Dar mükellef kurumun %5 vergi indiriminden yararlanıp yararlanamayacağı hk.

Dar mükellef kurumun %5 vergi indiriminden yararlanıp
yararlanamayacağı hk.
Sayı: 
62030549-120[Mükerrer 121-2018/654]-319336
Tarih: 
18/04/2019
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir ve Kurumlar Vergileri Grup Müdürlüğü
   
 
Sayı :62030549-120[Mükerrer 121-2018/654]-E.319336 18.04.2019
Konu :Dar mükellef kurumun %5 vergi  
indiriminden yararlanıp
yararlanamayacağı
  
İlgi :
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, firmanızın …'da uluslararası trafikte gemi işletmeciliği faaliyeti
ile uğraştığı, Türkiye'de dar mükellef olarak vergilendirildiği, …  A.Ş.'nin acente sıfatıyla
şirketinizin Türkiye'de temsilcisi olduğu ve şirketinizin tüm vergi ve yasal yükümlülüklerini yerine
getirdiği, şirketiniz adına tespit edilen tüm eksik yükümlülüklere ilişkin ceza ve ihbarnameler …
A.Ş. adına düzenlendiğinden herhangi bir vergi borcunuzun bulunmadığı belirtilerek Gelir Vergisi
Kanununun  mükerrer  121  nci  maddesine  yer  alan  vergi  uyumundan  yararlanıp
yararlanamayacağınız hususunda tereddüt edildiği anlaşılmış olup konu hakkında Başkanlığımız
görüşü aşağıda açıklanmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 121 inci maddesinde; "Ticari, zirai veya mesleki
faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerinden (finans ve
bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri
ve emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere), bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şartları
taşıyanların yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin %5'i,
ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilir. Şu kadar ki hesaplanan indirim tutarı,
her hâl ve takdirde 1 milyon Türk lirasından fazla olamaz. İndirilecek tutarın ödenmesi gereken
vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin
verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer
vergilerinden mahsup edilebilir. Bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmez.
Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı indirim tutarı, ticari, zirai veya mesleki faaliyet
nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak
suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit edilir.
Söz konusu indirimden faydalanabilmek için;
1. İndirimin hesaplanacağı beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki yıla ait vergi
beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş (Kanuni süresinde verilen bir beyannameye ilişkinolarak kanuni süresinden sonra düzeltme amacıyla veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartın
ihlali sayılmaz.) ve bu beyannameler üzerine tahakkuk eden vergilerin kanuni süresinde ödenmiş
olması (Her bir beyanname itibarıyla 10 Türk lirasına kadar yapılan eksik ödemeler bu şartın ihlali
sayılmaz.),
2. (1) numaralı bentte belirtilen süre içerisinde haklarında beyana tabi vergi türleri itibarıyla
ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış bir tarhiyat bulunmaması (Yapılan tarhiyatların kesinleşmiş
yargı kararlarıyla veya 213 sayılı Vergi Usul Kanununun uzlaşma ya da düzeltme hükümlerine göre
tamamen ortadan kaldırılmış olması durumunda bu şart ihlal edilmiş sayılmaz.),
3. İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dâhil)
1.000 Türk lirasının üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması,
şarttır..."
hükmü yer almaktadır.
Konu ile ilgili olarak yayımlanan 301 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde açıklamalara yer
verilmiştir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 22 nci maddesinin birinci fıkrasında, dar mükellef kurumların iş yeri
veya daimi temsilci vasıtasıyla elde ettikleri kazançlarının tespitinde, aksi belirtilmediği takdirde
tam mükellef kurumlar için geçerli olan hükümlerin uygulanacağı; ikinci fıkrasında ise dar
mükellefiyete tabi kurumların ticari veya zirai kazançlar dışında kalan kazanç ve iratları hakkında,
Gelir Vergisi Kanununun bu kazanç ve iratların tespitine ilişkin hükümlerinin uygulanacağı, ancak
bu kazanç ve iratların Türkiye'de yapılmakta olan ticari veya zirai faaliyet kapsamında elde edilmesi
halinde, kurum kazancının bu maddenin birinci fıkrasına göre tespit edileceği, 24'üncü Maddesinde
kurumlar vergisinin mükellefin veya vergi sorumlusunun beyanı üzerine tarh olunacağı,
beyannamenin ilgili bulunduğu hesap döneminin sonuçlarını içerdiği, her mükellef vergiye tabi
kazancının tamamı için beyanname vereceği hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun "Tarhiyatın Muhatabı, Tarh Zamanı ve Tarh Yeri" başlıklı 28 inci maddesinde, "Dar
mükellefiyete tabi yabancı kurumların vergisi, bunlar hesabına Türkiye'deki müdür veya
temsilcileri; müdür veya temsilcileri mevcut değil ise kazanç ve iratları yabancı kuruma sağlayanlar
adına tarh olunur..." hükmü yer almaktadır.
Öte yandan, Gelir Vergisi Kanununun 8 inci maddesinde;
"…Aynı maddede yazılı daimi temsilci, bir hizmet veya vekalet akdi ile temsil edilene bağlı olup,
onun nam ve hesabına muayyen veya gayrimuayyen bir müddetle veya müteaddit ticari muameleler
ifasına yetkili bulunan kimsedir.
Aşağıda yazılı kimseler, başkaca şartlar aranmaksızın temsil edilenin daimi temsilcisi sayılırlar.
1. Ticari mümessiller, tüccar vekilleri ve memurları ile Ticaret Kanunu'nun hükümlerine göre
acenta durumunda bulunanlar;
2. Temsil edilene ait reklam giderleri hariç olmak üzere, giderleri devamlı olarak kısmen veya
tamamen temsil edilen tarafından ödenenler;
3. Mağaza veya depolarında temsil edilen hesabına konsinyasyon suretiyle satmak üzere devamlıolarak mal bulunduranlar.
Bir kimsenin birkaç kişiyi aynı zamanda temsil etmesi, daimi temsilcilik vasfını değiştirmez."
hükmüne yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, şirketinizin tüm vergi ve yasal yükümlülükleri ile adınıza tespit
edilen tüm eksik yükümlülüklere ilişkin ceza ve ihbarnamelerde … A.Ş. muhatap olarak alınmakla
birlikte Kurumlar Vergisi Kanununun 28 inci maddesi hükmü gereği bu işlemlerin tamamı şirketiniz
hesabına yapıldığından ve verginin mükellefi de şirketiniz olduğundan, Gelir Vergisi Kanununun
mükerrer 121 inci maddesinde yer alan şartların sağlanamaması halinde şirketinizin söz konusu
vergi indiriminden yararlanması mümkün bulunmamaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
 
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.