Dar mükellefin iş yeri kira gelirinin beyanı hk.

Dar mükellefin iş yeri kira gelirinin beyanı hk.
Sayı: 
62030549-120[86-2016/54]-102555
Tarih: 
28/07/2016
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
 İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
 
   
Sayı :62030549-120[86-2016/54]-102555 28.07.2016
Konu :Dar mükellefin gayrimenkul sermaye  
iradı beyanı
 
            İlgide kayıtlı özelge talep formu ve dilekçede; ... tarafından şahsınıza verilen vekâletname ile
adı geçenin kira gelirlerini toplayarak banka hesabına yatırdığınızı belirterek, işyeri olarak
kullanılan gayrimenkullerden elde edilen kira gelirlerine ait verginin, kesinti yoluyla ödendiğinden
bahisle, mesken kira gelirleri dolayısıyla verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesine, tevkifata tabi
işyeri  kira  gelirlerinin  dâhil  edilip  edilmeyeceği  hususunda  Başkanlığımız  görüşü  talep
edilmektedir.
            01/01/1991 tarihinden geçerli olmak üzere uygulanmakta olan "Türkiye Cumhuriyeti ile
İsveç Krallığı Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması"
nın "Gayrimenkul Varlıklardan Elde Edilen Gelir" başlıklı 6 ncı maddesinde;
            "1. Bir Akit Devlet mukiminin diğer Akit Devlette bulunan gayrimenkul varlıklardan elde
ettiği gelir (tarım veya ormancılıktan elde edilen gelir dahil), bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
            2. "Gayrimenkul varlık" terimi, bahse konu varlığın yer aldığı Akit Devletin mevzuatına göre
tanımlanacaktır. Terim her halükarda gayrimenkul varlığa müteferri varlıkları, tarım ve
ormancılıkta kullanılan araçları ve hayvanları, her çeşit dalyanları, özel hukuk hükümlerinin
uygulanacağı gayrimenkul mülkiyetine ilişkin hakları, gayrimenkul intifa haklarını ve maden
ocaklarının, kaynakların ve diğer doğal kaynakların işletme hakkından veya işletilmesinden doğan
sabit, ya da değişken ödemeler üstündeki hakları kapsayacaktır; gemiler, vapurlar ve uçaklar
gayrimenkul varlık sayılmayacaktır.
            3. 1 inci fıkra hükümleri, gayrimenkul varlığın doğrudan kullanımından, kiralanmasından
veya diğer herhangi bir şekilde kullanımından elde edilen gelire uygulanacaktır."
            hükümleri yer almaktadır.            Buna göre, Anlaşmanın 6 ncı maddesinin ilk fıkrasında; bir Akit Devlet mukiminin diğer Akit
Devlette bulunan ve 2 nci fıkrada tanımlanan gayrimenkul varlıklardan elde ettiği gelirlerinin
vergilendirme  hakkının  gayrimenkulün  bulunduğu  devlete  ait  olduğu  kuralı  getirilmiştir.
Dolayısıyla, İsveç mukimi olmanız durumunda, Türkiye'de bulunan gayrimenkulleriniz dolayısıyla
elde ettiğiniz kira gelirlerini, Anlaşmanın 6 ncı maddesinin ilk fıkrası uyarınca Türkiye'nin de
vergileme hakkı bulunmakta olup vergilendirmenin iç mevzuatımız hükümleri çerçevesinde
yapılması gerekmektedir. Bu şekilde Türkiye'de ödeyeceğiniz vergi ise Anlaşmanın 23 üncü
maddesinin 2 nci fıkrası kapsamında İsveç'te Türkiye kaynaklı gayrimenkul kira gelirleri dâhil
toplam kazançlar üzerinden ödenecek vergilerden mahsup edilebilecektir.
            Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 3 üncü ve 4 üncü maddelerinde
Türkiye'de yerleşme ve tam mükellefiyet, 6 ncı maddesinde ise dar mükellefiyet esası düzenlenmiş
olup, 3 üncü maddesinde, Türkiye'de yerleşmiş olan gerçek kişilerin Türkiye içinde ve dışında elde
ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilecekleri hüküm altına alınmış, 4 üncü
maddesinde de;
            "Aşağıda yazılı kimseler Türkiye'de yerleşmiş sayılır.
            1. İkametgâhı Türkiye'de bulunanlar (İkametgâh, Kanunu Medeninin 19'uncu ve müteakip
maddelerinde yazılı olan yerlerdir);
            2. Bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (Geçici
ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez.)"
            hükmü yer almakta olup, aynı Kanunun 6 ncı maddesinde, "Türkiye'de yerleşmiş olmayan
