Derneğe yapılan bağış ve yardımlar

Özelge: Derneğe yapılan bağış ve yardımlar hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.16.16.02-300.11.161-289
Tarih:
17/07/2012
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BURSA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.16.16.02-300.11.161-289 17/07/2012
Konu : Derneğe yapılan bağış ve yardımlar
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, sahipsiz
hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri amacıyla, envanterlerinde bulunan ve kullanma
süreleri dolmak üzere olan gıda maddelerinin Derneğinize bağışlanmak istendiği belirtilerek,
yapılacak bu bağış ve yardımların, mükelleflerce vergi matrahlarının tespitinde indirim konusu
yapılıp yapılamayacağı ve bağış ve yardıma ilişkin teslimlerin katma değer vergisinden istisna olup
olmadığı konusunda görüşü talep edilmektedir.
GELİR VE KURUMLAR VERGİLERİ YÖNÜNDEN:
Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (4)
numaralı bendinde; genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile
kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık
toplamı beyan edilecek gelirin % 5'ini (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10'unu) aşmamak üzere,
makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların gelir vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi
beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirilebileceği, anılan maddenin son fıkrasında da, bağış
ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil eden mal veya
hakkın varsa mukayyet değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonunca
tespit edilecek değerinin esas alınacağı belirtilmiştir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (1) numaralı fıkrasının (c)
bendinde, genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere,
Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile
bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında
yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5'ine kadar olan kısmının
kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek
şartıyla, kurum kazancından indirilebileceği, (2) numaralı fıkrasında ise bağış ve yardımların
nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın
maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
takdir komisyonlarınca tespit edilecek değerinin esas alınacağı hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümlere göre; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince kamu yararına çalışan
derneklere makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların o yıla ait kazançlarının % 5'ine kadar
olan kısmının, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde yıllık beyanname üzerinde
gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilmektedir.
Bağış ve yardımın, ayni olarak yapılması ve işletmenin aktifinden veya stokundan çekilerek
bağışlanmış olması durumunda, mükelleflerin işletmeden çekip bağışladıkları değerler için fatura
düzenlemeleri gerekmekte olup, düzenlenen faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin
ilgili dernek tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kimseler
tarafından imzalanmış olması bağışın belgelendirilmesi için yeterlidir.
Bağış ve yardımın yapıldığı dönemde faaliyetin zararla sonuçlanması veya kazancın yetersiz
olması nedeniyle indirilemeyen kısmının daha sonraki yıllarda indirim konusu yapılabilmesi veya
zarar olarak devredilmesi mümkün değildir.
Diğer taraftan, 152 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, Türkiye Hayvanları
Koruma Derneğinin kamu yararına çalışan derneklerden olduğu Bakanlar Kurulunun 24/04/1950
tarih ve 3/11205 sayılı Kararıyla onandığı belirtilmiştir.
Buna göre, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince işletmelerinden çekilip kamu yararına
çalışan dernek statüsü bulunan Derneğinize, sahipsiz hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri
amacıyla bağışlanacak olan gıda maddelerinin değerinin, o yıla ait kazançlarının % 5'ine kadar olan
kısmını, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu ve 5520 sayılı Kurumlar vergisi Kanununun 10
uncu maddeleri uyarınca gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde yıllık beyanname
üzerinde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapmaları mümkün bulunmaktadır.
Söz konusu mükelleflerin stoklarından çekerek ayni olarak bağışladıkları değerler için
fatura düzenlemeleri ve düzenleyecekleri faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin
Derneğiniz tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak Derneğiniz
yetkililerine imzalattırmaları gerekmektedir.
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin 2 numaralı fıkrasının (b) alt
bendi uyarınca genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunların teşkil
ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve
kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasî partiler ve sendikalar, kanunla
kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, kamu menfaatine yararlı dernekler,
tarımsal amaçlı kooperatifler ve Bakanlar Kuruluncavergi muafiyeti tanınan vakıflara bedelsiz
olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları, katma değer vergisinden istisnadır.
Buna göre, Derneğinizin kamu yararına çalışan derneklerden olduğu 24/04/1950 tarih ve
3/11205 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onandığından, sahipsiz hayvanların yaşamlarını devam
ettirebilmeleri amacıyla Derneğinize bedelsiz olarak yapılacak gıda maddelerinin teslimi ile ilgili
olarak düzenlenecek faturalarda katma değer vergisi hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.
Öte yandan, istisna kapsamında Derneğinize bedelsiz gıda maddesi tesliminde bulunan
firmanın, teslim ettiği gıda maddelerine ilişkin olarak yüklendiği KDV tutarlarını KDV Kanununun
30/a maddesine göre indirim konusu yapması mümkün değildir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.