Daha önce gerçek usulde vergilendirilen nakliyecilik faaliyetinin basit usulde vergilendirilip vergilendirilmeyeceği hk.
Özelge: Daha önce gerçek usulde vergilendirilen
nakliyecilik faaliyetinin basit usulde vergilendirilip
vergilendirilmeyeceği hk.
Sayı:
84098128-120.01.01[46-2014-2]-727
Tarih:
26/12/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 84098128-120.01.01[46-2014-2]-727 26/12/2014
Konu : Daha önce gerçek usulde vergilendirilen nakliyecilik
faaliyetinin basit usulde vergilendirilip
vergilendirilmeyeceği hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eki dilekçenizde; 1983-2004 yılları arasında şehir içi
nakliyecilik faaliyeti nedeniyle gerçek usule tabi gelir vergi mükellefi olduğunuzu, 2004 yılında söz
konusu faaliyetinizi terk ettiğinizi, aynı zamanda engelli olduğunuza ilişkin sağlık kurulu
raporunuzun bulunduğunu belirterek, tekrar aynı faaliyete başlamanız durumunda basit usulde
vergilendirilip vergilendirilemeyeceğiniz ile basit usulde vergilendirilmeniz durumunda engellilik
indiriminden yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 46'ncı maddesinde; "47 ve 48 inci maddelerde yazılı
şartları topluca haiz olanların ticari kazançları basit usulde tespit olunur.
...
(6322 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle değişen fıkra) Basit usule tabi olmanın şartlarından
herhangi birini takvim yılı içinde kaybedenler, ertesi takvim yılı başından itibaren gerçek usulde
vergilendirilirler. Basit usulün şartlarını haiz olanlardan, bu usulden yararlanmak istemediklerini
yazı ile bildirenler dilekçelerinde belirttikleri tarihten veya izleyen takvim yılı başından, yeni işe
başlayanlar ise işe başlama tarihinden itibaren gerçek usulde vergilendirilirler. Gerçek usulde
vergilendirilen mükelleflerden, 47 nci maddede yazılı şartları taşıyanlardan arka arkaya iki hesap
döneminin iş hacmi 48 inci maddede yazılı hadlerden düşük olanlar, yazılı talepleri üzerine bu
şartın gerçekleşmesini takip eden takvim yılından başlayarak basit usule geçebilirler. İşin eş ve
çocuklara devri halinde iş hacminin hesabında devirden önceki süreler de dikkate alınır. Sahte veya
muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenledikleri tespit edilenler hiçbir suretle basit usulde
vergilendirilmezler.
(6322 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle eklenen fıkra) Gerçek usulde vergilendirilmekte
iken işini terk eden mükellefler ile basit usulün şartlarını kaybedenlerden gerçek usulde
vergilendirilmeye başlamadan önce işini terk eden mükellefler, terk tarihini takip eden yılın
başından itibaren iki yıl geçmedikçe basit usule dönemezler. Bu hüküm, işin eş veya çocuklara devri
halinde de uygulanır." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun Geçici 81'inci maddesinde 46'ncı maddenin altıncı ve yedinci fıkralarında
yer alan şartların tespitine 1/1/2012 tarihinden itibaren başlanacağı belirtilmiştir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 31'inci maddesinde; Çalışma gücünün asgari %
80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabının birinci derece engelli, asgari % 60'ını kaybetmiş bulunan
hizmet erbabının ikinci derece engelli, asgari % 40'ını kaybetmiş bulunan hizmet erbabının ise
üçüncü derece engelli sayılacağı ve engellilik dereceleri itibariyle belirlenen aylık tutarların hizmet
erbabının ücretinden indirileceği hüküm altına alınmıştır.
Mezkur Kanunun "Diğer İndirimler" başlıklı 89'uncu maddesinin 3'üncü bendinde; "Serbest
meslek faaliyetinde bulunan veya basit usulde vergilendirilen engellilerin beyan edilen gelirlerine,
31 inci maddede yer alan esaslara göre hesaplanan yıllık indirim (Bu indirimden bakmakla yükümlü
olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı ile hizmet erbabı (tevkifat matrahı dahil) da
yararlanır.)" hükmü yer almıştır.
Konu hakkında 24.02.1999 tarih ve 23621 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 222 Seri
No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde gerekli açıklamalara yer verilmiştir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; 2004 yılında terk ettiğiniz şehir içi yük ve
yolcu taşımacılığı faaliyetine tekrar başlamanız ve anılan Kanunun 47 ve 48'inci maddelerinde yer
alan genel ve özel şartları topluca taşımanız kaydıyla, işe başlama tarihinizden itibaren basit usulde
vergilendirilmeniz mümkün bulunmaktadır.
Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununun 31'inci maddesine göre basit usule tabi mükelleflerin gelir
vergisi matrahlarının tespitinde, engellilik derecelerine göre belirlenen tutarları gelir vergisi
beyannamesinde bildirilecek gelirlerden (yıllık olarak) indirim konusu yapmaları mümkün
bulunmakta olup, yetkili sağlık kuruluşundan alacağınız ve Gelir İdaresi Başkanlığı merkez sağlık
kurulu tarafından onaylanan raporunuzda belirtilen çalışma gücü kayıp oranı ve bunun karşılığı
derece itibariyle engelliler için uygulanan engellilik indiriminin yıllık olarak gelir vergisi
matrahınıza esas kazancınızdan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31 ve 89'uncu maddelerinde
yer alan usul ve esaslara göre indirilmesi mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.