Dernek belge düzeni
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :67854564-1741-610 07/10/2013
Konu :Dernek belge düzeni
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve dilekçenizin tetkikinden; ... Sanayi Sitesinde faaliyet gösterdiğiniz, söz konusu
sanayi sitesindeki dükkanlarınızın inşaat ruhsatı olmadığı, müstakil elektrik alamadığınız, tek sayaçtan şantiye elektriği
aldığınız, dernek tüzüğünüzün izin verdiği şekilde iktisadi işletme kurmak suretiyle elektrik giderini işlemek ve sayıları
...'den fazla olan esnafınıza fatura ve makbuz karşılığında elektrik giderini paylaştırmak istediğinizi belirterek konuyla ilgili
görüş istenildiği anlaşılmıştır.
Konuyla ilgili olarak ... Vergi Dairesi Müdürlüğü ile yapılan yazışma neticesinde; derneğinizin stopaj yönünden
mükelle yetinin bulunduğu ancak kurumlar vergisi yönünden mükelle yetinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Buna göre, tüzel kişiliği itibariyle kurumlar vergisi mükelle yeti bulunmayan Derneğinizin Vergi Usul Kanununa
göre fatura düzenlemesi mümkün olmayıp gelir ve giderlerinizin Dernekler Kanununa uygun olarak belgelendirilmesi
gerekmektedir.
Ancak, derneğinizin devamlılık arz eden ticari, sınai veya zirai nitelikte diğer bir ifadeyle bir organizasyona bağlı
olarak piyasa ekonomisi içerisinde bedel karşılığı mal alım-satımı, imalatı ya da hizmet ifası gibi bir faaliyetinin bulunması
halinde bu faaliyetler nedeniyle oluşacak iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisi mükelle yeti tesis edilmesi
gerekecektir. Bu durumda, derneğinize bağlı iktisadi işletme mükelle yet tesis ettirme, defter tutma, beyanname verme,
belge düzenine uyma ile Vergi Usul Kanununda belirtilen tüm vergisel yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde "Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre
tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmü yer almakta
olup, söz konusu kayıtların aynı kanunun 229 uncu ve müteakip maddelerinde yer alan belgelerden (fatura, gider
pusulası, serbest meslek makbuzu vb.) herhangi biri ile tevsik edilmesi gerekmektedir.
Aynı kanunun 229 uncu maddesinde, fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı
meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır şeklinde
tanımlanmıştır.
Ayrıca, kurumların ürettiği mal veya hizmetin maliyetine girmeyen, gelirin elde edilmesi ve ticari faaliyetinin
devamı ile ilişkisi olmayan üçüncü kişiler adına yapılan giderlerin asıl muhatabına yansıtılmasında yansıtma faturası
düzenlenmesi, düzenlenen faturaya "fatura muhteviyatı işlemin bir masraf aktarımı olduğu ve masra arın gerçek
ilgilisine intikal ettirildiğine" ilişkin bir şerh düşülmesi ve ekine masraf aktarımına konu işleme ait fatura veya benzeri
belgenin bir örneğinin eklenmesi işlemin gerçek mahiyetinin tevsiki açısından önem arz etmektedir.
Bu nedenle, derneğinize ait iktisadi işletmenin oluşması ve kurumlar vergisi mükelle yeti tesis edilmesi halinde,
tamamı derneğiniz iktisadi işletmesine ait olmayan elektrik faturasına ait tutarın asıl muhatabına yansıtılmasında,
yansıtma faturası düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır. Ayrıca, düzenlenen faturaya "fatura muhteviyatı işlemin bir
masraf aktarımı olduğu ve masra arın gerçek ilgilisine intikal ettirildiğine" ilişkin bir şerh düşülmesi ve ekine masraf
aktarımına konu işleme ait fatura veya benzeri belgenin bir örneğinin eklenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*)
Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu illeriniz dolayısıyla vergi tarh
edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.