ENFLASYON DÜZELTMESİNDE ORTAYA ÇIKAN KAR-ZARARIN KURUMLAR VERGİSİNDE KAR VE ZARAR OLARAK DEĞERLENDİRİLİP DEĞERLENDİRİLMEYECEĞİ.

Özelge: Enflasyon düzeltmesinde ortaya çıkan kar-zararın
kurumlar vergisinde kar ve zarar olarak değerlendirilip
değerlendirilmeyeceği hk.
Sayı:
B.07.1.GİB.4.20.15.01-31-MUK-2010-46-401
Tarih:
15/11/2011
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
DENİZLİ VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
MÜKELLEF HİZMETLERİ GRUP MÜDÜRLÜĞÜ
Sayı : B.07.1.GİB.4.20.15.01-31-MUK-2010-46-401 15/11/2011
Konu : ENFLASYON DÜZELTMESİNDE ORTAYA ÇIKAN
KAR-ZARARIN KURUMLAR VERGİSİNDE KAR VE
ZARAR OLARAK DEĞERLENDİRİLİP
DEĞERLENDİRİLMEYECEĞİ.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 2004 yılına ilişkin olarak uygulanan enflasyon düzeltmesi
sonucu ortaya çıkan zararın, kurumlar vergisi matrahının tespitinde zarar olarak dikkate alınıp
alınamayacağı konusunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (A) fıkrasının (1) numaralı
bendinde, kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin,
fiyat endeksindeki artışın içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100'den ve
içinde bulunulan hesap döneminde % 10'dan fazla olması halinde mali tablolarını enflasyon
düzeltmesine tabi tutacakları ifade edilmiştir.
328 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, mükelleflerin 31.12.2003 tarihli bilançolarını
Vergi Usul Kanununa 5024 sayılı Kanunla eklenen geçici 25 inci madde hükümleri doğrultusunda ve
daha sonraki dönemlere ait mali tablolarını ise Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci
maddesindeki hükümlere göre düzeltecekleri açıklanmıştır.
Bahsi geçen Kanunun geçici 25 inci maddesinin (g) bendinde;
"31.12.2003 tarihli bilançonun düzeltilmiş aktif toplamından düzeltilmiş sermaye, düzeltilmiş hisse
senetleri ihraç primleri ve düzeltilmiş hisse senedi iptal kârları ile borç toplamının çıkarılması
sonucu bulunan fark, geçmiş yıllar kâr/zararı hesabında gösterilir. Bu şekilde tespit edilen geçmiş
yıl kârı vergiye tâbi tutulmaz, geçmiş yıl zararı ise zarar olarak kabul edilmez.
Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları, herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledildiği veya
işletmeden çekildiği takdirde, bu işlemlerin yapıldığı dönemlerin kazancı ile ilişkilendirilmeksizin,
bu dönemde vergiye tâbi tutulur. Ancak öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farkları düzeltme
sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilir veya kurumlar vergisi mükelleflerince
sermayeye ilave edilebilir; bu işlemler kâr dağıtımı sayılmaz."
hükmü bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 328 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde;
"Enflasyon düzeltmeleri, ilgili kıymetlere ait fark hesaplarına ve enflasyon düzeltme hesabına
kaydedilecektir.
Enflasyon fark hesapları, parasal olmayan kıymetlerin düzeltme işlemi sonrası değeri ile düzeltme
öncesi değeri arasındaki farklarının kaydedildiği tali hesaplardır ve enflasyon düzeltme hesabı ile
karşılıklı olarak çalışırlar.
Enflasyon düzeltme hesabı ise parasal olmayan kıymetlerin düzeltilmesi sonucu oluşan farkların
kaydedildiği hesabı ifade eder. Parasal olmayan varlıkların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması
sonucu oluşan farklar bu hesabın alacağına, parasal olmayan kaynakların enflasyon düzeltmesine
tabi tutulması sonucu oluşan farklar ise borcuna kaydedilir. Enflasyon düzeltme hesabının bakiyesi
geçmiş yıl kar/zarar hesabına aktarılmak suretiyle hesap kapatılır."
açıklamasına yer verilmiştir.
Öte yandan, mükerrer 298 inci madde uyarınca yapılacak düzeltme işlemlerine ilişkin açıklamaların
yer aldığı 338 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin "3.5.Düzeltilmiş Cari Dönem Kar-
Zararı" başlıklı bölümünde de;
"Geçici vergi dönemleri sonu itibariyle oluşan kar ya da zarar, Enflasyon Düzeltme hesabının
bakiyesine göre bulunacaktır. Enflasyon Düzeltme hesabının bakiyesi, Dönem Kar/Zararı hesabına
devredilerek kapatılacak ve verilen bakiye türüne göre işletmenin dönem kar ya da zararı görülmüş
olacaktır."
açıklaması yapılmıştır.
Yukarıda yer verilen Kanun hükümleri ve yapılan açıklamalar doğrultusunda, 31.12.2003 tarihli
bilançonun düzeltilmesi sonucu ortaya çıkan kar veya zararın kurumlar vergisi matrahıyla
ilişkilendirilmemesi ancak oluşan geçmiş yıllar zararının öz sermaye kalemlerine ait enflasyon fark
hesapları ile mahsup edilmesi; 31.12.2004 tarihli bilançonun düzeltilmesi sonucu ortaya çıkan kar
veya zararın ise 2004 takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasına esas teşkil
etmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.