……Birliğinin YN ÖKC Kullanma Zorunluluğu Olup Olmadığı Hk.
……Birliğinin YN ÖKC Kullanma Zorunluluğu Olup Olmadığı
Hk.
Sayı:
58889402-105-35912
Tarih:
27/07/2017
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BALIKESİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü)
Sayı : 58889402-105-35912 27.07.2017
Konu : ……Birliğinin YN ÖKC Kullanma
Zorunluluğu Olup Olmadığı
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; İl düzeyinde faaliyet gösteren Birliğinizin kurumlar vergisinden
muaf olmakla birlikte birlik üyelerine yapılan destekleyici mal teslimleri ve hizmet ifalarından dolayı
KDV mükellefi olduğu ancak bahse konu satışları belgelendirmek üzere ödeme kaydedici cihaz
kullanılmadığı ve satışlara ilişkin tahsilatların da banka POS cihazları kullanmak suretiyle
gerçekleştirildiği belirtilerek, söz konusu işlemler nedeniyle Birliğinizin Yeni Nesil Ödeme
Kaydedici Cihaz (YN ÖKC) kullanma mecburiyetinin bulunup bulunmadığı hususunda Başkanlığımız
görüşleri talep edildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında 3100 Sayılı Kanunla, perakende mal satan veya hizmet ifa eden birinci ve
ikinci sınıf tacirlere, Vergi Usul Kanununa göre fatura kullanma mecburiyetinde bulunmadıkları mal
satışları veya hizmet ifalarının belgelendirilmesi için ödeme kaydedici cihazları kullanma
zorunluluğu getirilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesinde "Birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit
usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçiler:
1. Birinci ve ikinci sınıf tüccarlara,
2. Serbest meslek erbabına,
3. Kazançları basit usulde tespit olunan tüccarlara,
4. Defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere,
5. Vergiden muaf esnafa,
Sattıkları emtia veya yaptıkları işler için fatura vermek ve bunlar da fatura istemek ve almak
mecburiyetindedirler.
Yukarıdakiler dışında kalanların, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile kazancı basit usulde tespit
edilenlerden ve defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilerden satın aldıkları emtia veya onlara
yaptırdıkları iş bedelinin (01/01/2016 tarihinden geçerli olmak üzere) 900 TL' yi geçmesi veya
bedeli 900 TL' den az olsa dahi istemeleri halinde emtiayı satanın veya işi yapanın fatura vermesi
mecburidir." hükmü bulunmaktadır.Buna göre, Vergi Usul Kanununa göre birinci ve ikinci sınıf tacir sayılan ve fatura verme
zorunluluğu olmayan perakende nitelikli mal satışı veya hizmet ifasında bulunan mükelleflerin
ödeme kaydedici cihazları kullanma mecburiyetleri bulunmakta; gelir, kurumlar ve katma değer
vergilerinden muaf olan gerçek ve tüzel kişiler ise mecburiyet kapsamına girmemektedirler.
426 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile; satışı yapılan malları aynen veya işlendikten
sonra satışını yapanlar dışındaki kimselere satan veya aynı kimselere hizmet veren birinci ve ikinci
sınıf tüccarlara (perakende teslimde bulunan veya hizmet ifa eden tüccarlara) Vergi Usul Kanunu
232 inci maddede belirtilen ve fatura verme zorunluluğu bulunan satışlar dışındaki mal satışları
veya hizmet ifalarının belgelendirilmesinde ( 6.12.1984 tarihli ve 3100 sayılı Katma Değer Vergisi
Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanmaları Mecburiyeti Hakkında Kanuna göre
kullanmak zorunda oldukları ödeme kaydedici cihazların yerine ) teknik özellikleri 426 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ve bu Tebliğ çerçevesinde yayımlanan Teknik Kılavuzlarda
belirtilen "Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları" (YN ÖKC) kullanma mecburiyeti getirilmiş, 466 ve
473 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile de YN ÖKC kullanma mecburiyetinin
başlangıç tarihleri mükelleflerin satış hacmi, kullanılan ÖKC modeli ve satış sistemlerinin özellikleri
de göz önünde bulundurularak 2016 yılından itibaren kademeli olarak yayılmak suretiyle yeniden
belirlenmiştir.
