Dernek tarafından irtibat ve yazışma adresi olarak kullanılan taşınmaza ilişkin gelir vergisi tevkifatı ve emsal kira uygulaması hk.
Özelge: Dernek tarafından irtibat ve yazışma adresi olarak
kullanılan taşınmaza ilişkin gelir vergisi tevkifatı ve emsal
kira uygulaması hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.06.16.01-120[94-11/3]-707
Tarih:
09/09/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : B.07.1.GİB.4.06.16.01-120[94-11/3]-707 09/09/2011
Konu : Dernek tarafından irtibat ve yazışma adresi olarak
kullanılan taşınmaza ilişkin gelir vergisi tevkifatı ve emsal
kira uygulaması
İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile derneğinizin . . . adresini sadece yazışma ve irtibat
adresi olarak kullanacağı ve kira ödemesinde de bulunmayacağı belirtilerek gelir vergisi stopajı
yönünden mükellefiyetinin olup olmayacağı hususunda Başkanlığımızdan bilgi istenilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve
müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler,
vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek
gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço
veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin maddede sayılan ödemeleri (avans
olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir
vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmış ve aynı fıkranın (5/a)
bendi uyarınca anılan Kanunun 70 inci maddesinde yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı
yapılan ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
Aynı Kanunun 96 ncı maddesinde, vergi tevkifatının 94 üncü madde kapsamına giren
nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanacağı, bu maddede geçen hesaben ödeme
deyiminin vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu
durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade edeceği; 98 inci maddesinde ise, 94 üncü
madde gereğince vergi tevkifatı yapmaya mecbur olanların bir ay içinde yaptıkları ödemeler veya
tahakkuk ettirdikleri kârlar ve iratlar ile bunlardan tevkif ettikleri vergileri ertesi ayın yirmiüçüncü
günü akşamına kadar, ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine
bildirmeye mecbur oldukları hükümlerine yer verilmiştir.
Bu hükümler çerçevesinde, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi gereğince tevkifat
yapılabilmesi için nakden veya hesaben bir ödemenin bulunması gerekmektedir. Buna göre,
gayrimenkullerin başkalarının kullanımına tahsis edilmesi karşılığında nakden veya hesaben bir
ödeme yapılmaması halinde Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi gereğince gelir vergisi
tevkifatı yapılması söz konusu olmayacaktır.
Öte yandan; yine aynı Kanunun 70 inci maddesinin birinci fıkrasında ise gayrimenkul olarak
nitelendirilen mal ve hakların sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen
iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu; 73 üncü maddesinde de, kiraya verilen mal ve hakların
kira bedellerinin emsal kira bedelinden düşük olamayacağı; bedelsiz olarak başkalarının intifaına
bırakılan mal ve hakların emsal kira bedelinin, bu mal ve hakların kirası sayılacağı; bina ve arazide
emsal kira bedelinin, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu
suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Kanununa göre belirlenen vergideğerinin %5'i olacağı hükme bağlanmıştır.
Bu itibarla, özelge talep formunuzda belirttiğiniz taşınmazın derneğiniz tarafından sadece
irtibat ve yazışma adresi olarak kullanılması ve kira ödemesinin bulunmaması halinde bir işyeri
kiralamasından söz edilemeyecektir. Dolayısıyla, yazışma ve irtibat adresi olarak kullanılan yer
nedeniyle gelir vergisi tevkifatı veya emsal kira uygulaması olmayacaktır. Ancak, yazışma ve irtibat
adresi olarak belirtilen yerde derneğinizin faaliyette bulunduğu yönünde herhangi bir tespit
yapılması halinde bu yer işyeri olarak değerlendirileceğinden; nakden veya hesaben bir ödeme
olması halinde bu ödemeler üzerinden gelir vergisi tevkifatı yapılacağı, nakden veya hesaben bir
ödeme olmaması halinde ise söz konusu gayrimenkulün Gelir Vergisi Kanununun 73 üncü
maddesine göre tespit edilecek emsal kira bedelinin aynı Kanunun 86/1-d maddesinde ilgili yıl için
belirlenen tutarı aşması halinde gayrimenkulün maliki tarafından gayrimenkul sermaye iradı olarak
beyan edilmesi gerektiği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.