DHMİ'den kiralanan arazi üzerinde inşa edilen bina için yapılan harcamaların itfası.
DHMİ'den kiralanan arazi üzerinde inşa edilen bina için
yapılan harcamaların itfası.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.99.16.01-105[313-2015]-25567
Tarih:
29/12/2017
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı :64597866-105[313-2016]-25567 29.12.2017
Konu :DHMİ kiralanan arazi üzerinde inşa
edilen bina için yapılan harcamaların
itfası.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; yurtiçi ve yurtdışı hava ve yük taşımacılığı faaliyetinden dolayı
Başkanlığımız mükellefi olan şirketinizin, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ile imzalanan 5
yıllık kira sözleşmesine istinaden … Hava Limanında tahsis edilen alana kısmen taşınabilir bir bina
yaptırdığını, söz konusu kira sözleşmesinde ortaklığınıza kira süresinin sonunda binayı başka bir
yere taşıma imkanı tanındığı, binanın taşınabilir özellikteki inşaat, elektrik ve mekanik işlerinin
binanın toplam maliyetinin %50'sini oluşturduğunun tahmin edildiği, bina için yapılan harcamaların
taşınabilir kıymetlere ilişkin kısmının malzeme ve işçilik olarak fatura bazında ayrıştırılmasının
mümkün bulunmadığı, bina maliyetinin geri kalan %50'lik bölümünün ise sökülüp nakledilmesi
imkansız olan; betonarme kompozit döşemeler, binanın temel radye döşemesi, betonarme soket
temeli, temel altında zeminin iyileştirilmesi için uygulanan fore kazık sistemi ile bazı doğramalar ve
yapı elemanları gibi binanın taşınarak alanın terk edilmesi sırasında bina içerisindeki iktisadi
kıymetini kaybedecek harcama kalemlerinden oluştuğu, 2014 hesap döneminde kullanılmaya
başlanan söz konusu binanın taşınabilir bölümlerinin kira sözleşmesinin bitiminden önce veya sonra
İstanbul'daki yeni havalimanının faaliyete geçmesi ile ilişkili olarak yeni havalimanında yapılacak
benzer bir inşaat için kullanılmasının söz konusu olacağı belirtilmek suretiyle, DHMİ'den kiralanan
alanda yapılan kısmen taşınabilir binanın tamamının özel maliyet olarak değerlendirilip
değerlendirilmeyeceği, değerlendirilmemesi halinde taşınabilir bölümün tespiti ve amortismanı ile
ilgili olarak uygulanması gereken yöntem konusunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği
anlaşılmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun;
- 262 nci maddesinde, maliyet bedelinin, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin
artırılması münasebetiyle yapılan ödemelerle bunlara müteferri bilumum giderlerin toplamını ifade
ettiği,
- 269 uncu maddesinde, iktisadi işletmelere dahil bilumum gayrimenkullerin maliyet bedelleri ile
değerleneceği; bu Kanuna göre, gayrimenkullerin mütemmim cüzüleri ve teferruatı, tesisat ve
makinalar, gemiler ve diğer taşıtlar ile gayrimaddi hakların gayrimenkuller gibi değerleneceği,
- 270 inci maddesinde, gayrimenkullerde, maliyet bedeline, satınalma bedelinden başka, makina ve
tesisatta gümrük vergileri, nakliye ve montaj giderlerinin, mevcut bir binanın satın alınarak
yıkılmasından ve arsasının tesviyesinden mütevellit giderlerin de gireceği; noter, mahkeme, kıymet
takdiri, komisyon ve tellaliye giderleri ile Emlak Alım ve Özel Tüketim Vergilerini maliyet bedelineithal etmekte veya genel giderler arasında göstermekte mükelleflerin serbest olduğu,
- 271 inci maddesinde, inşa edilen binalarda ve gemilerde, imal edilen makina ve tesisatta, bunların
inşa ve imal giderlerinin, satın alma bedeli yerine geçeceği,
- 272 nci maddesinde, normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, gayrimenkulü veya
elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak
maksadıyla yapılan giderlerin, gayrimenkulün veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının maliyet
