Dar mükellef kurumdan elde edilen gelirin vergilendirilmesi.
Dar mükellef kurumdan elde edilen gelirin
vergilendirilmesi.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.16.01-120[23-2012/1183]-56888
Tarih:
12/05/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Sayı :62030549-120[23-2012/1183]-56888 12/05/2016
Konu :Dar mükellef kurumdan elde edilen
gelirin vergilendirilmesi.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ekinde yer alan dilekçede,Hong Kong mukimi ve o ülkede tüzel
kişiliğini koruyan … Ltd.nin 2005 yılında satın alma yoluyla … bünyesine katıldığı ve kendi
belirlemiş olduğu görev tanımı doğrultusunda bağımsız çalışan (freelancer) iş sözleşmesi yaparak
sizinle çalışmak istediği, bu Şirketin Türkiye ile bir bağlantısı veya Türkiye'de bir faaliyetinin
bulunmadığı belirtilerek, işi kabul etmeniz halinde vergisel durumunuzun nasıl olacağı hususunda
bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup konu hakkında Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmıştır.
I) GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 1 inci maddesiyle gerçek kişilerin gelirleri gelir vergisine tabi
tutulmuş olup, gelirin bir gerçek kişinin bir takvim yılı içinde elde ettiği kazanç ve iratların safi
tutarı olduğu; 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, Türkiye'de yerleşmiş olan
gerçek kişilerin Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden
vergilendirilecekleri hükmüne yer verilmiştir.
61 inci maddesi ile ücretin, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet
karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olduğu, ücretin
ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur
hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olmasının veya bir ortaklık
münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş
bulunmasının onun mahiyetini değiştirmeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 65 inci maddesinde; "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest
meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa
dayanan ve ticari mahiyette olmıyan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi
nam ve hesabına yapılmasıdır.
...";
66 ncı maddesinde; "Serbest meslek faaliyetini mutad meslek halinde ifa edenler, serbest meslekerbabıdır....
...";
85 inci maddesinde, "Mükellefler, ikinci maddede yazılı kaynaklardan bir takvim yılı içinde elde
ettikleri kazanç ve iratları için bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça yıllık beyanname verirler. Bu
Kanuna göre beyanı gereken gelirlerin yıllık beyannamede toplanması zorunludur.
Tacirlerle çiftçiler ve serbest meslek erbabı ticari, zirai ve mesleki faaliyetlerinden kazanç temin
etmemiş olsalar bile, yıllık beyanname verirler. Bu hüküm şirketlerin faaliyet ve tasfiye dönemlerine
şamil olmak üzere kollektif şirket ortakları ile komanditeler hakkında da uygulanır.
Yabancı memleketlerde elde edilen kazanç ve iratlar:
1.Mükellefin bunları Türkiye'de hesaplarına intikal ettirdiği yılda;
2.Türkiye'de hesaplara intikal ettirilmemesinin mükellefin iradesi dışındaki sebeplerden ileri geldiği
tevsik olunan hallerde, mükellefin bunlara tasarruf edebildiği yılda; elde edilmiş sayılır." hükümleri
yer almıştır.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, Hong Kong mukimi … Ltd.nin belirlemiş olduğu görev tanımı
doğrultusunda bağımsız çalışan (freelancer) iş sözleşmesi yaparak ifa edeceğiniz hizmet
karşılığında elde edilen kazancın serbest meslek kazancı olarak vergilendirilmesi gerekmekte olup
yurt dışından elde edilen ve tevkifata tabi tutulmamış bahse konu gelirin Gelir Vergisi Kanununun
85 inci maddesinde yer alan hüküm gereğince yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi
gerekmektedir.
II) KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN;
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;
-1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde
yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,
-4/1 inci maddesinde, hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler
olduğu ve bu işlemlerin bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak,
temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt
etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,
-6/b maddesinde, işlemlerin Türkiye'de yapılmasının, hizmetin Türkiye'de yapılmasını veya
hizmetten Türkiye'de faydalanılmasını ifade ettiği,
-11/1-a maddesinde, yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin KDV den istisna olduğu,
-12/2 inci maddesinde, bir hizmetin yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmet sayılabilmesi için,
hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapılmış olması ve hizmetten yurt dışında faydalanılması
gerektiği,
hükme bağlanmıştır.
