Esnaf Odasının KDV ve damga vergisi karşısındaki durumu hk.
Özelge: Esnaf Odasının KDV ve damga vergisi karşısındaki
durumu hk.
Sayı:
90792880-155[5362-2012/2290]-342
Tarih:
08/04/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri KDV ve Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü)
Sayı : 90792880-155[5362-2012/2290]-342 08/04/2014
Konu : ........................... KDV ve damga vergisi karşısındaki
durumu
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, Esnaf Odanızın KDV ve damga vergisi karşısındaki
durumuna ilişkin Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:
KDV Kanununun;
1/1 inci maddesinde, Türkiye'de ticari, sınai, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,
1/3-g maddesinde, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler
ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki
kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile
döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticarî, sınaî, ziraî ve
meslekî nitelikteki teslim ve hizmetlerinin KDV ye tabi olduğu,
17 nci maddesinin 1 ve 2/a fıkralarında, genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri,
belediyeler, köyler, bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluşlar,
kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasî
partiler ve sendikalar, kanunla kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, kamu
menfaatine yararlı dernekler, tarımsal amaçlı kooperatifler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti
tanınan vakıfların; ilim, fen ve güzel sanatları, tarımı yaymak, ıslah ve teşvik etmek amacıyla
yaptıkları teslim ve hizmetleri ile tiyatro, konser salonu, kütüphane, sergi, okuma ve konferans
salonları ile spor tesisleri işletmek veya yönetmek suretiyle ifa ettikleri kültür ve eğitim
faaliyetlerine ilişkin teslim ve hizmetlerinin; 2-b fıkrasında da Kanunun 17/1 inci maddesinde
sayılan kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapılacak teslim ve hizmetlerin KDV den istisna
olduğu,
19/1 inci maddesinde, diğer kanunlardaki vergi muaflık ve istisna hükümlerinin bu vergi
bakımından geçersiz olduğu; KDV ye ilişkin istisna ve muafiyetlerin ancak bu Kanuna hüküm
eklenmek veya bu Kanunda değişiklik yapılmak suretiyle düzenleneceği
hüküm altına alınmıştır.
Buna göre kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşu olan Esnaf Odanızın Kanunun 17/1
ve 2-a maddesi kapsamında yapacağı kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetleri KDV den
istisnadır.
Öte yandan, bu faaliyetlerin yerine getirilmesine yönelik olarak satın alınan mal ve hizmetleriçin KDV Kanununda bir istisna hükmü bulunmamaktadır. Kanunun 19/1 inci maddesine göre, diğer
kanunlardaki muaflık ve istisna hükümleri katma değer vergisi bakımından geçersizdir. Ancak
kamu kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşu olan Esnaf Odanıza bedelsiz olarak yapılacak teslim
ve hizmetler Kanunun 17/2-b maddesi uyarınca KDV den istisna tutulacaktır.
Damga Vergisi Kanunu Yönünden:
488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda
yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu; 3 üncü maddesinde, damga vergisinin mükellefinin
kağıtları imza edenler olduğu hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununun 65 inci
maddesinde, esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarının, kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek ve bu
amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere iktisap ettikleri ve edecekleri gayrimenkuller ile bu
kuruluşların görevleri dolayısıyla elde ettikleri gelirlerin, katma değer vergisi ve emlak vergisi hariç
her türlü vergi, resim ve harçtan müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır.
Buna göre, esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarının iktisap ettikleri ve edecekleri
gayrimenkuller ile bu kuruluşların görevleri dolayısıyla elde ettikleri gelirler yönünden istisna
öngörülmüş olup, meslek kuruluşlarının taraf olduğu tüm kağıtlara ilişkin olarak herhangi bir
muafiyet ya da istisna hükmü bulunmamaktadır.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, kuruluş amaçlarınızı gerçekleştirmek ve bu
amaca uygun olarak kullanmak üzere iktisap edeceğiniz gayrimenkuller ve görevleriniz dolayısıyla
elde edeceğiniz gelirlerle ilgili olarak düzenlenen kağıtların 5362 sayılı Kanunun 65 inci maddesi
uyarınca damga vergisine tabi tutulmaması gerekmektedir. Ancak, söz konusu kağıtlar dışında
odanız tarafından düzenlenen veya odanızın taraf olduğu 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tabloda
yer alan kağıtlar damga vergisine tabi olup, bu kağıtlara ilişkin olarak damga vergisi ödeme
mükellefiyetiniz bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.