gerçek kişiler sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirilirler."
            hükmüne yer verilmiştir.
            Mezkûr Kanunun 70 inci maddesinde, aynı maddede bentler halinde sayılan mal ve hakların
sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya
verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu hükme bağlanmıştır.
            Kanunun 21 inci maddesinde ise, "Binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim
yılı içinde elde edilen hasılatın 1.500.000.000 lirası gelir vergisinden müstesnadır. (290 Seri No.lu
Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2016 yılı için 3.800-TL) İstisna haddi üzerinde hasılat elde
edilip beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde, bu istisnadan yararlanılamaz.
            Ticari, zirai veya mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olanlar ile
istisna haddinin üzerinde hasılat elde edenlerden, beyanı gerekip gerekmediğine bakılmaksızın ayrı
ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğerkazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin üçüncü diliminde
ücret gelirleri için yer alan tutarı aşanlar bu istisnadan faydalanamazlar." hükmü yer almaktadır.
            Buna göre, istisna uygulaması sadece konut olarak kiraya verilen gayrimenkullerden elde
edilen gelirler için söz konusu olacak, işyeri kira gelirine istisna uygulanmayacaktır. Bir mükellefin,
birden fazla konuttan kira geliri elde etmesi halinde, istisna kira gelirleri toplamına bir defa
uygulanacaktır.
            Yine aynı  Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kimlerin tevkifat yapacağı
belirtilmiş olup, söz konusu fıkranın (5/a) bendinde, 70 inci maddede yazılı mal ve hakların
kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden (2009/14592 sayılı B.K.K uyarınca) % 20 oranında gelir
vergisi tevkifatı yapılacağı hükme bağlanmıştır.
            Kanunun "Toplama Yapılmayan Haller" başlıklı 86 ncı maddesinin birinci fıkrasının (2)
numaralı bendinde de, dar mükellefiyette, tamamı Türkiye'de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan
ücretler, serbest meslek kazançları, menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile diğer kazanç ve
iratlar için yıllık beyanname verilmeyeceği, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde bu
gelirlerin beyannameye dâhil edilmeyeceği belirtilmiştir.
           Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar uyarınca, gelirin elde edildiği dönemde ...’ in
İsveç'de ikamet ettiğini belirtir, İsveç yetkili makamlarından alınmış mukimlik belgesi ve ilgili
yıllarda altı aydan fazla süreyle Türkiye'de bulunmadığının Emniyet Müdürlüğü'nden alınacak bir
belge ile tevsiki şartıyla, tamamı Türkiye'de tevkif suretiyle vergilendirilmiş gayrimenkul sermaye
iratları için ilgili dönem bakımından dar mükellefiyet esasına göre vergilendirilecek olması
nedeniyle yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesine gerek bulunmamaktadır.
            Öte yandan, gayrimenkullerini konut olarak kiraya vermesi sonucu elde edeceği konut kira
gelirinin Gelir Vergisi Kanununun 21 inci maddesinde belirtilen istisna tutarını (2016 yılı için
3.800-TL) aşması halinde elde edilecek gelirin gayrimenkul sermaye iradı olarak beyan edilmesi
gerekmektedir. Ancak istisna haddinin üzerinde hasılat elde edenlerden, beyanı gerekip
gerekmediğine bakılmaksızın ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı,
gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının gayri safi tutarları toplamı 103 üncü
maddede yazılı tarifenin üçüncü diliminde ücret gelirleri için yer alan tutarı (2016 yılı için
110.000-TL) aşması halinde söz konusu istisnadan faydalanılmayacaktır.
                   Bilgi edinilmesini rica ederim.
 
(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelgegeçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla
vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi
hesaplanmayacaktır.