KDV Genel Uygulama Tebliğinin "II-A/2. Hizmet İhracı" başlıklı bölümünde;
"3065 sayılı Kanunun (11/1-a) maddesi kapsamında bir hizmetin KDV'den istisna olabilmesi için,
aynı Kanunun 12/2 inci maddesine göre;- Hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapılması,
- Hizmetten yurt dışında faydalanılması,
gerekir.
Hizmetin yurt dışındaki bir müşteri için yapıldığı, yurt dışındaki müşteri adına düzenlenen fatura ve
benzeri belge ile tevsik edilir. Hizmetten yurt dışında faydalanılmasından kasıt, Türkiye'de yurt
dışındaki müşteri için yapılan hizmetin, müşterinin yurt dışındaki iş, işlem ve faaliyetleri ile ilgili
olması; Türkiye'deki faaliyetleri ile ilgisi bulunmamasıdır. Yurt dışındaki firmaların, Türkiye'ye
gönderecekleri mal ve hizmetler Türkiye'de tüketildiğinden, bu firmalara söz konusu mal ve
hizmetler için Türkiye'de verilen danışmanlık, aracılık, gözetim, müşteri bulma, piyasa araştırması
vb. hizmetler, hizmet ihracı istisnası kapsamında değerlendirilmez ve KDV'ye tabidir.
Bu durumda faydalanma kriterinin tespitinde, yapılan hizmetin ithal edilen mal ile doğrudan ilişkili
olması gerekir.''
açıklaması yapılmıştır.
Özelge talep formunuzda, bağımsız çalışan (freelancer) sözleşmesi yaparak Hong Kong mukimi,
Türkiye'de faaliyeti bulunmayan … Ltd. ile hizmet sözleşmesine bağlı olarak çalışacağınız belirtilse
de özelge talep formu eki sözleşmenin tetkikinden, adı geçen Şirketten bağımsız olarak
faaliyetlerinizi yürüteceğiniz, her ne kadar aylık ücret belirlenmiş olsa da hizmet sağlanmadığı
takdirde tarafınıza herhangi bir ödeme yapılmayacağı anlaşılmaktadır. Bu durumda, ilmi, mesleki
bilgi ve ihtisasa dayanarak işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında, bağımsız çalışan
olarak kendi nam ve hesabınıza gerçekleştireceğiniz danışmanlık hizmeti serbest meslek faaliyeti
kapsamında değerlendirilecektir.
Bu hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, tarafınızdan yurt dışında mukim … Ltd.'nin yurt dışındaki
faaliyetlerine yönelik verilen danışmanlık hizmeti, yukarıda belirtilen şartlar dahilinde hizmet ihracı
kapsamında değerlendirilecek ve bu işlem KDV Kanununun 11 ve 12 inci maddeleri uyarınca KDV
den istisna tutulacaktır.
Öte yandan, vermiş olduğunuz danışmanlık hizmetinin yurt dışında mukim … Ltd.'nin Türkiye'de
yürüteceği faaliyetlerine yönelik olması durumunda ise bu hizmet KDV Kanununun 1/1 inci maddesi
hükmü uyarınca KDV ye tabi olacaktır.
III)VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 172 nci maddesi ile serbest meslek erbabına defter tutma
mecburiyeti getirilmiş, 210 uncu maddesinde serbest meslek erbabının serbest meslek kazanç
defteri tutacağı hüküm altına alınmış, 236 ıncı maddesinde ise "Serbest meslek erbabı, mesleki
faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir
nüshasını müşteriye vermek, müşteride bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir."
hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, bu faaliyetinizden elde edilen gelirin serbest meslek faaliyeti olarak vergilendirilmesi
nedeniyle serbest meslek kazanç defteri tutmanız ve mesleki faaliyetinize ilişkin her türlü
tahsilatınız için serbest meslek makbuzu düzenlemeniz gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.