Danışmanlık hizmeti alımlarında yapılan ödemelerin vergilendirilmesi hk.
Özelge: Danışmanlık hizmeti alımlarında yapılan
ödemelerin vergilendirilmesi hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.0.42/4215-4-2136/005853
Tarih:
02/02/2006
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Gelir İdaresi Başkanlığı
Sayı : B.07.1.GİB.0.42/4215-4-2136/005853 02.02.2006
Konu :
...................................
ilgi: 02/01/2006 tarihli ve 012 sayılı yazımız.
İlgide kayıtlı yazıda, kurumunuza danışmanlık hizmeti sunan ...........'a tayin edilen 26/12/2005
tarihli ve 1039 sayılı özelge ile danışmanlık hizmetinin serbest meslek faaliyeti kapsamında
değerlendirildiği belirtilerek, benzer danışmanlık hizmeti alımlarınızın anılan özelge kapsamında
değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ile kurumunuzun bu kapsamdaki yükümlülüklerine ilişkin
Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine
bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil
edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir
ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunması onun mahiyetini değiştirmez." hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 65 inci maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest
meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmıyan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi
nam ve hesabına yapılmasıdır..." hükmü yer almıştır.
Anılan Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında ise kamu idare ve müesseseleri, iktisadi
kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve
vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme
hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri nakden veya
hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya
mecbur oldukları, anılan maddenin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ''Hizmet erbabına
ödenen ücretler ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar
hariç). 103 ve 104 üncü maddelere göre", (2) numaralı bendinde ise serbest meslek işleri dolayısıyla
yapılan ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 238 inci maddesinde, "İşverenler her ay ödedikleri ücretler için(ücret bordrosu) tutmaya mecburdurlar. Gelir Vergisi Kanununa göre vergiden muaf olan ücretlerle
diğer .ücret üzerinden vergiye tabi hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri için bordro tutulmaz.",
236 ncı maddesinde ise, "Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetine ilişkin her türlü tahsilatı için iki
nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu
makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir." hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalara göre, danışmanlık hizmetinin kurumunuza bağlı olarak devamlılık
arzedecek hizmet sözleşmesine istinaden yapılması halinde ücret olarak; kurumunuza bağlı
olmaksızın şahsi sorumluluk altında hizmeti sunanlarca kendi nam ve hesabına yapılması halinde
ise serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilmesi ve yapılan ödemelerden Gelir Vergisi
Kanununun 94 üncü maddesi hükmü gereği gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Öte yandan Vergi Usul Kanununda yer alan belgelerin düzenleneceği de tabiidir.
Başkan a.