ESHOT Genel Müdürlüğünün mal ve hizmet alımlarında damga vergisi kesintisi hk.
ESHOT Genel Müdürlüğünün mal ve hizmet alımlarında
damga vergisi kesintisi hk.
Sayı:
66813766-155[8-2018/18]-73608
Tarih:
26/02/2019
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı
Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı : 66813766-155[8-2018/18]-E.73608 26/02/2019
Konu : ESHOT Genel Müdürlüğünün mal ve
hizmet alımlarında damga vergisi kesintisi hk.
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, 4483 sayılı İzmir Tramvay ve
Elektrik Türk Anonim Şirketi İmtiyaziyle Tesisatının Satın Alınmasına Dair Mukavelenin Tasdiki ve
Bu Müessesenin İşletilmesi Hakkında Kanunun 5 inci ve 4583 sayılı İzmir Suları Türk Anonim
Şirketinin Satın Alınmasına ve Devrine Dair Kanunun 6 ncı maddelerine atıfta bulunularak söz
konusu Kanunlar uyarınca Genel Müdürlüğünüzün İzmir Büyükşehir Belediyesinden ayrı bir tüzel
kişiliği bulunmadığının değerlendirildiği ve bu nedenle bugüne kadar mal ve hizmet alımlarına
ilişkin ödemelerden damga vergisi kesilerek vergi dairesine yatırıldığı, ayrıca kurumunuzun kuruluş
kanununun olmadığı ve tüzel kişiliği bulunmadığından adına gayrimenkul kaydı yapılamadığı, yine
muhtelif olaylara ilişkin vergi mahkemelerince verilen kararlarda, İdarenizin Damga Vergisi Kanunu
yönünden resmi daire sayılması gerektiğine hükmedildiği belirtilerek, Kurumunuzun damga vergisi
uygulamaları açısından resmi daire sayılıp sayılmayacağı hususunun tekrar değerlendirilmesinin
talep edildiği anlaşılmaktadır.
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı
kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin kağıtları
imza edenler olduğu, resmi daireler ile kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların damga vergisini
kişilerin ödeyeceği; 8 inci maddesinde, bu Kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel
bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, bu dairelere bağlı olup ayrı tüzelkişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi daire sayılmayacağı hükme bağlanmıştır.
Mezkur Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "IVMakbuzlar ve diğer kağıtlar" başlıklı bölümünün 1/a
fıkrasında, resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak
yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden
makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış
veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtların
nispi damga vergisine tabi tutulacağı hükme bağlanmıştır.
Damga vergisi uygulaması bakımından kanunda tanımı yapılan resmi dairelere bağlı olmakla
birlikte ayrı tüzel kişilik ve iktisadilik vasıflarından her ikisine birden haiz olan kuruluşlar resmi
daire olarak kabul edilmemekte, buna karşılık bu iki özellikten herhangi birisine sahip olmayan
kuruluşlar resmi daire olarak değerlendirilmektedir.
Öte yandan, Genel Müdürlüğünüzün; 24/7/1943 tarih ve 5464 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
4483 sayılı İzmir Tramvay ve Elektrik Türk Anonim Şirketi İmtiyaziyle Tesisatının Satın Alınmasına
Dair Mukavelenin Tasdiki ve Bu Müessesenin İşletilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesi ile
14/6/1944 tarih ve 5730 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 4583 sayılı İzmir Suları Türk Anonim
Şirketinin Satın Alınmasına ve Devrine Dair Kanunun 6 ncı maddesi hükümleri gereğince, bu gibi
kuruluşlar için genel bir işletme yasası çıkıncaya kadar mülhak bütçeli bir idare şeklinde
yönetilmek üzere İzmir Belediyesine bağlı bir işletme olarak kurulduğu; ancak ilgili kanunlarda
öngörülen işletme kanununun çıkmadığı; 4483 ve 4583 sayılı devir kanunlarının 5 inci ve 6 ncı
maddeleri ile 1322 sayılı Kanuna dayanılarak çıkarılan İzmir Elektrik, Su, Havagazı, Otobüs ve
Tramvay Umum Müdürlüğü Teşkilat ve Vazifeleri Hakkında Talimatnamenin 11/6/1957 tarih ve
9630 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiği; 23/3/1984 tarih ve 18350 sayılı Resmî
Gazete'de yayımlanan 195 sayılı Büyük Şehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname ve 9/7/1984 tarih 18453 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 3030 sayılı Büyük Şehir
Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü
Hakkında Kanun ile Genel Müdürlüğünüzün Büyükşehir Belediyesine bağlı mülhak bütçeli bir
işletme olarak kaldığı ve Genel Müdürlüğünüzün İzmir Büyükşehir Belediyesinden ayrı bir tüzel
kişiliği olduğuna dair herhangi bir yasal düzenleme bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, iktisadilik vasfına haiz olmakla birlikte İzmir
Büyükşehir Belediyesinden ayrı bir tüzel kişiliği olmadığı anlaşılan Genel Müdürlüğünüzün, Damga
Vergisi Kanununun 8 inci maddesine göre resmi daire olarak değerlendirilmesi ve mal ve hizmet
alımlarına ilişkin yapmış olduğu ödemeler nedeniyle düzenlediğiniz kağıtların, Kanuna ekli (1) sayılı
tablonun IV-1/a fıkrası kapsamında damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.