bedeline ekleneceği, gayrimenkuller kira ile tutulmuş ise veya elektrik üretim ve dağıtım
varlıklarının işletme hakkı verilmiş ise, kiracı veya işletme hakkına sahip tüzel kişi tarafından
yapılan bir ve ikinci fıkralardaki giderlerin bunların özel maliyet bedeli olarak ayrıca değerleneceği,
kiracının veya işletme hakkına sahip tüzel kişinin faaliyetini icra için vücuda getirdiği tesisata ait
giderlerin de bu hükümde olduğu, gayrimenkuller veya elektrik üretim ve dağıtım varlıkları için
yapılan giderlerin hem tamir, hem de kıymet artırma giderlerinden terekküp ettiği takdirde,
mükellefin bu giderlerden maliyet bedeline eklenecek kısmı ayrı göstermek mecburiyetinde olduğu,
- 313 üncü maddesinde, işletmede bir yıldan fazla kullanılan ve yıpranmaya, aşınmaya veya
kıymetten düşmeye maruz bulunan gayrimenkullerle 269 uncu madde gereğince gayrimenkul gibi
değerlenen iktisadi kıymetlerin, alet, edavat, mefruşat, demirbaş ve sinema filmlerinin birinci
kısımdaki esaslara göre tespit edilen değerinin bu Kanun hükümlerine göre yok edilmesinin
amortisman mevzuunu teşkil edeceği,
- 327 nci maddesinde, gayrimenkullerin, elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının ve gemilerin
iktisadî kıymetlerini artıran ve 272 nci maddede yazılı özel maliyet bedellerinin kira veya işletme
hakkı süresine göre eşit yüzdelerle itfa edileceği, kira veya işletme hakkı süresi dolmadan,
kiralanan veya işletme hakkı alınan şeyin boşaltılması veya işletme hakkının herhangi bir sebepten
sona ermesi halinde henüz itfa edilmemiş olan giderlerin boşaltma veya hakkın sona erdiği yılda bir
defada gider yazılacağı
hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, mezkûr Kanunun 315 inci maddesinin verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi
kıymetler için uygulanacak "Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları" Bakanlığımızca tespit edilerek;
339, 365, 389, 399, 406, 418, 439 ve 458 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik
333 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki liste (Amortisman Listesi) ile açıklanmıştır.
Bahse konu Genel Tebliğin (2) No.lu bölümünde, Tebliğe ekli listenin 1-6 bölümleri arasında genel
sınıflamaların yapılarak amortismana tabi iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri ve amortisman
oranlarının tespit edildiği, listenin diğer bölümlerinde ise sektörler itibarı ile kullanılan
amortismana tabi iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri ve amortisman oranlarının belirlendiği,
mükelleflerin uygun amortisman oranlarını tespit ederken öncelikle, sektörel bazda tespit edilen
amortisman oranlarını dikkate alacakları, bu ayrımlarda bulunmayan amortismana tabi iktisadi
kıymetler için uygulanacak oranları, genel sınıflamada yer verilen oranlara göre tespit edecekleri
belirtilmiştir.
Bu itibarla, DHMİ ile şirketiniz arasında imzalanan kira sözleşmesine istinaden kiralanan alana inşa
edilen binanın taşınabilir nitelikte olması, kısmen yeni yapılacak hava limanında kullanılacak
olması, sözleşme süresi sonunda adı geçen kuruluşa devredilmemesi ve bu bakımdan yapılan
harcamaların kiralanan gayrımenkulü genişletme veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırma
niteliği bulunmadığı hususları göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu kiralanan alana inşa
edilen binanın özel maliyet kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamakta olup, inşa edilen
binanın, taşınabilir ve taşınamaz kısım harcamalarını ihtiva eden maliyet bedeli ile değerlenmesi
gerekmektedir. Ayrıca, maliyet bedeli ile aktife alınacak binanın, mezkûr amortisman listesine göre
itfa edilmesi gerektiği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.