ENFLASYON DÜZELTMESİNDE ORTAYA ÇIKAN KAR-ZARARIN KURUMLAR VERGİSİNDE KAR VE ZARAR OLARAK DEĞERLENDİRİLİP DEĞERLENDİRİLMEYECEĞİ.

Özelge: Enflasyon düzeltmesinde ortaya çıkan kar-zararın
kurumlar vergisinde kar ve zarar olarak değerlendirilip
değerlendirilmeyeceği hk.
Sayı:
51421814-31-MUK-2010-46-401
Tarih:
15/11/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
DENİZLİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : 51421814-31-MUK-2010-46-401 15/11/2011
Konu : ENFLASYON DÜZELTMESİNDE ORTAYA ÇIKAN
KAR-ZARARIN KURUMLAR VERGİSİNDE KAR VE
ZARAR OLARAK DEĞERLENDİRİLİP
DEĞERLENDİRİLMEYECEĞİ.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 2004 yılına ilişkin olarak uygulanan enflasyon
düzeltmesi sonucu ortaya çıkan zararın, kurumlar vergisi matrahının tespitinde zarar olarak dikkate
alınıp alınamayacağı konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının (1) numaralı
bendinde, kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin,
fiyat endeksindeki artışın içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve
içinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla olması halinde mali tablolarını enflasyon
düzeltmesine tabi tutacakları ifade edilmiştir.
328 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, mükelleflerin 31.12.2003 tarihli
bilançolarını Vergi Usul Kanununa 5024 sayılı Kanunla eklenen geçici 25 inci madde hükümleri
doğrultusunda ve daha sonraki dönemlere ait mali tablolarını ise Vergi Usul Kanununun mükerrer
298 inci maddesindeki hükümlere göre düzeltecekleri açıklanmıştır.
Bahsi geçen Kanunun geçici 25 inci maddesinin (g) bendinde;
"31.12.2003 tarihli bilançonun düzeltilmiş aktif toplamından düzeltilmiş sermaye,
düzeltilmiş hisse senetleri ihraç primleri ve düzeltilmiş hisse senedi iptal kârları ile borç toplamının
çıkarılması sonucu bulunan fark, geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında gösterilir. Bu şekilde tespit
edilen geçmiş yıl kârı vergiye tâbi tutulmaz, geçmiş yıl zararı ise zarar olarak kabul edilmez.
Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba
nakledildiği veya işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile
ilişkilendirilmeksizin, bu dönemde vergiye tâbi tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon
farkları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi
mükelleflerince sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz."
hükmü bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 328 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde;
"Enflasyon düzeltmeleri, ilgili kıymetlere ait fark hesaplarına ve enflasyon düzeltme
hesabına kaydedilecektir.
Enflasyon fark hesapları, parasal olmayan kıymetlerin düzeltme işlemi sonrası değeri ile
düzeltme öncesi değeri arasındaki farklarının kaydedildiği tali hesaplardır ve enflasyon düzeltme
hesabı ile karşılıklı olarak çalışırlar.
Enflasyon düzeltme hesabı ise parasal olmayan kıymetlerin düzeltilmesi sonucu oluşan
farkların kaydedildiği hesabı ifade eder. Parasal olmayan varlıkların enflasyon düzeltmesine tabi
tutulması sonucu oluşan farklar bu hesabın alacağına, parasal olmayan kaynakların enflasyon
düzeltmesine tabi tutulması sonucu oluşan farklar ise borcuna kaydedilir. Enflasyon düzeltme
hesabının bakiyesi geçmiş yıl kar/zarar hesabına aktarılmak suretiyle hesap kapatılır."
açıklamasına yer verilmiştir.
Öte yandan, mükerrer 298 inci madde uyarınca yapılacak düzeltme işlemlerine ilişkin
açıklamaların yer aldığı 338 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "3.5.Düzeltilmiş Cari
Dönem Kar-Zararı" başlıklı bölümünde de;
"Geçici vergi dönemleri sonu itibariyle oluşan kar ya da zarar, Enflasyon Düzeltme
hesabının bakiyesine göre bulunacaktır. Enflasyon Düzeltme hesabının bakiyesi, Dönem Kar/Zararı
hesabına devredilerek kapatılacak ve verilen bakiye türüne göre işletmenin dönem kar ya da zararı
görülmüş olacaktır."
açıklaması yapılmıştır.
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri ve yapılan açıklamalar doğrultusunda, 31.12.2003
tarihli bilançonun düzeltilmesi sonucu ortaya çıkan kar veya zararın kurumlar vergisi matrahıyla
ilişkilendirilmemesi ancak oluşan geçmiş yıllar zararının öz sermaye kalemlerine ait enflasyon fark
hesapları ile mahsup edilmesi; 31.12.2004 tarihli bilançonun düzeltilmesi sonucu ortaya çıkan kar
veya zararın ise 2004 takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasına esas teşkil
etmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.