye

konu olan kısımlarına isabet eden irat tutarı dahil.)."

hükümlerine yer verilmiştir.

Aynı Kanunun "Vergi Tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (16)

numaralı bendinde ise 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (16) numaralı bendinde yer

alan menkul sérmaye iratlarindan vergi tëvkifäti yapilacaği belirtilmiş olup soz

konusu tevkifat oranı, Bakanlar Kurulunun 12/1/2009 tarihli ve 2009/14592 sayılı

Kararnamesinin eki Kararda değişiklik yapan 6/9/2012 tarihli ve 2012/3571 sayılı

Kararı ile;

- On yıldan az süreyle katkı payı ödeyerek ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen

ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı için% 15,

- On yıl süreyle katkı payı ödemiş olmakla birlikte emeklilik hakkı kazanmadan

ayrılanlar ile bu süre içinde kısmen ödeme alanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat

tutarı için % 10,

- Emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi

zorunlu nedenlerle ayrılanlara yapılan ödemelerin içerdiği irat tutarı için ise % 5

olarak tespit edilmiştir.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, bireysel emeklilik sözleşmelerinin

sonlandırılması durumunda ilgili emeklilik şirketi tarafından yapılacak toplu

ödemenin içerdiği irat tutarına uygulanacak tevkifat oranının tespitinde, sözleşme

sahibinin ne kadar süreyle sistemde katkı payı ödemiş olduğu, emeklilik hakkı

kazanıp kazanmadığı ve sistemden vefat, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu

nedenlerle ayrılıp ayrılmadığı önem arz etmekte olup bu hususların her bir emeklilik

sözleşmesi için ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği tabiidir.

Buna göre, 2018 yılında akdedilmiş olan bireysel emeklilik sözleşmenizin

sonlandırılması durumunda sonlandırma tarihi itibarıyla söz konusu poliçe

kapsamında on yıldan az süreyle katkı payı ödemiş olduğunuzdan, ilgili emeklilik

şirketi tarafından tarafınıza yapılacak toplu ödemenin içerdiği irat tutarı üzerinden

Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (16) numaralı bendinin

(a) alt bendi uyarınca %15 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**) inceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge

geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla

vergi tarh edilmesi icap ederse. tarafıniza verai cezası kesilmevecek ve tarh edilen vergi icin gecikme faizi

hesaplanmayacaktır.