Ekonomik değerinin yitirilmesinden dolayı Gümrük Müdürlüğünce oluşturulan komisyon kararına göre imhası gerçekleşen kimyevi maddenin giderleştirilmesi
Ekonomik değerinin yitirilmesinden dolayı Gümrük
Müdürlüğünce oluşturulan komisyon kararına göre imhası
gerçekleşen kimyevi maddenin giderleştirilmesi.
Sayı:
11395140-105[VUK-1-19801]-67016
Tarih:
08/03/2017
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı :11395140-105[VUK-1-19801]-67016 08.03.2017
Konu :Ekonomik değerinin yitirilmesinden
dolayı Gümrük Müdürlüğünce
oluşturulan komisyon kararına göre
imhası gerçekleşen kimyevi
maddenin giderleştirilmesi.
…………..
İlgi: …….
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda;
- 3/6/2014 tarihinde Romanya'da yerleşik …firmasına Bleach-C (bağırsak için beyazlatıcı) kimyevi
maddesinin ithali için transfer bedeli olarak 6.637,50-Euro gönderildiği,
- Söz konusu malın 10/6/2014 tarihinde … Gümrük Müdürlüğüne geldiği, ancak Tarım Bakanlığının
Gıda Güvenliği Bilgi Sisteminden onay gelmediği için malın ithalatına izin verilmediği,
- Antrepoda bekletilmesi dolayısıyla ekonomik değerini yitiren söz konusu malın … Gümrük
Müdürlüğünce oluşturulan komisyon tarafından, … tarihli ve … No.lu İmha Kararıyla ithal
edilmeksizin imha edildiği
belirtilerek, transfer bedeli olarak gönderilen 6.637,50- Euro'nun Türk Lirası karşılığının kurum
kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınıp alınmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü
talep edilmektedir.
I- 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU UYGULAMASI
Vergi Usul Kanununun "Takdir Komisyonlarının Görevleri" başlıklı 74 üncü maddesinin (a)
fıkrasının (1) numaralı bendi uyarınca, yetkili makamlar tarafından istenilen matrah ve servet
takdirlerini yapmak takdir komisyonlarının görevleri arasında yer almaktadır.
Ayrıca, mezkûr Kanunun;
- 278 inci maddesinde, yangın, deprem ve su basması gibi afetler yüzünden veyahut bozulmak,
çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak gibi hâller neticesinde iktisadî kıymetlerinde önemli bir
azalış vaki olan emtia ile maliyetlerin hesaplanması mutad olmayan hurdalar ve döküntüler, üstüpü,
deşe ve ıskartaların emsal bedeli ile değerleneceği,
- 267 nci maddesinde ise, gerçek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tespit
edilemeyen bir malın emsal bedelinin, ortalama fiyat, maliyet bedeli ve takdir esası olmak üzere üçesasa göre tayin edileceği; ilk iki sıradaki usul ile belli edilemeyen emsal bedelin ilgililerin
müracaatı üzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edileceği
hüküm altına alınmıştır.
Bunun yanı sıra, emtiaların imhasında genel uygulama, imhaların takdir komisyonu nezaretinde
yapılmasıdır. Ancak son kullanma tarihi geçmiş veya bozuk olan ilaç, tıbbi malzeme, gıda, atık vb.
emtianın insan sağlığına zararlı olabileceği ve acilen imha edilmesi mecburiyeti bulunan bu
ürünlerin emsal bedellerinin takdir komisyonlarınca muayyen bir zamanda takdirinin mümkün
olamayacağı hususları göz önüne alınarak; takdir komisyonuna başvurulmaksızın ilgili bakanlık
veya yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı bir komisyon nezdinde tutanakla tespit edilmek
suretiyle söz konusu malların imha edilebilmesi Maliye Bakanlığınca benimsenmiştir.
Bu çerçevede, imha edilecek emtianın niteliğine göre, ilgili mevzuat gereği görevli olan
bakanlıkların veya yetkili kurumun görevlileri ve bu emtiayı imha etmeye yetkili müessese ile
mükellefin temsilcilerinin de yer aldığı bir komisyon nezdinde imha işleminin yapılması ve bu
durumun komisyon tarafından tutanakla tespit edilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, söz konusu
ürünlerin yukarıda bahsedilen şekilde teşekkül ettirilen bir komisyon nezdinde imha edilmesi
halinde, bu ürünlerin imhası aşamasına mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi görevlilerinin
katılımına gerek bulunmamaktadır.
Ayrıca, yukarıda izah edilen şekilde ilgili bakanlık veya yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı
komisyon nezdinde imha işlemine ilişkin olarak düzenlenen tutanağın istenildiğinde ibraz edilmesi
şartıyla muhafaza edilmesi gerekmekte olup, imha işleminin söz konusu tutanağa istinaden
muhasebe kayıtlarına intikal ettirilmesi mümkün bulunmaktadır.
Ancak, son kullanma tarihi geçmiş veya bozuk ürünlerin imha edilmesi işlemine ilgili bakanlık
yetkililerinin katılımının sağlanamaması ve imhaya ilişkin tespitin bu komisyon nezdinde tutanağa
bağlanamaması durumunda, olayın mutlaka takdir komisyonuna intikalinin sağlanması ve imha
edilen ürünlerin takdir komisyonunca belirlenecek emsal bedel üzerinden kayıtlara alınarak işlem
yapılması gerekmektedir.
Buna göre, somut durumda, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda Güvenliği Bilgi Sisteminden
onay gelmediği için ithalatına izin verilmeyen, gümrük antreposunda bekletilen ve ekonomik
değerini yitirmesinden dolayı ithal edilmeksizin komisyon nezdinde imha edilen emtianın, ilgili
bakanlık veya yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı komisyon nezdinde imha işlemine ilişkin
olarak düzenlenen tutanağın istenildiğinde ibraz edilmesi şartıyla muhafaza edilmesi gerekmekte
olup, imha işleminin söz konusu tutanağa istinaden muhasebe kayıtlarına intikal ettirilmesi ve
bahse konu tutanağa dayanılarak 213 sayılı Kanunun 278 inci maddesi hükümleri çerçevesinde
işlem tesis edilmesi mümkün bulunmaktadır.
II- 5520 SAYILI KURUMLAR VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI
Kurumlar Vergisi Kanununun "Safi kurum kazancı" başlıklı 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin,
mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve
safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin
uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Ticari Kazancın Tarifi" başlıklı 37 nci maddesinde, her
türlü ticari ve sınai faaliyetten doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtilmiş; 38 inci
maddesinin birinci fıkrasında da; "Bilanço esasına göre ticari kazanç, teşebbüsdeki öz sermayenin
hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müsbet farktır. Bu dönem zarfında sahip
veya sahiplerce:
1. İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir;
2. İşletmeden çekilen değerler ise farka ilave olunur.Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait
hükümleri ile bu kanunun 40 ve 41'inci maddeleri hükümlerine uyulur."
hükmüne yer verilmiştir.
Buna göre, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda Güvenliği Bilgi Sisteminden onay gelmediği
için ithalatına izin verilmeyen, gümrük antreposunda bekletilen ve ekonomik değerini yitirmesinden
dolayı ithal edilmeksizin imha edilen emtianın, Vergi Usul Kanununa göre belirlenen emsal bedeli
ile söz konusu emtianın maliyet bedeli arasındaki tutarın kurum kazancının tespitinde gider olarak
dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
İmza
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.