Dar mükellef kurumun Türkiyede bulunan proje yöneticisine döviz üzerinden yaptığı ödemelerin ücret olarak vergilendirileceği (23/14 ücret istisna deği

Özelge: Dar mükellef kurumun Türkiyede bulunan proje
yöneticisine döviz üzerinden yaptığı ödemelerin ücret
olarak vergilendirileceği (23/14 ücret istisna değildir) yıllık
gelir vergisi beyannamesi ile beyan edileceği hk.
Sayı: 
B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-61-2-446
Tarih: 
18/06/2010
 
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
 
   
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-61-2-446 18/06/2010
Konu : Dar mükellef kurumun Türkiye'de bulunan proje  
yöneticisine döviz üzerinden yaptığı ödemeler ücret olarak
vergilendirileceği
 
İlgide kayıtlı dilekçede, finansmanı Danimarka Dışişleri Bakanlığı (DDB) tarafından sağlanan
Türkiye "Siyasi Kriterler Programı (ll) Projesi"nin uygulamasıyla ilgili Avrupa Birliği muktesebatına
uygun DDB tarafından açılan ihaleyi İngiltere'de mukim ... Danışmanlık firmasının liderliğinde
Alman ... Enstitüsü ve Avusturya ... Enstitüsünün kazandığı, projenin ...-... tarihleri arasında
gerçekleştirileceği, proje kapsamında İngiltere'de mukim ... firmasınca danışman olarak atandığınız
ve İçişleri Bakanlığı Teftiş Kurulu Başkanı ile birlikte çalışmaya başladığınız, ayrıca yanınıza
yardımcı olarak bir asistanın da verildiği ve proje kapsamında yapılan seyahat, konaklama, kırtasiye
giderleri ile tarafınıza ve asistana ödenen ücretin Danimarka Dışişleri Bakanlığından temin edilen
hak edişler kapsamında döviz cinsinden İngiltere'de mukim ... Danışmanlık firması tarafından
Türkiye'de açılan hesaba yatırıldığı belirtilerek, söz konusu firmanın tarafınıza ve asistanınıza döviz
cinsinden yaptığı ücret ödemelerinin 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23/14 üncü maddesine
göre gelir vergisinden istisna tutulup tutulmayacağı hususunda Başkanlığımızdan görüş talep
edildiği anlaşılmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun  7 nci maddesine göre, dar mükellefler bakımından serbest
meslek kazançlarının elde edilmesi, serbest meslek faaliyetinin Türkiye'de icra edilmesi veya
Türkiye'de değerlendirilmesi şartlarına bağlı olup, anılan Kanunun 65 inci maddesinde, serbest
meslek faaliyeti sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan
ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve
hesabına yapılması şeklinde tarif edilmiştir.
Bu açıklamalar çerçevesinde, Danimarka Dışişleri Bakanlığı tarafından ihale edilen "Siyasi Kriterler
Programı II) Projesini yüklenen ... Danışmanlık Şirketinin proje kapsamında elde ettiği gelir serbest
meslek kazancı niteliğindedir.
 Aynı Kanunun 61 inci maddesinde, "Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak
çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen
menfaatlerdir...." hükmü yer almış olup, aynı Kanunun 94 üncü maddesinde ise tevkifat kapsamına
giren ödemeler bentler halinde sayılarak bir numaralı bendinde; hizmet erbabına ödenen ücretler
ile 61 inci maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç) 103 ve
104 üncü maddelere göre vergi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 23 üncü maddesinin 14 numaralı bendinde, Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de
bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiyedışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği ücretlerin gelir vergisinden istisna
edileceği hükme bağlanmıştır.
Bu hükme göre, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan dar mükellefiyete tabi kurumların
bünyesinde çalışan hizmet erbabına ödenen ücretlere bu istisnanın uygulanabilmesi için;
1- Türkiye'de hizmet arzeden gerçek kişinin bağlı olduğu işverenin dar mükellef kurum
olması, bu kurumun da Türkiye'de hiçbir şekilde kazanç elde edecek şekilde faaliyette
bulunmaması,
2- Dar mükellef kurumda çalışan kişinin hizmet erbabı ve yapılan ödemenin de ücret niteliğinde
olması,
3- Dar mükellef kurumun Türkiye'de personeline yapılacak ödemenin bu kurumun yurtdışı
kazançlarından karşılanması,
4- Ücretin döviz olarak ödenmesi,
5- Ödenen ücretin dar mükellef kurumun Türkiye'deki hesaplarına gider olarak kaydedilmemesi,
şartlarının  bir arada mevcut olması gerekmektedir.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 95 inci maddesinde, ücretlerini yabancı bir
memleketteki işverenden doğrudan doğruya alan hizmet erbabının ücretleri üzerinden vergi
tevkifatı yapılmayacağı ve bunların ücret gelirleri için yıllık beyanname vermelerinin gerektiği
hükme bağlanmıştır.
Bu hükümlere göre, Danimarka Dışişleri Bakanlığı tarafından ihale edilerek finansmanı sağlanan
projenin gerçekleştirilmesini üstlenen firmalardan biri olan Londra'da mukim ... Danışmanlık
firmasınca söz konusu proje ile ilgili olarak şahsınıza ve asistanınıza Türkiye'de yapılan ödemelerin,
ücret olduğu açıktır.
Ancak, Türkiyede dar mükellef kurum olarak vergilendirilmesi gereken ... Danışmanlık Şirketinin
Türkiye'de serbest meslek faaliyeti elde etmesi ve söz konusu firmanın tarafınıza ve asistanınıza
yaptığı ödemenin bu faaliyete ilişkin olması dolayısıyla, söz konusu ücretlerin Gelir Vergisi
Kanununun 23/14 üncü maddesi kapsamında gelir vergisinden istisna tutulması mümkün değildir.
Öte yandan, ... Danışmanlık firması tarafından yurtdışından yapılan ödemeler üzerinden gelir
vergisi tevkifatı yapılması mümkün olmadığından, bu ücret gelirlerinizin Gelir Vergisi Kanununun
92 nci maddesinde belirlenen sürede, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.       
 
  Vergi Dairesi Başkanı a.
Gelir İdaresi Grup Müdürü V.
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.