Elektronik para transferi hizmetinin vergilendirilmesi ve belgelendirilmesi hk.
Elektronik para transferi hizmetinin vergilendirilmesi ve
belgelendirilmesi hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.34.17.01-180-143728
Tarih:
12/02/2018
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü
Sayı : 39044742-180-143728
Konu : Elektronik para transferi hizmetinin vergilendirilmesi ve belgelendirilmesi
…..
İlgi : ..… tarihli ve ….. evrak kayıt numaralı özelge talep formunuz.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Şirketinizin 6493 sayılı "Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat
Sistemleri Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun" kapsamında para
transferi ve ödemeye aracılık faaliyetinde bulunduğu, ödeme kuruluşlarının ödeme hizmetlerinde
bulunmasının anılan Kanunun 14 üncü maddesi uyarınca Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurumu (BDDK) iznine tabi olduğu, bu kapsamda Şirketinizce Türkiye'de ödeme hizmeti sağlamak
ve lisans almak üzere BDDK'ya faaliyet izni başvurusunda bulunmak için gerekli hazırlıkların
tamamlandığı belirtilerek, söz konusu hizmetin katma değer vergisi (KDV) veya banka ve sigorta
muameleleri vergisinden (BSMV) hangisine tabi olduğu ile dekont düzenlemek suretiyle
belgelendirmenin yapılıp yapılamayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşleri talep edilmektedir.
Vergi Usul Kanunu Yönünden
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinin birinci fıkrasında, Kanunda aksine hüküm
olmadıkça bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan
kayıtların tevsikinin mecburi olduğu hükme bağlanmış, 229 uncu maddesinde, fatura, satılan emtia
veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi
yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır.
Öte yandan, 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3 üncü maddesinde "Banka"nın, mevduat bankaları
ve katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarını ifade edeceği hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 243 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "Bankalar Tarafından
Düzenlenecek Belgeler" başlıklı (A) bölümünde ise; bankaların, döviz alım satım işlemleri ile menkul
kıymetler borsasında aracı kurum sıfatıyla müşterileri adına yaptıkları menkul kıymet alım satımları
hariç olmak üzere, yaptıkları bütün hizmetler veya satışlar dolayısıyla lehlerine tahakkuk edecek
tutarları Tebliğde belirtilen şartlara uygun olarak fatura yerine düzenleyecekleri dekontlarla
belgeleyecekleri belirtilmiştir.
435 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "Finansman Şirketlerinin Düzenleyeceği Belge"
başlıklı (2.) bölümünde ise 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve
Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında faaliyet gösteren finansman şirketlerinin BSMV'ye tabibütün hizmet veya satışlarını fatura yerine geçmek üzere düzenleyecekleri dekontlarla tevsik
edecekleri düzenlemesine yer verilmiştir.
Buna göre, banka veya finansman şirketi olarak faaliyet göstermeyen, 6493 sayılı Kanun
kapsamında ödeme kuruluşu olarak faaliyette bulunan/bulunacak olan Şirketinizin teslim ve
hizmetlerinin fatura düzenlenmek suretiyle belgelendirilmesi gerekmektedir.
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi Yönünden
6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinde, "Banka ve sigorta şirketlerinin
10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu'na göre yaptıkları işlemler hariç olmak
üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine
her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar banka ve sigorta muameleleri
vergisine tabidir.
Bankerlerin yapmış oldukları banka muamele ve hizmetleri dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam
ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar (kendileri veya başkaları hesabına menkul
kıymet alıp satmayı, alım satıma tavassut etmeyi veya alıp sattıkları menkul kıymet karşılığı borçları
ödemeyi taahhüt etmeyi meslek haline getirenlerin bu faaliyetleri dolayısıyla lehlerine kalan paralar
ile mevduat faizi vermek veya sair adlarla faiz ve benzeri menfaatler sağlamak üzere devamlı olarak
para toplama işiyle uğraşanların topladıkları paralara sağladıkları gelir ve menfaatler üzerinden
komisyon, ücret, hizmet karşılığı gibi adlarla aldıkları paralar dahil) da banka muameleleri
vergisine tabidir.
90 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye göre ikraz işleriyle uğraşanlarla ikinci fıkrada belirtilen
muamele ve hizmetlerden herhangi birini esas iştigal konusu olarak yapanlar bu Kanunun
uygulanmasında banker sayılırlar..." hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun mükellefi belirleyen 30 uncu maddesinde, BSMV'yi banka ve bankerlerle sigorta
şirketlerinin ödeyeceği, 31 inci maddesinde ise BSMV'nin matrahının 28 inci maddede yazılı
paraların tutarı olduğu hüküm altına alınmıştır.
Konu hakkında 11.03.2017 tarihli ve 30004 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 91 Seri No.lu Gider
Vergileri Genel Tebliğinin "Elektronik para ve ödeme kuruluşlarının mükellefiyeti ve matrah"
başlıklı 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, "6493 sayılı Kanun uyarınca esas itibariyle BDDK
tarafından verilen izin çerçevesinde ve bu Kurum denetimine tabi olarak gerçekleştirilen ödeme
hizmetleri, 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen
banka muamele ve hizmetlerinden olduğundan, bu işlemleri anılan maddenin üçüncü fıkrasına göre
esas iştigal konusu olarak yapan elektronik para ve ödeme kuruluşlarının banker kapsamında
BSMV mükellefiyeti doğar." açıklaması yer almaktadır. Öte yandan, anılan Tebliğin muhtelif
maddelerinde farklı ödemeye aracılık işlemlerinin ne şekilde vergilendirileceğine ilişkin ayrıntılı
açıklamalara yer verilmiştir.
Buna göre, 6493 sayılı Kanun kapsamında para havalesi ve ödemeye aracılık faaliyetinde
bulunan/bulunacak olan Şirketinizin sunduğu söz konusu ödeme hizmetleri karşılığında lehe aldığı
tutarların 91 Seri No.lu Gider Vergileri Genel Tebliğinde yapılan açıklamalar çerçevesinde BSMV'ye
tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
Vergi Dairesi Başkanı a.