Söz konusu düzenlemeye göre, anılan Genel Tebliğin 466 ve 473 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu
Genel Tebliğleri ile değişen "Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanma Mecburiyetinin
Başlama Tarihleri" başlıklı 4. bölümü ile "3100 Sayılı Kanun ve İlgili Mevzuat" başlıklı 7.
bölümünde;
" 4. Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanma Mecburiyetinin Başlama Tarihleri
Yeni nesil ödeme kaydedici cihazların kullanılmasına ilişkin kademeli bir geçiş öngörülmektedir.
Buna göre:
a) 3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında Kanun ve ilgili mevzuatına göre ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda
olan mükelleflerden, faaliyetlerinde seyyar EFT-POS cihazı kullananlar 1/10/2013 tarihinden
itibaren yeni nesil ödeme kaydedici cihazlardan EFT-POS özellikli cihazları kullanmak
zorundadırlar. Kapsama dâhil olan mükelleflerin, mezkûr tarihten sonra kullandıkları tüm seyyar
EFT-POS cihazlarının yeni nesil ödeme kaydedici cihaz özelliği bulunmalıdır. Mükellefler bu
tarihten önce de söz konusu yeni nesil ödeme kaydedici cihazları alarak kullanabilirler.
b) Yol kenarı otopark hizmeti veren mükellefler 1/10/2013 tarihinden itibaren yeni nesil ödeme
kaydedici cihazlardan EFT-POS özelliği olanlarını kullanmak zorundadırlar.
c) (a) ve (b) bentleri dışında kalan mükelleflerin Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanma
mecburiyeti; 2014 yılı satışları veya gayrisafi iş hasılatı dikkate alınarak aşağıdaki şekilde yeniden
belirlenmiş olup, 2014 yılı satışları veya gayri safi iş hasılatı:
- 1 milyon TL'yi aşan mükellefler için, 1/4/2016 tarihinden,
- 1 milyon TL'den 500 Bin TL'ye kadar olan mükellefler için, 1/7/2016 tarihinden,
- 500 Bin TL ile 150 Bin TL arasında olan mükellefler için, 1/10/2016 tarihinden,
- 150 Bin TL'den az olan mükellefler için, 1/1/2018 tarihinden,
itibaren Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz kullanma mecburiyeti başlayacaktır.Dileyen mükellefler, yukarıda belirtilen tarihlerden önce de Bakanlıkça (Maliye Bakanlığınca)
onaylanmış Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları alarak kullanabileceklerdir.
…
7. 3100 Sayılı Kanun ve İlgili Mevzuat
3100 sayılı Katma Değer Vergisi Mükelleflerinin Ödeme Kaydedici Cihazları Kullanmaları
Mecburiyeti Hakkında Kanuna dayanılarak çıkarılan tebliğlerin ve diğer ikincil mevzuatın, bu
Tebliğe ve 5 inci bölümde sayılan dokümanlara aykırı olmayan hükümleri, yeni nesil ödeme
kaydedici cihaz uygulamaları bakımından uygulanmaya devam edilir." açıklamaları yer almaktadır.
Bakanlığımızca onaylanan yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar EFT-POS özellikli veya
Basit/Bilgisayar Bağlantılı olmak üzere iki türde olmaktadır. EFT-POS özellikli cihazlar bünyesinde
banka EFT-POS cihazlarına ilişkin fonksiyonlar bütünleşik olarak yeni nesil ÖKC bünyesinde yer
almakta olup banka kartı/kredi kartı ile tahsilatların yapılmasında harici banka EFT-POS cihazına
ihtiyaç göstermemektedir. Basit/Bilgisayar bağlantılı yeni nesil ödeme kaydedici cihazlara ise
bankalardan üye işyeri anlaşmaları çerçevesinde temin edilen harici EFT-POS cihazlarının kablolu
ve Başkanlığımızca belirlenen teknik kılavuz ve iletişim protokollerinde belirlenen kurallara göre
ÖKC firmalarının yetkili servisleri marifetiyle bağlantısı yapılmak suretiyle banka kartı/kredi kartı
ile tahsilatlar yapılabilmektedir.
