Doğuştan kalça çıkığı bulunan engelli kişinin iki farklı tarihli raporu olaması durumunda bu raporlara istinaden ÖTV istisnasından faydalanarak ÖTV'si
Özelge: Doğuştan kalça çıkığı bulunan engelli kişinin iki
farklı tarihli raporu olaması durumunda bu raporlara
istinaden ÖTV istisnasından faydalanarak ÖTV'siz araç alıp
alamayacağı.
Sayı:
50426076-135[7-2014/20-102]-51
Tarih:
07/04/2015
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
KAYSERİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 50426076-135[7-2014/20-102]-51 07/04/2015
Konu : Sağ dirseğinde ankiloj teşhisi konulan engelli kişinin ÖTV
istisnasından faydalanarak ÖTV'siz araç alıp alamayacağı.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, söz konusu form ekinde ibraz
edilen ... Devlet Hastanesi tarafından düzenlenmiş olan %45 oranlı Engelli Sağlık Kurulu Raporu ile
"Sağ dirsekte ankiloj" teşhisi konulduğundan bahisle, araç iktisap etmeniz durumunda 4760 sayılı
Özel Tüketim Vergisi Kanunundaki malul ve engellilere ilişkin istisna hükümlerinden yararlanıp
yararlanamayacağınız hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmış olup, konu ile
ilgili açıklamalara aşağıda yer verilmiştir.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı
bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan;
a) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800
cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik derecesi %90 veya
daha fazla olan malûl ve engelliler tarafından,
b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar, bütün
tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek
otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu
aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9
kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli
olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat
çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi % 90 veya
daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat
yaptıran malûl ve engelliler tarafından,
c) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800
cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla
engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,
beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiş olup, söz
konusu istisna uygulamasına ilişkin düzenleme ve açıklamalar 1 Seri No.lu Özel Tüketim Vergisi
Genel Tebliğinin (7.2.1.) bölümü ile 5 ve 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerlerinde
yapılmıştır. Buna göre, Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasında, maddede belirtilen araçların engellilik
derecesi (tüm vücut fonksiyon kaybı oranı) %90'ın altında olan malul ve engelliler tarafından ilk
iktisabında ÖTV istisnasından faydalanılabilmesi için;
- Maluliyeti veya engelliliği ile özel tertibat yaptırılan araçları kullanabileceğine dair
"Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında
Yönetmelik" (veya raporun alındığı tarihte yürürlükte bulunan engellilere sağlık kurulu raporu
verilmesine dair ilgili yönetmelik/mevzuat) hükümleri uyarınca yetkili bir sağlık kuruluşundan
alınan özürlü sağlık kurulu raporuna sahip olma,
- "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olma,
- Bizzat kullanım amacıyla, araçta engelliliğe uygun hareket ettirici tadilat yapılması,
şartları aranılmaktadır.
Ayrıca, 12 Sıra No.lu Özel Tüketim Vergisi Sirkülerinin "Hareket Ettirici Tertibatın
Kapsamı" başlıklı (3/b) bölümüne göre, bahse konu uygulamada, hareket ettirici aksam olarak
debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılması
gerekmekte olup, yapılan özel tertibatın kişinin engelliliği ile uyumlu olması da yasal bir
zorunluluktur. Engellilik derecesi %90'ın altında olanların gaz, fren, debriyaj pedalları ile vites
kolunda engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırmaksızın kullanabilecek olduğu
araçların ilk iktisabında söz konusu istisnadan yararlanılması mümkün olmadığı gibi araca hareket
ettirici özel tertibat sayılmayan (direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek
kolu, sinyal ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınması, dikiz aynaları ile ilgili düzeneklerin
yapılması, araca işitme ve konuşma engelli olduğunu belirtir işaretler takılması gibi) tadilatlar
yaptırılması durumunda da söz konusu istisnanın uygulanması mümkün değildir.
Dolayısıyla, "H" sınıfı sürücü belgesine sahip ve engellilik oranı (tüm vücut fonksiyon kaybı
oranı) %90'ın altında olan malul ve engellilerin, bahse konu istisna uygulaması kapsamında araç
alımları için öncelikle malul ve engellilik durumlarının aracın hareket ettirici aksamında (debriyaj,
fren veya gaz pedalı ile vites kolu) sabitlenmiş hareket ettirici tertibat yaptırılmasını gerektirecek
nitelikte olması gerekmekte olup, özür durumuna göre tüm vücut fonksiyon kaybı oranı %90‘ın
altında olanların "H" sınıfı sürücü belgesine sahip olsalar dahi, aracın hareket ettirici aksamında
engelliliğe uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırmalarına gerek olmadan kullanabilecekleri
araçları iktisabında Kanunun (7/2-c) maddesinde düzenlenen istisnadan yararlanmaları mümkün
değildir.
Bunun yanı sıra, bu uygulamadan esas itibariyle yukarıda belirtilen kapsamdaki ortopedik
engelliler yararlanabilmekte olup, engellilik durumunun tevsikinde ibrazı zorunlu olan sağlık kurulu
raporunun, sadece maluliyeti veya engelliliği ile özel tertibat yaptırılan araçların kullanılabileceğine
dair değerlendirmeyi ya da bu hususun anlaşılabilmesini sağlayacak değerlendirmeleri/açıklamaları
içerecek şekilde düzenlenmiş olması gerekmektedir.
Bu çerçevede, "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu
Raporları Hakkında Yönetmelik" hükümleri uyarınca yetkili bir sağlık kuruluşundan alınacak engelli
sağlık kurulu raporuyla, mevcut engellilik durumunuzun yukarıda belirtilen nitelikte olduğunun ve
sadece engelliliğinize uygun özel tertibat yaptırılan araçları kullanabileceğinizin tevsik edilmesi
halinde, diğer şartların da sağlanması suretiyle, mezkur Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasından
yararlanmanız mümkündür.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.