Ayrıca, mali bilgileri içeren YN ÖKC fişleri ile bankacılık işlemine dair bilgileri içeren banka POS
harcama belgesi bilgilerinin birleştirilmesine yönelik usul ve esasların belirlendiği 435 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin, 451 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişik 1/k
bölümünde; bankacılık bilgilerini de ihtiva eden ÖKC fişleri ile banka POS harcama belgesinin işyeri
nüshası sadece YN ÖKC'nin yazıcısından basılacağı, bankacılık kartları ile yapılan ödeme
karşılığında ÖKC fişi yerine fatura düzenlenmesinin söz konusu olduğu durumlarda, mali değeri
olan ÖKC fişi yerine, satışın faturalı satış olduğunu belirten bir bilgi fişinin ÖKC'den düzenlenerek
müşteriye verilmesi ve bu bilgi fişinde banka POS harcama bilgilerinin de gösterilmesi gerekliliği
belirtilmiş, mezkur tebliğin "Uygulamaya Geçiş Süreci" başlıklı 1.1. bölümünde 451 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yapılan değişiklikle; Basit/bilgisayar bağlantılı YN ÖKC
kullanan mükelleflerin, işletmelerindeki harici banka POS cihazlarını 1/1/2016 tarihine kadar yetkili
ÖKC firmaları aracılığıyla YN ÖKC'lere (Gelir İdaresi Mesajlaşma Protokollerine uygun olarak)
bağlatmalarının zorunlu olduğu, bu tarihten sonra YN ÖKC'den bağımsız banka POS cihazlarını
kullanmalarının mümkün bulunmadığı açıklanmıştır.
Buna göre yukarıda yapılan açıklamalar ve dilekçenizde belirtilen bilgiler çerçevesinde, "……..İli
………… Birliği" olarak kurumlar vergisinden muaf olmakla birlikte katma değer vergisi mükellefi
olmanız sebebiyle, perakende olarak gerçekleştirdiğiniz ve Vergi Usul Kanununa göre fatura
düzenleme zorunluluğu bulunmayan mal ve hizmet satışlarınızı belgelendirmek üzere, 426 Sıra
No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'ne göre YN ÖKC kullanma mecburiyetiniz bulunmaktadır.
Söz konusu mecburiyetinizi, 466 ve 473 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri'nde
belirtilen durumunuza uygun olan tarih itibariyle YN ÖKC alarak kullanmak suretiyle yerine
getirmeniz gerekmektedir. Ayrıca KDV mükellefiyeti bulunan kurumunuzun perakende mal ve
hizmet satışı çerçevesinde yapacağı tahsilatlarda banka EFT-POS cihazlarını yeni nesil ödeme
kaydedici cihazlar ile bağlantılı olmaksızın kullanması mümkün bulunmamaktadır.
Yapılan açıklamalar çerçevesinde; üyelerinizden hali hazırda EFT-POS cihazı ile gerçekleştirmekte
olduğunuz tahsilatlarınızı, bünyesinde EFT-POS cihazı özelliğini de barındıran EFT-POS özellikli
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazları kullanmak suretiyle gerçekleştirme imkanınız bulunduğu
gibi, Basit-Bilgisayar Bağlantılı Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlarına harici banka EFT-POS
cihazınızın ÖKC üreticilerine ait yetkili servisler marifetiyle Başkanlığımızca belirlenen teknik
kurallar çerçevesinde bağlantısının gerçekleştirilmesi suretiyle gerçekleştirme imkanınız da
bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.